شرح الشیخ أبيبکر الأبهري البغدادي المالکي لکتاب الجامع لعبدالله بن عبدالحکم المصري المالکي
| شرح الشیخ أبي بکر الأبهري البغدادي المالکي لکتاب الجامع لعبدالله بن عبدالحکم المصري المالکي | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابهری، محمد بن عبدالله (نويسنده)
ابن عبدالحکم، عبدالله بن عبدالحکم (نویسنده) لحمر، حمید (محقق) |
| عنوانهای دیگر | الکتاب الجامع. شرح |
| ناشر | دار الغرب الإسلامي |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1425ق - 2004م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | ابن عبدالله الحکم، عبداللهبن عبدالحکم، ۱۵۰ - ۲۱۴ق. الجامع المختصر -- نقد و تفسیر,احادیث اهل سنت -- قرن ۳ق |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP ۱۱۸/الف۲ج۲۰۲،الف۲ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
شرح الشیخ أبي بکر الأبهري البغدادي المالکي لکتاب الجامع اثری از ابوبکر محمد بن عبدالله بن محمد مالکی(متوفای 375ق) از عالمان مشهور مذهب فقهی مالکی است.
کتاب حاضر شرحی بر کتاب فقهی«جامع المختصر» نوشته ابن عبدالحکم، عبدالله بن عبدالحکم (150- 214ق) محدث و فقیه مالکی است. کتاب جامع یک اصل ارزشمند برای نوعی از تألیفات است که مکتب مالکی به آن متفرد بوده و بواسطه آن از سایر مکاتب فقهی دیگر متمایز میگرددد[۱] همچنین از کتب اصلی به شمار میرود که مورد توجه علما بوده است. ابهری آن را با روش و منشی شرح داده است که تقریباً مختص به مکتب بغدادی است.[۲]
این کتاب در 179 باب بر اساس تعداد مسموعات (شنیدهها) و سوالها، تنظیم شده است.
شارح مساله یا مسائل متعدد را بر اساس ترتیب جامع عبدالله بن عبد حکم در نظر میگیرد، سپس به شرح تفصیلی این مسائل میپردازد و با عبارت «انما قال ذلک» مطالب خود را آغاز میکند. هیچ اصلاح یا تغییری در ترتیب مسائل در شرح جامع مشاهده نمیشود، بلکه شارح از ترتیب کتاب جامع ابن عبدالحکم پیروی میکند. جامع ابن عبدالحکم -تقریبا شامل مسموعات (شنیدهها) است. پرسشهای عتقی، عبدالرحمن بن قاسم (191ق)، ابن وهب، عبدالله بن وهب (124-196ق) و اشهب بن عبدالعزیز از مالک بن انس (۹۳ – ۱۷۹ق) است که خالی از استدلال نقل شدهاند. ابوبکر در شرح خود سعی کرده است تا برای این پرسشها، شواهدی از قرآن، حدیث یا روایات بیابد. شارح تمام مطالب کتاب جامع را شرح داده است، چنانکه به این امر در پایان کتاب اشاره کرده است.[۳]
محقق علاوه بر مقابله دو نسخه خطی و ثبت تفاوتهای بین آنها به اشاره به ابتدای صفحات نسخه خطی پرداخته و بین مسائل را با عناوینی جدا کرده که بعضی از آنها از مختصر ابن عبدالحکم بود و بعضی دیگر کار محقق است و میان کروشه قرار گرفته است. وی کتاب را از نسخه خطی، با رعایت مقتضیات رسمالخط امروزی و ضوابط نگارش، نسخه برداری کرده است. همچنین متونی را که از نظر اعراب و تلفظ دشوار بوده، از جمله آیات قرآنی، احادیث و برخی لغات و اصطلاحات متن، برای رفع دشواریها، اعرابگذاری کرده است. و علاوه بر ذکر مقدمهای حاوی اطلاعاتی از نویسنده و کتاب فهرستهای متنوعی را در آخر آن تنظیم کرده است. توضیح واژههای غریب (ناآشنا) و اصطلاحات فقهی موجود در کتاب برای تسهیل در فهم متن، آدرس دهی آیات قرآنی موجود در متن، استخراج و مستندسازی اغلب احادیث نبوی شریف و روایات، معرفی اشخاص ذکر شده در متن کتاب با رعایت اختصار در پاورقی از کارهای دیگر محقق است.[۴]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.