سفرنامه ظهیرالدوله همزمان با نخستین سفر مظفرالدین شاه به فرنگ
سفرنامه ظهیرالدوله همزمان با نخستین سفر مظفرالدین شاه به فرنگ تألیف علی بن محمدناصر ظهیرالدوله، به کوشش فرشاد ابریشمی؛ این سفرنامه ارزشمند که همزمان با نخستین سفر اروپایی مظفرالدین شاه قاجار در سال 1279 شمسی نوشته شده، گزارشی دقیق و بیپروا از این سفر تاریخی ارائه میدهد و از بسیاری جهات مکمل سفرنامه رسمی شاه محسوب میشود.
| سفرنامه ظهیرالدوله همزمان با نخستین سفر مظفرالدین شاه به فرنگ | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ظهیرالدوله، علی بن محمدناصر (نویسنده) ابریشمی، فرشاد (کوششگر) |
| ناشر | خانه تاریخ و تصویر ابریشمی |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1395 |
| چاپ | اول |
| شابک | 8ـ066ـ354ـ600ـ978 |
| موضوع | ظهیرالدوله، علی بن محمدناصر - خاطرات، ایران - سیر و سیاحت - قرن 13ق. |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | DSR ۱۳۹۹/ظ۹آ۳ ۱۳۹۵ |
ساختار
کتاب بر اساس مسیر سفر و نام شهرهایى که مؤلف طى سفر هفت ماه و بیست روزه خود بدانها وارد شده تنظیم شده و فاقد تقسیمبندی فصلبندی رسمی است. سفرنامه به صورت روزنگار نوشته شده و مسیر دقیق سفر از تهران تا اروپا و بازگشت را پوشش میدهد.
گزارش کتاب
سفرنامه ظهیرالدوله به عنوان یکی از مهمترین منابع تاریخی دوره قاجار، تصویری زنده و بیپروا از نخستین سفر مظفرالدین شاه به اروپا ارائه میکند. این اثر که توسط علیخان ظهیرالدوله، وزیر تشریفات سلطنتی و همسر فروغالدوله نوشته شده، به دلیل موقعیت ویژه نویسنده، اطلاعاتی منحصر به فرد از این سفر تاریخی ثبت کرده است.
نویسنده با نثری روان و دقیق، مشاهدات خود از شهرهای مختلف اروپایی مانند پاریس، وین، بروکسل و استانبول را به تصویر کشیده است. برخلاف سفرنامه رسمی شاه که بیشتر جنبه تشریفاتی دارد، ظهیرالدوله با صراحت بیشتری به بیان جزئیات پرداخته و حتی از ذکر مسائل حساس سیاسی و اجتماعی ابایی نداشته است.
از ویژگیهای بارز این سفرنامه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- توصیف دقیق معماری و شهرسازی اروپا
- گزارش بیطرفانه از پیشرفتهای تکنولوژیک اروپاییان
- تحلیل روابط سیاسی ایران با قدرتهای اروپایی
- ذکر جزئیات زندگی روزمره در اروپا
- مقایسههای جالب بین ایران و اروپا
تصحیح و تحقیق فرشاد ابریشمی بر ارزش این اثر افزوده و آن را به منبعی معتبر برای پژوهشگران تاریخ قاجار و علاقهمندان به مطالعات فرهنگی تبدیل کرده است.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات