شش مقاله از مجموعه حکمت

    از ویکی‌نور
    شش مقاله از مجموعه حکمت
    شش مقاله از مجموعه حکمت
    پدیدآورانطالقانی، محمود (نويسنده)
    عنوان‌های دیگرشش مقاله از مبارز نستوه آیت‌الله طالقانی
    ناشرنمايشگاه دائمی کتاب
    مکان نشرایران - قم
    سال نشر1358ش
    چاپ1
    موضوعاسلام - تجدید حیات فکری - اسلام - مقاله‎‌‌ها و خطابه‎‌‌ها
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    5ش2ط 10/5 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    شش مقاله از مجموعه حکمت، مقالاتی به قلم آیت‌الله سید محمود طالقانی (1298-1358ش) است که در مجله مجموعه حکمت سال 1331ش، چاپ شده و چون جنبه تحقیقی و علمی داشته، به درخواست تنی چند از دانش‌پژوهان به‌صورت کتاب منتشر شده است.

    مقالات به‌ترتیب عبارتند از:

    1. در انتظار ظهور: مقاله‌ای است که ظهور دولت حق و برقراری عدالت مطلق مورد انتظار عموم مردم دنیا را از تمایلات فطری دانسته است. این حقیقت فطری را سقراط به نام مدینه فاضله به کمک فکر خود تصویر نموده و... در مذهب پاک شیعه جزء عقیده قرار داده شده تا به‌واسطه ظلم و تعدی و نواقص اوضاع اجتماعی بشر، بدبینی به دستگاه وجود پیش نیاید و انسان دچار یأس و ناامیدی نگردد و زندگی اجتماعی را برای همیشه تاریک و ناراحت‌کننده نبیند[۱]‏.

    در نهج‌البلاغه جملاتی از یک خطبه مفصل درباره مقدمات ظهور و کیفیت این دولت و حکومت موجود است که بسیار جامع و عمیق است[۲]‏.

    1. ممیزات مکتب اسلام: مقاله‌ای دوصفحه‌ای است و همان گونه که از نام مقاله پیداست، مختصات و ممیزات برتری مکتب اسلام بر دیگر مکتب‌های علمی و تربیتی را به‌اختصار بررسی کرده است. آیت‌الله طالقانی در انتهای مقاله، ابراز امیدواری کرده که در آینده ممیزات مکتب اسلام را به‌تفصیل بیان کند[۳]‏.
    2. مسئولیت انسان نسبت به خود: با نگاهی به اعضا و دستگاه‌های عجیب بدن که هریک عملکرد خاصی دارند، به این نکته توجه می‌دهد که مالک این دستگاه کسی است که آن را به راه انداخته است. مسئولیت ما این است که نظام این دستگاه را برهم نزنیم و به عادات و اعمال زشت و فرسوده‌کننده، آن را مختل نسازیم تا با این‌همه سرمایه دچار خسران نگردیم یا سرمایه‌ها را به زیان خود به‌کار نبریم[۴]‏.
    3. طبیعت، غریزه، فطرت: اینها از دیدگاه نویسنده سه عامل کون و فساد و نظم و تکاملند. اولین قدمی که موجود زنده برای آزادی از حکومت خواص طبیعی و قوای نباتی و غرائز حیوانی برمی‌دارد، همین است که خود را به عقل استعدادی یا فطری برساند. فطرت به‌حسب معنای لغوی، خلقت نخستین یا شکفتن است. آیینه پاک فطرت رنگ عقاید و عادات محیط گرفته و کدر و سیاه می‌شود و همان‌که محل انعکاس ادراکات لطیف و جمال عالم و سایه بهشت بود تبدیل به ظلمت‌کده اوهام و ظهور شاخه‌های عادات و خوی‌های زشت می‌گردد. برای همین است که پیمبران مبعوث می‌شوند تا انسان را به بهشت ادراکات لطیف فطرت متوجه سازند و آن را از رنگ عادات و عقاید مکتسب از محیط پاک گردانند[۵]‏.
    4. لاک‌پشتی در دخمه: این مقاله به مرور خاطرات حکومت معاویه در شهر دمشق پرداخته و این خاطرات، نویسنده را بر آن می‌دارد که پس از چند قرن به آن سرزمین سفری داشته باشد و آثارش را بنگرد. مردم دمشق از نشان دادن محل قبر معاویه روی خوشی نشان نمی‌دهند، اما عاقبت قبر او را در دخمه‌ای پوشیده از زباله و خاک‌روبه که جولانگاه یک‌جفت لاک‌پشت شده، می‌یابد...[۶]‏.
    5. مؤتمر اسلامی: مفصل‌ترین مقاله کتاب است که به موضوع کنفرانس اسلامی پرداخته است. این مقاله پس از تأیید این کنفرانس توسط آیت‌الله بروجردی به درخواست علاقه‌مندان به امور اسلامی در توضیح معنا و مفهوم آن، تاریخ و چگونگی تشکیل این کنفرانس و ثمراتش به رشته تحریر درآمده است[۷]‏.

    پانویس

    1. ر.ک: متن کتاب، ص9
    2. ر.ک: همان، ص12
    3. ر.ک: همان، ص19-20
    4. ر.ک: همان، ص21-24
    5. ر.ک: همان، ص25-27
    6. ر.ک: همان، ص29-30
    7. ر.ک: همان، ص33

    منابع مقاله

    متن کتاب.

    وابسته‌ها