صفوة الصفات في شرح دعاء السمات

صفوة الصفات في شرح دعاء السمات
پدیدآوران	کفعمی، ابراهیم بن علی (نويسنده) موسوی، حسین هادی (محقق)
عنوان‌های دیگر	دعای سمات. شرح
سال نشر	1397ش - 1439ق - 2018م
چاپ	1
موضوع	دعای سمات - نقد و تفسیر - دعاها
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	7ک 268/802 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

صفوة الصفات في شرح دعاء السمات، از آثار ادیب، شاعر، خوش‌نویس و محدّث قرن نهم و دهم هجری قمری، تقى‌الدین ابراهیم بن علی بن حسن بن صالح عاملى، مشهور به کفعمى (840-905ق)، است که دعای مذکور را از نظر ابعاد گوناگون (ادبی، روایی، تفسیری و...) توضیح می‌دهد. این کتاب را پژوهشگر معاصر، سید حسین هادی موسوی تصحیح و تحقیق کرده و نویسنده و اثر حاضر را شناسانده و همچنین به بررسی سندی دعای سمات پرداخته است.

هدف و روش

• سید حسین هادی موسوی، با برشمردن اسامی شماری از شروح که بر دعای سمات نوشته شده، افزوده است:

1. از این فهرست دانسته می‌شود که بعد از سید بن طاووس، کفعمى دومین شارحی است که به توضیح این دعا اهتمام ورزیده است و از سوی دیگر می‌توان گفت که او، اولین دانشوری است که شرحی مفصّل و مستقلّ بر دعای مذکور به رشته تحریر درآورده است و شاید مبالغه نباشد که بگوییم این کتاب، منبع اصلی همه یا بیشتر شارحان بعدی است.
2. به‌خصوص باید توجه داشت که این کتاب فقط به جنبه ادبی و الفاظ توجه ندارد، بلکه در حقیقت دایرة‌المعارفی است که به تفسیر قرآن و قرائت‌ها، شرح روایات، مسائل اعتقادی، سیره و تاریخ و رجال، شعر و... نیز می‌پردازد.

• کفعمى، یادآور شده که این شرح را به فرمان شخصی بزرگ از طایفه حسامی نوشته و در ستایش او مبالغه کرده و خودش را فدا و قربان او و برادران و پسرانش قرار داده، ولی نامش را ذکر نکرده است. او افزوده است: در این شرح، گاهی مطلبی را در سیاق خودش توضیح ندادم تا نظم کلام محفوظ بماند و در جای مناسب دیگری بیان کردم.

ساختار و محتوا

• این شرح غیر مزجی برطبق نظم دعای سمات سامان‌دهی شده است و شارح بر جنبه ادبی و واژگان و بیان روایات تأکید دارد؛ هرچند به جنبه‌های دیگر مانند تفسیر نیز می‌پردازد.

نمونه مباحث

• شارح در توضیح عبارت «أَنْ تُصَلِّيَ عَلىٰ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ» بعد از بیان اینکه «أن» حرفی است که فعل مستقبل را منصوب می‌کند، نوشته است: صلات، 9 معنا دارد که ابن خالویه در کتاب «الآل» بیان کرده است؛ از جمله: نماز، دعا، رحمت و....

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.