زرع الکعبة المعظمة و مساحة المسجد الحرام

ذرع الكعبة المعظمة و مساحة المسجد الحرام، اثر حسین بن محمد بن الحسن دیاربکری (متوفی 996ق) کتابی است در معرفی کعبه و بررسی مساحت داخلی و خارجی آن که با تحقیق یحیی حمزه عبدالقادر وزنه، منتشر شده است.

زرع الکعبة المعظمة و مساحة المسجد الحرام
پدیدآوران	دیاربکری، حسین بن محمد (نويسنده) وزنه، یحیی حمزه عبد القادر (محقق)
ناشر	مکتبة الثقافة الدينية
مکان نشر	مصر - قاهره
سال نشر	1424ق - 2004م
چاپ	1
شابک	‎9-341-129-x
موضوع	تا‌ریخ‌ کعبه‌,مکه‌، --تا‌ریخ‌ مسجدالحرام‌
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	DS ۲۴۸/ک۷د۹
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

شکی نیست که کعبه معظمه چندین بار بازسازی شده است و می‌توان از مجموع آنچه درباره آن گفته شده، نتیجه گرفت که تعداد بناهای آن، حدود ده بار است که عبارتند از: بنای ‌ملائکه، بنای حضرت آدم(ع)، بنای فرزندان آدم(ع)، بنای حضرت ابراهیم(ع)، بنای عمالقه، بنای جرهم، بنای قصی بن کلاب، بنای قریش، بنای عبدالله بن زبیر بن عوام اسدی و بنای حجاج بن یوسف ثقفی. نویسنده در این کتاب، در مورد وضعیت کعبه پس از تعمیر مجدد آن توسط ابن زبیر و حجاج و آنچه در معماری آن اتفاق افتاد، از قبیل نصب پرچم‌ها، ناودان‌ها، درها و... و نیز تغییراتی که پس از ابن زبیر و حجاج اتفاق افتاد، مطالبی را بیان کرده است. در این مورد، نظر نویسندگان، مورخان، مفسران و حدیث‌پژوهان متفاوت است، اما نویسنده دیدگاه فاسی مورخ را پذیرفته و مطالب کتاب را بر اساس گفته‌های وی، بنا نهاده است.

وی معتقد است که هیچ‌یک از خلفا و پادشاهان، از گذشته تاکنون، آنچه را که ابن زبیر و حجاج ساخته‌اند، تغییر نداده‌اند؛ زیرا این امر به‌قدری مهم است که اگر چنین چیزی اتفاق می‌افتاد، مسلما مخفی و پوشیده نمانده و حتما اعلام می‌شد. تنها تغییراتی که در آن اتفاق افتاده و در کتاب به توضیح و شرح آن پرداخته شده است، تغییر در ناودان و درب کعبه و... می‌باشد.

نویسنده در ابتدای کتاب، به توصیف کعبه و تغییراتی که در آن اتفاق افتاده پرداخته و سپس، مساحت کعبه از داخل و خارج آن را ترسیم نموده است.

بررسی جهت نمازگزاران به‌سوی کعبه از افق‌های مختلف جهان و نیز چگونگی فتح کعبه و جایگاه آن در زمان جاهلیت و پس از اسلام، از جمله مطالب جالب و خواندنی کتاب می‌باشد.

از دیگر مطالب کتاب، می‌توان به ذکر ذراع قسمت خارجی کعبه، ذراع سطح کعبه، برخی از اخبار مربوط به معماری کعبه، قلاب‌ها، قندیل‌ها و آنچه به‌عنوان زینت و زیورآلات کعبه محسوب می‌شود، اسامی کعبه معظمه و تخریب آن توسط حبشی‌ها در آخرالزمان، اشاره نمود.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.