سیمای شعر مدرن معاصر: نقد ادبی پارهای از شعر معاصر
سیمای شعر مدرن معاصر: نقد ادبی پارهای از شعر معاصر تألیف آرمان میرزانژاد؛ کتابی است در حوزه نقد ادبی که به تحلیل محتوایی و اجتماعی شعر شاعران مدرن ایرانی پس از نیما یوشیج میپردازد. نویسنده در این اثر با تمرکز بر سویههای محتوایی و جوهر اجتماعی آثار، به کشف و بررسی عناصر مدرن و نوآورانه در شعر معاصر ایران همت گمارده و با روشی که تلفیقی از نقد محتوایی و رویکردهای بهروز است، به تحلیل تکاشعار شاعران تأثیرگذار این دوره پرداخته است.
| سیمای شعر مدرن معاصر: نقد ادبی پارهای از شعر معاصر | |
|---|---|
| پدیدآوران | میرزانژاد، آرمان (نویسنده) |
| ناشر | نصیرا |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1394 |
| چاپ | اول |
| شابک | 978-600-7635-24-7 |
| موضوع | شعر فارسی -- قرن ۱۴ -- تاریخ و نقد |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | |
ساختار
این کتاب از یک مقدمه و دوازده گفتار یا فصل تشکیل شده است که هر فصل به نقد و تحلیل اثر یا آثاری از یک شاعر اختصاص یافته است.
گزارش کتاب
کتاب با مقدمهای آغاز میشود که در آن نویسنده به چالشهای روششناسی نقد ادبی امروز میپردازد و رویکرد خود را که مبتنی بر حفظ «سویههای محتوایی و جوهر اجتماعی» آثار است، توضیح میدهد. هدف اصلی میرزانژاد، پاسخگویی به نیاز مخاطبی است که فراتر از ترفندهای فنی و زیباییشناختی، در پی درک «کنش معانی در زبان یک شعر» و «ارجاعات بیرون متنی» آن است.
نخستین فصل با عنوان «انقلاب و تکامل ادبی نیمایوشیج» به بررسی سبک شعری نیما اختصاص دارد. نویسنده در این فصل با تقسیمبندی سبک نیما به دو طیف اصلی «رئالیسم» (در شعرهایی مانند «محبس»، «خانواده سرباز»، «آی آدمها») و «ناتورالیسم» یا طبیعتگرایی (در شعرهایی مانند «شیر»، «قو»، «گرگ»)، به تحلیل تأثیر انقلاب ادبی او میپردازد (ص ۲۳). در ادامه، دو شعر خاص نیما یعنی «ریرا» و «شب همه شب» به صورت مجزا مورد نقد و تحلیل قرار میگیرند.
فصلهای بعدی کتاب به نقد و تحلیل آثار دیگر شاعران شاخص معاصر اختصاص یافته است. از جمله، اشعاری از احمد شاملو، اسماعیل شاهرودی و نصرت رحمانی بررسی شدهاند. در تحلیل دفتر «میعاد در لجن» رحمانی، نویسنده بر محوریت مفاهیم «خستگی» و «درهمشکستگی» و بازتاب اجتماعی «صدمهدیده و در حال گذار» پس از دوران نیما تأکید میکند (ص ۱۶۶). شعر «ای مرز پرگهر» فروغ فرخزاد، «دریاییها»ی یدالله رؤیایی و «نشئۀ مرکز» رضا براهنی نیز از جمله مواردی هستند که مورد خوانش نقادانه قرار گرفتهاند. نویسنده همچنین به تصویرگرایی در شعر منوچهر آتشی، جایگاه اجتماعی سهراب سپهری و در نهایت، شعر «نوحه» مهدی اخوان ثالث میپردازد. این کتاب با ارائه تحلیلی محتوامحور و اجتماعی، تصویری از سیمای شعر مدرن ایران ترسیم میکند و منبعی ارزشمند برای علاقهمندان به نقد ادبی و شعر معاصر فارسی به شمار میآید.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات