شرح تائية إبن الفارض الکبري

    از ویکی‌نور
    شرح تائية إبن الفارض الکبری
    شرح تائية إبن الفارض الکبري
    پدیدآورانقیصری، داود بن محمود (نویسنده)

    مزیدی، احمد فرید (مصحح)

    ابن فارض، عمر بن علی (نویسنده)
    عنوان‌های دیگرتائيه. شرح

    نظم السلوک. شرح

    شرح القیصری علی تائيه ابن الفارض الکبری
    ناشردار الکتب العلمیة
    مکان نشرلبنان - بیروت
    سال نشر1425ق. = 2004م.
    چاپچاپ یکم
    شابک2-7451-4355-7
    موضوعشعر عربی - قرن 7ق. - تاریخ و نقد

    شعر عرفانی عربی

    عرفان در شعر - متون قدیمی تا قرن 14

    ابن فارض، عمر بن علی، 576 - 632ق. تائیه - نقد و تفسیر
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏/ق9 ت28 / 4244 PJA

    شرح تائیة إبن الفارض الکبری عنوان شرحی است 1 جلدی به زبان عربی بر تائیه ابن فارض که توسط داود بن محمود قیصری(متوفی 751ق) نوشته شده است. تائیه(576 -632ق) از قصاید عرفانی است که به زبان عربی سروده شده. نام اصلى و مشهور قصيده تائيه كبراى ابن فارض، «نظم السلوك» است که مراحل مختلف سلوک عرفانی را در آن به نظم درآورده است.

    به علت اهمیت قصیده تائیه ابن فارض، شرح‌های مختلفی به فارسی و عربی بر آن نوشته شده است. سراج هندی، شمس بساطی، جلال قزوینی، حسن بورینی، عبدالغنی نابلسی، قاشانی، فرغانی، و قیصری از جمله این شارحان هستند.[۱] شرح نظم الدر صائن‌الدین ابن ترکه و مشارق الدراری سعیدالدین فرغانی از جمله شروح فارسی آن هستند و شرح حاضر از جمله شروح عربی آن است.

    تعداد ابیاتی که در این کتاب شرح شده، 759 بیت است؛ شارح ابتدا بیت مورد نظر را با شماره می‌آورد و معمولا در چند سطر به صورت مختصر با ذکر همان شماره که در بیت آورده بود، به شرح و توضیح آن بیت می‌پردازد. او گاه، از روایات در توضیح ابیات بهره می‌جوید مثلا در بیت 759 که روایتی از پیامبر(ص) و امیرالمؤمنین علی(ع) در توضیح مطلب آورده است.[۲] پس از پایان مطالب کتاب، ابیات تائیه ابن فارض مجددا به صورت کامل و پشت سر هم(بدون توضیحات شارح) آورده شده است.[۳]

    اسفار اربعه از منظر‌ قیصری‌:

    قیصری در مواضعی از مقدّمه و شرح خود بر فصوص الحکم، به چهارگانه‌ بودن‌ اسفار (سیر و سفر انسان)، عناوین سه سفر اول و برخی احکام‌ آن‌ها‌ اشاره‌ کرده و از عنوان سفر چهارم ذکری به‌ میان‌ نیاورده است. اما در شرح تائیّه ابن فارض، عنوان هر چهار سفر و مواردی‌ از‌ احکام و احوال سالک در سه‌ سفر‌ نخست (به‌ ویژه‌ سفر‌ سوم) را ذکر کرده، ولی دربارة‌ احکام‌ سفر چهارم به اجمال بسنده کرده است. وی در رسالة التوحید و النبوّة‌ و الولایة‌، که در واقع مقدّمة او بر‌ شرح تائیّه است، برخی‌ مباحث‌ مربوط به سفر اول را‌ ذکر‌ کرده و بدون یاد از سفر دوم و سوم، از مقام «جمع» و «فرق بعد الجمع‌»، که‌ در شرح تائیّه، ذیل سفر‌ دوم و سوم‌ آورده، مطالبی مطرح‌ کرده‌ است.

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه کتاب، ص3
    2. ر.ک: متن کتاب، ص192
    3. ر.ک: متن کتاب، ص193-221

    منابع مقاله

    1. مقدمه و متن کتاب.
    2. حسن زاده کریم آباد، داود، انوار معرفت، زمستان 1390، شماره 2 (‎32 صفحه - از 9 تا 40).

    وابسته‌ها