شعر زمان ما: بیژن الهی
شعر زمان ما: بیژن الهی گردآوری و تدوین سردار شمسآوری، این شماره از مجموعۀ «شعر زمان ما» به بیژن الهی اختصاص دارد که نویسنده ضمن بررسی اشعار و زمینههای اجتماعی برآمدن شاعر و اشعارش، بر ترجمههایش هم نظری افکنده است.
| شعر زمان ما: بیژن الهی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | شمسآوری، سردار (نویسنده) |
| ناشر | نگاه |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1403 |
| شابک | 8ـ391ـ267ـ622ـ978 |
| کد کنگره | PIR ۸۱۱۴/الف۸۵ش۲ |
ساختار
کتاب در شش فصل تدوین شده است.
گزارش کتاب
ظهور و بروز موج نو در شعر و شعر در اصطلاح مدرنیستی ـ سوررئالیستی که در سالهای پس از کودتای 1332 بارقههایی از آن روشن شد را به سالهای دهۀ چهل به بعد میشناسند. همچنین نحلههای بعدی آن شعرها، برداشتهای جدیدتر شاعران پس از آنها از شعر موج نو و نیز حتی انشعابات از این جریان را اکنون میدانیم که بر تحولات فرهنگی، اجتماعی و سیاسی دهههای چهل و پنجاه تعریف میکنند.
برای برساختن سیمای دقیقتری از شعر و شاعری بیژن الهی، باید شخص الهی و کاروبار شاعریاش را در دو بستر مشخص پیگیری کرد؛
الف) جایی که موج نو، شعر دیگر، شعر حجم، شعر ناب و شاعران این نحلهها نضج مییابند، میکوشند متفاوت بنویسند و خویش را در نسبت با شعر پیش از خود و شعر همدورۀ خویش تعریف میکنند و همزمان در ارتباط و مراوده با یکدیگر و موضوع شعر مسائلی پدیدار میشود.
ب) آنجا که الهی به دلیل محیط محاط بر زندگی و فکرش، علایق و روحیاتش مسیر خاصی پیش میگیرد؛ بنابراین همزمان که در درون آن بستر موج نوییها و بعدتر شعر دیگریها و حتی به انحایی در میان شاعران حجمگرا رشد میکند، همزمان از همۀ آنها هم بهمرور دور میشود و در منتهای این دورشدن نهتنها از بستر شعری که برای نخستین بار با آن پا گرفته، که از خود شاعری هم دور شده، بهکلی میگسلد و تفنن دیگری برای خویش مییابد.
این شماره از مجموعۀ «شعر زمان ما» به بیژن الهی اختصاص دارد که نویسنده ضمن بررسی اشعار و زمینههای اجتماعی برآمدن شاعر و اشعارش، بر ترجمههایش هم نظری افکنده است.
فصل نخست کتاب اختصاص به زندگینامۀ بیژن الهی و مروری بر روند انتشار آثار و مقامش با تکیه بر منابع مختلف دارد.
در فصل دوم گزیدهای از اشعار و ترجمههای بیژن الهی انتخاب شده است که بر اساس آن میتوان نمایی کلی از کار ادبی شاعر را به دست داد.
در فصل سوم به نسبت با کتابهایی که شاعر منتشر کرده است یا شعرهایی که از وی به عرصۀ عمومی رسیدهاند، سالبندی از دوران کاری وی جدا شده، زمینههای اقتصاد سیاسی و اجتماعی آن دورهها بررسی و یادآوری میشود.
در فصل چهارم کلیت کاروبار شاعری و شعر شاعر در بسترهای فرهنگی و تاریخ ادبیاتی مرور میشود؛ یعنی در نسبتی که با جریانهای مختلف ادبی دارد. در اینجا بیژن الهی در میان شکلگرفتن جریان شعر موج نو دنبال شده است که شعر و شاعری او تا اواخر دهۀ پنجاه همواره حضوری مؤثر و قابل بررسی داشته است.
فصل پنجم اختصاص به بررسی کتابهای شاعر دارد؛ البته با تکیه بر فاکتورهای پربسامد بلاغی و ادبی در اشعار و آثارش که به شیوهای توصیفی و تشریحی بررسی میشوند. در فصل پایانی کتاب مقدمهای بر ترجمههای الهی برای آشنایی مخاطبان با کاروبار گردانههای الهی نوشته شده است؛ به این منظور که برای علاقهمندانی که میخواهند در این زمینه سرنخهایی را بردارند و به آن ترجمهها بپردازند، پیشینهای کوتاه در این فصل آورده شده است.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات