سروش آسمانی، شرح و تفسیر موضوعی مثنوی معنوی
| سروش آسمانی، شرح و تفسیر موضوعی مثنوی معنوی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | افضلی، محمدرضا (نویسنده) |
| ناشر | مرکز بین‌المللی ترجمه و نشرالمصطفی |
| مکان نشر | قم |
| سال نشر | 1388 |
| چاپ | اول |
| موضوع | مولوی، جلال‌الدین محمد بن محمد، ۶۰۴-۶۷۲ق. مثنوی -- نقد و تفسیر,شعر فا‌رسی -- قرن ۷ق. -- تا‌ریخ و نقد,فهرست مطالب مولوی، جلال‌الدین محمد بن محمد، ۶۰۴-۶۷۲ق. مثنوی |
| کد کنگره | PIR۵۳۰۱/الف۷س۴ |
سروش آسمانی، شرح و تفسیر موضوعی مثنوی معنوی تألیف محمدرضا افضلی؛ این کتاب در چهار مجلد، ابیات عرفانی، کلامی، اخلاقی و تعلیمی مثنوی را به صورت موضوعی طبقه‌بندی و در هر مورد با استفاده از شروح مثنوی، مفاهیم و مقاصد مولانا را به طور اجمال مورد شرح و تفسیر قرار داده است. روش نگارنده، به این ترتیب است که ابتدا یک عنوان کلی را مانند هستی‌شناسی و پیامبرشناسی انتخاب کرده و در زیر مجموعۀ آن عناوین ریزتری نیز برگزیده است. سپس در ذیل هر عنوان چند بیتی که حامل یک واحد معنایی و مناسب همان موضوع است، ذکر کرده و پس از آن لُب کلام و مقصود اصلی سخن مولانا را به اختصار تبیین نموده است. به آیات و روایاتی که مورد اشاره ابیات بوده، اشاره نموده؛ اما به مباحث ادبی، مانند شرح کامل ابیات، معنی لغات و اصطلاحات و مآخذ تمثیلات نپرداخته است. مؤلف با اينکه از منابع و مآخذی خصوصاً از برخی شرح‌های مثنوی زیاد بهره گرفته،ولی دربارۀ چند و چون آن‌ها توضیحی نداده است و تنها یادآور شده که برای دستیابی به اندیشۀ ناب مولوی که زایدۀ الهامات ربّانی است، دست به پژوهش و تحقیق زده و به سبک شرح موضوعی مطالب مثنوی را تنظیم نموده است. این اثر چنان که اشاره شد، در چهار جلد انجام گرفته و در هر مجلد موضوعات متفاوتی را بررسی کرده است.
جلد اول سروش آسمانی
در مجلد اول؛ موضوعات ذیل آمده است: معرفت شناسی؛ مانند ارزش دانش و معرفت، معرفت علمی و معرفت شهودی، مراتب و جایگاه عقل در کلام مولانا، عقل و عشق و مانند اینها. مبدأ شناسی؛ مانند بینش توحیدی، هدف غایی از آفرینش بشر، توحید حقیقی، جبر و اختیار و مانند اینها.
جلد دوم سروش آسمانی
این کتاب، شامل گزیدۀ موضوعات چون هستی‌شناسی؛ پیامبرشناسی؛ معادشناسی؛ ولایت‌شناسی؛ و قرآن‌شناسی مثنوی است.
جلد سوم سروش آسمانی
این کتاب، شامل عناوین کلی ذیل است: عشق و زیبایی‌شناسی؛ قرآن‌شناسی؛ انسان‌شناسی؛ اخلاق و آسیب‌شناسی.
جلد چهارم سروش آسمانی
این کتاب، شامل مطالب خودیابی و خودسازی است و در آن موضوعاتی مانند تهذیب نفس؛ راه رهایی از قفس تن؛ توبه و بازگشت به حق؛ ضرورت انتخاب استاد راهنما؛ مراقبه و پرورش باطن؛ ارزش و اهمیت بی‌نیازی از مردم؛ تأثیر خصلت‌ها در سرنوشت انسان و ماننداینها آمده است.
قابل ذکر است که از اين تحقیق چهار جلدی گزیده‌ای نیز تهیه و توسط همین ناشر با نام معارف مثنوی چاپ و منتشر شده است. منابع و مآخذ در پایان کتاب فهرست شده است.[۱]
پانويس
- ↑ ر.ک: عالمی، محمدعلم، ص286-287
منابع مقاله
عالمی، محمدعَلَم، کتاب‌شناسی توصیفی مولانا (شامل جدیدترین تحقیقات و قدیمی‌ترین کتاب‌های مولوی پژوهی)، قم، انتشارات دانشگاه قم، 1392ش.