شرح فصوص الحکم من کلام الشیخ الأکبر محیيالدین بن العربي
| شرح فصوص الحکم من کلام الشیخ الأکبر محیيالدین بن العربي | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | غراب، محمود محمود (نويسنده) ابن عربی، محمد بن علی (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | فصوص الحکم. شرح |
| ناشر | [بی نا] |
| مکان نشر | سوریه - دمشق |
| سال نشر | 1416ق - 1995م |
| چاپ | 2 |
| شابک | - |
| موضوع | ابن عربی، محمد بن علی، 560 - 638ق. فصوص الحکم - نقد و تفسیر - تصوف - متون قدیمی تا قرن 14 - عرفان - متون قدیمی تا قرن 14 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /الف2 ف6026 1374 283 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
شرح فصوص الحکم من کلام الشیخ الأکبر محیيالدین ابن العربي اثر محمود محمود الغراب، شرحی است بر کتاب «فصوص الحکم» محیی‌الدین ابن عربی (560- 638ق).
متن
از ديد متعارف، كتاب «فصوص الحكم»، يكى از عالى‌ترين آثار موجود در عرفان نظرى است كه پاسخ‌گو بودنش به بخشى از نيازهاى معرفتى انسان و عدم وجود نظير و بديلى براى آن، ضرورت تأليف چنين اثرى را مسلم مى‌سازد و از اين جهت، از جمله آثارى است كه از دو ويژگى اساسى در بايستگى تأليف هر اثر برخوردار است؛ يعنى وجود نيازى منطقى و عدم وجود منبعى مناسب كه پاسخ‌گوى آن نياز باشد. هر چند كتاب «الفتوحات المكية»، بزرگ‌ترين و مبسوطترين كتاب ابن عربى است، اما از نظر عمق و نظم و دقت، به پايه «فصوص الحكم» نمى‌رسد و از نظر تأثيرگذارى در ترويج و بينش افكار و آراى او با آن برابرى نمى‌كند و به واقع هيچ كتابى در زمينه عرفان نظرى، چه قبل از محى‌الدين و چه بعد از او، مقام و منزلت فصوص الحكم را نيافته است[۱].
در واقع كتاب «فصوص الحكم»، از محورى‌ترين كتاب‌ها در عرفان نظرى است كه از زمان تأليف تاكنون، مستقلا يا همراه با يكى از شروح معتبرش به عنوان يكى از مهم‌ترين متون آموزشى در اين رشته از معارف الهى مورد توجه اساتيد و دانش‌پژوهان بوده كه شرح‌ها و تلخيص‌ها و ترجمه‌هاى فراوان آن گواه اين اهميت است. تأثير اين كتاب، به قلمرو عرفان و تصوف منحصر نبوده و حكمت و كلام و تفسير را نيز تحت نفوذ خود درآورده و از طريق ترجمه‌ها و شروح فارسى و فارسى‌زبانانى كه در سايه انديشه‌هاى موجود در اين كتاب، پرورش يافته‌اند، در ادبيات فارسى و به خصوص شعر فارسى تحولى شگرف ايجاد نموده است[۲] که کتاب حاضر، از جمله یکی از شروح این اثر گرانبهاست.
شرح
کتاب با مقدمه شارح آغاز شده است. در این مقدمه، ابتدا به معرفی مختصر ابن عربی پرداخته شده[۳] و سپس، ضمن معرفی کتاب «فصوص الحکم» و اشاره به موضوع و اهمیت آن[۴]، به معرفی برخی از شروح این کتاب، مانند شرح عبدالرحمن جامی (متوفی 898ق)، خلیفه صوفیه بالی افندی (متوفی 960ق)، شیخ عبدالغنی نابلسی (متوفی 1143ق) و مناقشه بر سر دو مسأله خاتم الانبیا و خاتم اولیا و نیز یکی بودن یا نبودن حضرت ادریس(ع) و الیاس(ع) پرداخته است[۵].
شیوه شرح
روش شرح به این صورت است که ابتدا متن اصلی کتاب، به صورت کامل در بالای صفحه آورده شده و سپس، قسمت‌هایی از آن با شماره مشخص گردیده و سپس در پایین صفحه، به شرح و توضیح مفاهیم و عبارات همان قسمت، پرداخته شده است. به عنوان مثال:
متن اصلی: «فص حکمة إلهیة في کلمة آدمیة» (1) شرح: «1- المناسبة في تسمیة الفص هو أن آدم علیه‌السلام خلق علی صورة الحق قال(ص): «خلق الله آدم علی صورته» وقال تعالی: وعلم آدم الأسماء کلها، وهو الإنسان الکامل حضرة المضاهاة الإلهیة ولذلک سمت حکمة إلهیة في کلمة آدمیة»[۶].
وضعیت کتاب
فهرست مطالب، در انتهای کتاب آمده است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.