سؤالات أبيعبدالرحمن السلمي للإمام الدارقطني في الجرح و التعديل و علل الحديث
سؤالات أبيعبدالرحمن السلمي للإمام الدارقطني في الجرح و التعديل و علل الحديث، تألیف ابوعبدالرحمن سلمی (325-412ق)، از دانشمندان متخصص و از شاگردان دارقطنی (۳۰۶-۳۸۵ق) است که سؤالاتی را در مورد احوال روات، از دارقطنی پرسیده و او آنها را پاسخ داده است[۱].
| سؤالات أبي عبدالرحمن السلمي للإمام الدارقطني في الجرح و التعديل و علل الحديث | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | سلمی، محمد بن حسین (نويسنده) ازهری، محمد بن علی (محقق) |
| ناشر | الفاروق الحديثة |
| مکان نشر | مصر - قاهره |
| سال نشر | 1427ق - 2006م |
| چاپ | 1 |
| شابک | 977-370-039-9 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /س8س9 114/2 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
محور اصلی این پرسشها بر «جَرح و تَعدیل» است که به نقد و بررسی و توثیق راویان حدیث میپردازد و همچنین بر «عِلل حدیث» که به ایرادات پنهان موجود در روایات حدیثی مربوط میشود.
در آن عصر، دیگر شاگردان دارقطنی، همچون ابوبکر برقانی و حمزة بن یوسف سهمی و حاکم نیشابوری و...، نیز سؤالاتی را از او داشتهاند که بهعنوان کتبی مستقل تألیف شدهاند[۲].
اهمیت و محتوای کتاب
- این کتاب، یک منبع ارزشمند در حوزه مطالعات حدیثی است که پرسشهای روشنگری را درباره ارزیابی راویان حدیث و ایرادات پنهان در احادیث، بههمراه پاسخهای تفصیلی امام دارَقُطنی ارائه میدهد و نکات مهمی را در زمینه اصول نقد حدیث و روششناسی علمای حدیث در ارزیابی اصالت و سلامت روایات ارائه میدهد. ابوعبدالرحمن سُلَمی در این اثر، آنچه را که از دانش دارَقُطنی، بهویژه در زمینه پیچیدگیهای نقد حدیث و ارزیابی راویان، مهم میدانسته، ثبت کرده است؛ ازاینرو برای کسانی که به مطالعه اصول نقد حدیث و روششناسی علمای حدیث در ارزیابی اصالت و سلامت روایات میپردازند، اثر قابل توجهی بشمار میآید.
- هم دارقطنی به دانش گسترده، بینش دقیق و وسواس خود در زمینه حدیث شهرت داشته و بهعنوان یک مرجع در ارزیابی راویان و کشف ایرادات پنهان در حدیث، شناخته میشد و هم ابوعبدالرحمن سلمی، حافظ، محدث و شیخ خراسان بوده که به تلاش در کسب علم و درک احوال علما شهرت داشته و پرسشهای او از دارَقُطنی نشاندهنده تعامل عمیق او با دانش حدیث و تمایلش به یادگیری از متخصصان زمان خود است.
- اشتمال کتاب بر اقوال بزرگان جرح و تعدیل، مانند ابن حنبل و ابن معین و ابن مدینی و حکم در مورد راویانی که بهجز دارقطنی، کسی درباره آنها سخنی نگفته است، از موارد اهمیت کتاب است[۳].
- سُلَمی سؤالاتی را درباره زندگینامه و اسم و کنیه و اعتبار راویان خاص حدیث، مطرح کرده و نظر تخصصی دارقطنی را درباره وضعیت آنها جویا شده است. محتوای کتاب هم بر اساس همین پرسش و پاسخها شکل گرفته است. علاوه بر این، پرسشها به ایرادات ظریف (عِلل) در خود روایات حدیثی نیز اشاره دارند.
ویژگیهای کتاب
- شیوه پرسش و پاسخ: هسته اصلی این کتاب بر مبنای پرسشهایی است که ابوعبدالرحمن سلمی مطرح کرده و پاسخهای امام دارَقُطنی به آنها ارائه شده است. سؤالات ابوعبدالرحمن سلمی، با عبارت «وَ سَأَلْتُهُ عَنْ...» و پاسخهای امام دارَقُطنی با عبارت «َفقَالَ»، آغاز میشود.
- سازماندهی بر اساس حروف الفبا: کتاب به بخشهایی تقسیم شده است که بر اساس حرف اول نام راوی مورد سؤال، تنظیم شدهاند. در هر بخش، سؤالات مربوط به راویانی که نامشان با آن حرف آغاز میشود، مطرح شده است. البته این ترتیب، دقیق نیست. همچنین بخشی از راویان که به کنیه شناخته میشوند در بخشی مستقل آمدهاند[۴].
- گاهی بهندرت، تعلیقات و توضیحاتی بر پاسخهای دارقطنی، توسط مؤلف ذکر شده است[۵].
پانویس
منابع مقاله
متن تحقیق.