شرح التعرف لمذهب التصوف (تحقیق نجیب مایل هروی)

    از ویکی‌نور
    ‏شرح التعرف لمذهب التصوف
    شرح التعرف لمذهب التصوف (تحقیق نجیب مایل هروی)
    پدیدآورانمستملی، اسماعیل بن محمد (شارح)

    کلاباذی، ابوبکر محمد (نویسنده)

    مایل هروی، نجیب (مقدمه و يادداشت‌ها)
    ناشرمرکز پژوهشي ميراث مکتوب
    مکان نشرايران - تهران
    سال نشر1392ش
    چاپچاپ يکم
    شابک978-600-203-063-4
    موضوعکلاباذي، ابو بکر بن محمد، - 380ق. التعرف لمذهب التصوف - نقد و تفسير

    تصوف - متون قدیمی تا قرن 14 عرفان - متون قدیمی تا قرن 14

    نثر فارسی - قرن 5ق.
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏‎‏‎‏/‎‏ک‎‏8‎‏ ‎‏ت‎‏7028‎‏ ‎‏1392 / 282/5 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    شرح التعرف لمذهب التصوف شرح فارسی بر التعرف لمذهب اهل التصوف ابوبکر محمد بخاری کلابادی (متوفی 380 یا 384 یا 385 ق)، محدث قرن چهارم است. نخستین متن صوفیانه شناخته‌شده به زبان فارسی است.

    کتاب التعرف از مهم‌ترین آثار حوزه تصوف است؛ چنان‌که در اهمیت آن گفته‌اند:«لولا التعرف لما عرف التصوف». شرح التعرف لمذهب التصوف تألیف ابو ابراهیم اسماعیل مستملی بخاری(متوفی 434 ق) است. از میان نسخ خطی شرح تعرف، دست‌نوشته محفوظ در کتابخانه موزه ملی کراچی پاکستان به شماره N.M.1959-207، مکتوب در 24 شوال 473 ق، از اهمیت بسیاری برخوردار است.

    این دست‌نوشته، پس از نسخه الأبنیة عن حقایق الأدویة عن حقایق الأدویة مورخ شوال 447 ق، دومین نسخه تاریخ‌دار فارسی است که 52 برگ (برابر با صفحات 883-973 و بعد از افتادگی قابل‌توجه، 1358 و 1359 چاپ روشن) دارد.

    نخستین بار، عبدالحی حبیبی در مقاله «یکی از قدیم‌ترین نسخ زبان پارسی دوره سامانی»(1331) این نسخه را معرفی کرد. سپس جلال متینی در مقاله‌ای با عنوان «رسم‌الخط بخشی از شرح تعرف، ذیلی بر مقاله رسم‌الخط فارسی در قرن پنجم هجری» (1355) ویژگی‌های کتابتی آن را گزارش داد. نسخه برگردان این دست‌نوشته نیز همراه با مقدمه و یادداشت‌های نجیب مایل هروی در 1391 در مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب منتشر شد.

    متن کامل شرح تعرف، نخستین بار، در چهار مجلد طی سال‌های 1328-1330 ق، در مطبعه نول‌کشور در لکهنو منتشر شد. بار دیگر در 1346 ش، تنها بخش مقدمه آن به کوشش حسن مینوچهر، به‌صورت انتقادی، در انتشارات بنیاد فرهنگ ایران به چاپ رسید. پس‌ازآن در 1349 ش، خلاصه آن بر اساس نسخه منحصربه‌فرد مورخ 713 ق به تصحیح احمدعلی رجائی بخارائی در انتشارات بنیاد فرهنگ ایران چاپ شد. بالاخره، تصحیح و تحشیه متن کامل آن به کوشش محمد روشن در 1363 ش منتشر شد. روشن در میانه کار به نسخه کتابخانه موزه ملی کراچی دست‌یافت و ازاین‌رو، تنها در شرح نسخه‌بدل‌ها، به شماری از ضبط‌های نسخه کراچی اشاره کرد، بدون آنکه در تصحیح کتاب ضبط‌های صحیح و اصیل و البته مرجح آن را به متن وارد کند.[۱]


    پانویس

    1. ر.ک: ندیمی هرندی، محمود، ص74

    منابع مقاله

    ندیمی هرندی، محمود، اهمیت و نقش دست‌نوشته‌های کهن در تصحیح متون (شرح تعرّف و نسخۀ کراچی)، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله ادب فارسی بهار و تابستان 1400 - شماره 27 رتبه علمی-پژوهشی (وزارت علوم)/ISC (‎20 صفحه - از 73 تا 92)

    وابسته‌ها