سلاسل الحدید في تقیید أهل التقلید
سلاسل الحدید في تقیید أهل التقلید ممّا ذکره ابن ابيالحدید یا «شفاء الغلیل من تعلیل العلیل»، از آثار محدث، مفسر و فقیه شیعی بحرینی، سید هاشم بن سلیمان توبِلی بحرانی مشهور به علامه سید هاشم بحرانی (1050- 1107ق)، پژوهشی استدلالی، کلامی، تفسیری و تاریخی است که به بیان برتری و فضائل و امامت امام علی علیهالسلام و سایر امامان معصوم(ع) و مسائل مرتبط میپردازد و دیدگاهها و تأویلها و تفسیرهای ناسازگار شاعر، ادیب، متکلم معتزلی و فقیه شافعى قرن هفتم هجری قمری، ابن ابىالحدید (586-656ق) در شرح نهجالبلاغه را نقادی میکند. پژوهشگر معاصر، محمد عیسی آل مکباس این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده است.
| سلاسل الحدید في تقیید أهل التقلید | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | بحرانی، هاشم بن سلیمان (نويسنده) آلمکباس، محمد (محقق) |
| ناشر | دار المحجة البيضاء |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1430ق - 2009م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 3 |
| کد کنگره | /الف2 ش4082 38/02 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
هدف و روش
- علامه سید هاشم بحرانی این اثر را با هدف دفاع از مبانی اعتقادی شیعه و پاسخ استدلالی (بر اساس قرآن، روایات و تاریخ) به شبهاتی که شارح بر اساس دیدگاههای اعتقادی مذهب معتزله مطرح کرده، به نگارش درآورده است. [۱]
- هرچند روش علامه سید هاشم بحرانی انتقادی است ولیکن سخنان و توضیحات و آرای صحیح ابن ابىالحدید درباره امامت و ولایت و فضائل امام علی علیهالسلام و سایر امامان معصوم(ع) و مسائل مرتبط را نیز نقل میکند. [۲]
ساختار و محتوا
- در کتاب 3 جلدی حاضر (شامل 2 مقدمه و 73 فصل)، موضوعات ذیل به ترتیب مطرح شده است:
- مقدمه مصحح: معرفی اجمالی شخصیت علمی علامه سید هاشم بحرانی و کتاب حاضر و چگونگی تصحیح آن.
- مقدمه نویسنده: معرفی این اثر و فصلهای آن و زندگینامه ابن ابىالحدید و نسب سید رضی و نسب و اندکی از فضائل امام علی علیهالسلام.
- در متن اصلی (فصول ۷۳گانه) مباحث فراوانی با محوریت اثبات برتری و فضیلت و امامت و ولایت امام علی علیهالسلام و مسائل مرتبط مطرح شده است؛ از آن جمله: امامت بعد از رسول خدا(ص)، نص بر امامت و خلافت امیرالمؤمنین علی(ع)، در مورد کینهها و عقدههایی که در سینهها وجود داشت، پشیمانی کسانی که بر علی(ع) ستم کردند، حدیث "انت مني بمنزلة هارون من موسى إلا أنه لا نبي بعدي"، امام علی علیهالسلام اولین کسی است که ایمان آورد و هجرت کرد، علی(ع) مانند نفس رسول خدا است، علی(ع) برادر رسول خدا است، آنچه در قرآن در حق علی(ع) نازل شده است، معجزات علی(ع) و اجابت دعای او، علی(ع) داناترین مردم است، شجاعت امام علی علیهالسلام در خوابیدن در بستر پیامبر (ص) در شب هجرت (لیلة المبیت) و ردّ ایراد جاحظ، سیره و سیاست علی(ع)، فصاحت علی(ع)، فضیلت فاطمه زهرا(س).
نمونه مباحث
- ابن ابىالحدید گفته است که ابومحمد بن متویه(ره) در کتاب «الکفایة» با صراحت گفته است که امام علی علیهالسلام معصوم است هرچند به نظر ما عصمتش واجب نیست و عصمت در امامت شرط نیست ولی ادله و نصوص بر عصمت او و بر قطع به باطن و یقین او دلالت دارد. و این عصمت، اختصاصی اوست و سایر صحابه عصمت ندارند. و فرق روشنی بین این دو گزاره وجود دارد:
- امام علی علیهالسلام معصوم است.
- واجب است که امام علی علیهالسلام معصوم باشد زیرا امام است و شرط امامت، عصمت است. زیرا گزاره اول را ما میگوییم ولی گزاره دوم، مذهب امامیه است. [۳]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.