مدرس رضوی، محمدتقی
نام | مدرس رضوی، محمدتقی |
---|---|
نامهای دیگر | مدرس، محمدتقی
رضوی، محمدتقی مدرس رضوی خراسانی، سید محمدتقی |
نام پدر | میرزا محمدباقر |
متولد | ۲۸ اسفند ۱۲۷۴ش برابر با 1314ق |
محل تولد | مشهد |
رحلت | ۲۸ آبان ۱۳۶۵ش |
اساتید | میرزا عبدالجواد ادیب نیشابورى |
برخی آثار | اساس الاقتباس |
کد مؤلف | AUTHORCODE08455AUTHORCODE |
سید محمدتقى مدرس رضوى (1274-1365ش)، محقق، نویسنده، مصحح، استاد دانشکده الهیات و معارف اسلامی (معقول و منقول)، کسب منصب تدریس آستان قدس رضوی، تدریس در مدرسه عالی سپهسالار، استاد ممتاز دانشگاه تهران، تدریس در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران
ولادت
او در سال ۲۸ اسفند ۱۲۷۴ش برابر با 1314ق در مشهد مقدس چشم به جهان گشود. پدرش میرزا محمدباقر یکى از علماى بزرگ خراسان و مدرس آستان قدسى رضوى و صاحب تألیفات زیادى بود.
تحصیلات
محمدتقى تا سن پنج سالگى نزد پدرش درس مىخواند، سپس به مکتبخانه رفت و قرآن، کتاب «صد کلمه» از امام على(ع) و ترجمه آن، صرف، نحو، و جامع المقدمات را که جزء کتب درسى آن زمان بود، فراگرفت و آنگاه پدرش او را در مدرسه «رحیمیه» ثبت نام کرد و پس از امتحان، او را به کلاس چهارم پذیرفتند.
محمدتقى در حالى که کلاس چهارم، پنجم و ششم را مىخواند، در کلاسهاى پایینتر تدریس هم مىنمود و در غیاب معلمان، کلاسهاى درس فارسى و صرف و نحو را به خوبى و شایستگى اداره مىکرد.
وى با خواندن کلاس هفتم، وارد حوزه علمیه شد و کتابهاى مغنى، مطول، شرح منظومه و بیست مقاله را نزد میرزا عبدالجواد ادیب نیشابورى آموخت.
او با تشویق پدرش، به آموختن ریاضیات شامل، جبر، هندسه و مقابله پرداخت.
او «تحریر اقلیدس» و «مجسطى» و كتب ریاضى قدیم و «شرح لمعه» در فقه و «قوانین» در اصول را نزد پدر خواند. سپس از محضر آقا بزرگ حكیم استفاده نمود و «شرح هدایة» و «شرح اشارات» را نزد او خواند.
آنگاه مدتى از درس خارج فقه و اصول آیتاللَّه قمى و آیتاللَّه آقا میرزا محمد آقازاده استفاده كرد. در 1298 ش به تهران آمد و از محضر آقا سید محمد تنكابنى و آقا میرزا محمدطاهر تنكابنى بهره برد.
او همچنین زبان فرانسه نیز آموخت و براى تکمیل تحصیلات خود عازم تهران شد. وى بعد از طى مراحلى در مدرسه «البانس فرانسه» در تهران ثبت نام کرد و زبان فرانسه و مکالمه آن را تکمیل نمود و به مشهد عزیمت کرد. با درگذشت پدرش در سال 1342ق، مسئولیت امرار معاش خانواده به عهده وى محول شد و مدتى بعد او را به جاى پدرش در آستان قدس رضوى منصوب نمودند و او تدریس طلاب علوم دینى آستان را بر عهده گرفت و امور آموزشى مدرسه عالى سپهسالار «مدرسه عالى شهید مطهر فعلى» را به او محول نمودند.
وى بعدها به عنوان معلم و ناظم مدرسه عالى سپهسالار منصوب شد، علاوه بر این در دارالفنون، مدرسه علمیه معرفت و شرافت نیز تدریس مىکرد.
در سال 1317 به سمت مدیر داخلى و استادى دانشکده علوم معقول و منقول منصوب گردید و حدود دو سال با علامه دهخدا براى تنظیم لغتنامه همکارى داشت.
در سال 1326 مدیریت دانشکده ادبیات دانشگاه تهران را پذیرفت و در این سمت فعالیت داشت، تا اینکه در سال 1344ش بازنشسته شد. پس از دو سال، مجددا او را به دانشکده الهیات دعوت کردند، اما به علت بیمارى نتوانست بیش از دو سال در این دانشکده تدریس نماید، بدین جهت تدریس را رها کرد.
وفات
وی در ۲۸ آبان ۱۳۶۵ش در سن ۹۱ سالگی درگذشت.
آثار
- المعجم فى معاییر اشعار العجم
- تاریخ بخارا
- تصحیح اساس الاقتباس خواجه نصیر طوسى
- حدیقه الحقیقه از سنائى
- تعلیقات حدیقه الحقیقه
- احوال و آثار خواجه نصیر طوسى
- تصحیح دیوان انورى
- تصحیح دیوان سید حسن غزنوى
- تصحیح دیوان سنائى غزنوى
- ترجمه میزان الحکمه از عبدالرحمن خازنى
- مثنوىهاى حکیم سنائى
- رساله آثار علیوى
- مجمل التواریخ
- تنسوخنامه ایلخانى
- تاریخ مشهد رضوى(ع)
- تاریخ رجال خراسان
- شجره طیبه
- کارنامه بلخ
- بیست باب اسطرلاب خواجه نصیر
منابع مقاله
داستانهاى کودکى بزرگان جلد 4.