سبکشناسی انتقادی: سبکشناسی نامههای غزالی با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی
سبکشناسی نامههای غزالی با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی تألیف مریم درپر، پژوهشگر و محقق؛ این کتاب به مفاهیم پایه در سبکشناسی انتقادی و ابزارهای کارآمد در آن پرداخته و ویژگیهای سبکی را بر پایۀ تحلیل گفتمان انتقادی، مقولههای قدرت و اقتدار، ایدئولوژی، گفتمان طبقاتی، گفتمان غالب، ارجاعات بینامتنی و ارجاعات بیناگفتمانی توصیف کرده است. نویسنده در این کتاب با مطالعه نامههای غزالی به این نتیجه رسیده که نامهنگاری غزالی به مثابۀ یک کنش، ابزاری برای نظارت و کنترل است و دسترسی به گفتمان زاهدانه تقویتکننده موضع اقتدار نویسنده است.
| سبکشناسی نامههای غزالی با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | درپر، مریم (نویسنده) |
| ناشر | علم |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1392 |
| چاپ | اول |
| شابک | 978-964-224-444-7 |
| موضوع | غزالی، محمد بن محمد، ۴۵۰-۵۰۵ق -- نقد و تفسیر، غزالی، محمد بن محمد، ۴۵۰-۵۰۵ق -- سبک، سبکشناسی |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BBR ۶۱۰/د۴/س۲ |
ساختار
این کتاب در ۳۲۰ صفحه و در چهار فصل اصلی به همراه پیشگفتار و نتیجهگیری تنظیم شده است.
گزارش کتاب
کتاب «سبکشناسی نامههای غزالی با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی» تألیف مریم درپر، در سال ۱۳۹۲ توسط انتشارات علم در تهران منتشر شده است. این اثر پژوهشی به بررسی سبکشناسی نامههای امام محمد غزالی، متکلم و فیلسوف برجستۀ قرن پنجم هجری، با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی میپردازد.
نویسنده در این کتاب با به کارگیری روش سبکشناسی لایهای، به مطالعه مؤلفههای سبکی در خردلایههای واژگانی، نحوی، کاربردشناسی و بلاغی در بستر کلان لایه گفتمانی و بافت موقعیتی پرداخته است. این روش که برطرفکنندۀ ضعف پژوهشهای سبکشناسی فارسی محسوب میشود، امکان مطالعۀ سبک را براساس ساختار باز لایهای متن فراهم میآورد.
کتاب از یک پیشگفتار و چهار فصل تشکیل شده است. در پیشگفتار، سبکشناسی انتقادی به طور اجمالی معرفی شده و روش مطالعۀ سبک به شیوۀ لایهای مطرح گردیده است. فصل نخست با درآمدی بر سیر پژوهشهای سبکشناسی فارسی و دستهبندی این پژوهشها، مسئلۀ تحقیق را مطرح کرده و پرسشها، فرضیهها، ضرورت انجام تحقیق و اهداف آن را تبیین نموده است.
فصل دوم به مبانی نظری تحقیق و لایههای سبکی اختصاص دارد. در فصل سوم با درآمدی بر اهمیت گونۀ نامه، به ردهبندی نامههای فارسی پرداخته شده تا با تعیین زیرگونهای که نامههای غزالی در آن قرار میگیرد، مقدمات مطالعۀ سبک نامههای غزالی در تقابل یا در ارتباط با دیگر زیرگونهها فراهم آید.
فصل چهارم که بدنۀ اصلی کتاب است، به تجزیه و تحلیل ویژگیهای سبکی نامههای غزالی در بافتهای چهارگانه میپردازد. این بافتها شامل نامه در بافت سیاسی (نامۀ غزالی به شاه)، نامه در بافت سیاسی (نامۀ غزالی به وزیر)، نامه در بافت علوم دینی (نامۀ غزالی به ابن عالمی) و نامه در بافت طبقۀ عامه است. در ادامه، همسانیها و تفاوتهای معنادار ویژگیهای سبکی بر اساس بافت، سبک زاهدانه به عنوان وجه ممیزۀ نامههای غزالی، تمایزات سبکی نامههای غزالی در جریان نامهنگاری فارسی و ویژگیهای سبکشناسی انتقادی نامههای غزالی بررسی شده است.
نویسنده در نتیجۀ پژوهش خود به این نتیجه رسیده که نامهنگاری غزالی به عنوان یک کنش، ابزاری برای نظارت و کنترل بوده و دسترسی به گفتمان زاهدانه، موضع اقتدار نویسنده را تقویت میکرده است.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات