شرح حال، آثار و مقام عرفانی کمیل بن زیاد نخعی
| شرح حال، آثار و مقام عرفانی کمیل بن زیاد نخعی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | خیاطیان، قدرتالله (نويسنده) |
| عنوانهای دیگر | شرح حال، آثار و مقام عرفانی کمیل بن زیاد نخعی از اصحاب سر و خاص حضرت علی(ع) |
| ناشر | سازمان تبليغات اسلامی. شركت چاپ و نشر بين الملل |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1390ش |
| چاپ | 4 |
| شابک | 978-964-304-119-9 |
| موضوع | کمیل بن زیاد، - 82؟ق. - سرگذشتنامه |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ک8خ9 34/5 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
شرح حال، آثار و مقام عرفانی کمیل بن زیاد نخعی، اثری از قدرتالله خیاطیان (متولد 1333ش) در معرفی کمیل بن زیاد نخعی (متوفی 83ق) و تبیین جایگاه او در عرفان اصیل اسلامی نگاشته شده است.
هدف و انگیزه نگارش
نویسنده هدف خود را از تالیف این کتاب، معرفی کمیل بن زیاد نخعی از نمونهها و مظاهر عرفان اسلامی که بدون واسطه از سرچشمه اصیل و خالص عرفان اهل بیت(ع) سیراب گشته و عامل انتقال معارف ارزشمند خاندان نبوت و ولایت به طالبان نسلهای بعدی و طول تاریخ گردیده، دانسته است.[۱]
سبک نگارش
مطالب کتاب بر مبنای تحقیق، تدقیق و استناد به منابع و مآخذ معتبر صورت گرفته است.[۲]نقل اقوال به دو صورت انجام یافته است. نخست به صورت مستقیم اما با حفظ مضمون و محتوای مطلب به شکل ارائه گزارشی که مستند به منابع و مآخذ بوده و در پاورقی صفحات، بدانها اشاره شده است. دیگری به صورت نقل عین اقوال و نظرات در بین علامت«....».[۳]
ساختار
ساختار کتاب در شامل مقدمه شیخ الاسلامی، چکیده، مقدمه مؤلف و سه بخش کلی، واژهنامه و فهرستهای مختلف است.
گزارش محتوا
در مقدمه شیخ الاسلامی، چکیده و مقدمه نویسنده مطالب مختصری پیرامون کتاب و محتوای آن مطرح شده است. [۴]
بخش اول درباره شرح حال کمیل است. این بخش به شرح زندگی کمیل بن زیاد نخعی، از تولد تا شهادت وی در سال ۸۳ هجری، در پنج فصل میپردازد.[۵]نویسنده در ابتدا مطالبی درباره تولد کمیل و اختلاف نظر در مورد تاریخ دقیق آن، سپس شهادت وی مطرح کرده است. وی ضمن اشاره به ایمان آوردن مردم یمن و تمجید پیامبر(ص) از آنان به پرورش کمیل توسط حضرت علی(ع) اشاره کرده است.[۶]سپس حضور کمیل در زمان خلافت خلفای سهگانه (ابوبکر، عمر و عثمان) و نقش وی در برخی از وقایع[۷]و حضور و نقش وی در دوران امامت حضرت علی(ع) و مشارکت او در برخی از نبردها پرداخته است.[۸] در پایان شرح حال کمیل در زمان سایر ائمه (ع )و شهادت او به دست حجاج بن یوسف ثقفی ذکر شده است.[۹]
بخش دوم درباره آثار کمیل است. مطالب این بخش در هفت فصل، شامل چندین حدیث و وصیت و دعای آموزش داده شده توسط حضرت علی(ع) به کمیل بوده و به مناسبت توضیحات و شرحهایی برآنها ارائه گردیده است.[۱۰]
در چهار فصل این بخش به ترتیب نخست «حدیث حقیقت» مطرح شده است.[۱۱]نویسنده ضمن معرفی مختصر کتابهایی که شرحهایی در مورد حدیث یاد شده نوشتهاند،[۱۲]به تفصیل به شرحهای ملا عبد الله زنوزی پرداخته و خلاصهای از آنها را آورده است.[۱۳]وی همچنین به کتابهای دیگری که این حدیث را شرح نمودهاند اشاره کرده است. [۱۴]در فصلهای بعدی به «حدیث نفس» و شرحهای آن،[۱۵]«حدیث قلوب» ترجمه، شرحهای مختلف بر آن و کتابهایی که آن را نقل کردهاند، پرداخته شده است.[۱۶]همچنین از«حدیث عزت و گمنامی» و شرح آن[۱۷]به اضافه احادیث دیگری از حضرت علی(ع) در خطاب به کمیل و وصیت آن حضرت به وی، سخن به میان آمده است. [۱۸]دعای کمیل با معرفی ترجمهها و شرحهای مختلف آن مطالب پایانی این بخش را تشکیل داده است.[۱۹]
بخش سوم به مقام عرفانی کمیل اختصاص یافته است. در این بخش در هفت فصل آراء دانشمندان و عرفا درباره مقام وی نقل و نقد و بررسی شده است. همچنین جایگاه وی به عنوان یکی از اصحاب خاص حضرت علی(ع) و امام حسن(ع) مورد توجه قرار گرفته و به شرح صاحب سر بودن وی پرداخته شده است.[۲۰]
واژهنامه کتاب حاوی واژگان و اصطاحاتی است که در کتاب آمده و نویسنده آنها را با ترتیب حروف الفبا به همراه توضیحاتی بر اساس فرهنگهای لغت، و اصطلاحات و دیگر کتابهای مربوطه ذکر کرده است.[۲۱]
پانویس
- ↑ مقدمه مؤلف، ص16
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص18- 19
- ↑ مقدمه مؤلف، ص16
- ↑ مقدمه شیخ الاسلامی، ص11- 12؛ چکیده، ص13؛ مقدمه مؤلف، ص15- 16
- ↑ چکیده، ص13؛ مقدمه مؤلف، ص 16
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص 18- 22
- ↑ ر.ک: همان، ص23- 49
- ↑ ر.ک: همان، ص50- 69
- ↑ ر.ک: همان، ص70- 76
- ↑ چکیده، ص13؛ مقدمه مؤلف، ص16
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص 78- 80
- ↑ ر.ک: همان، ص80 - 99
- ↑ ر.ک: همان، ص99- 119
- ↑ ر.ک: همان، ص119- 124
- ↑ ر.ک: همان، ص125- 139
- ↑ ر.ک: همان، ص140- 154
- ↑ ر.ک: همان، ص155- 160
- ↑ ر.ک: همان، ص161- 182
- ↑ ر.ک: همان، ص183- 190
- ↑ چکیده، ص13؛ مقدمه مؤلف، ص16
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص 225-252
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.