زبان تراریخته؛ تحلیل گفتمان استدلالهای حامیان و مخالفان محصولات تراریخته
زبان تراریخته | |
---|---|
![]() | |
پدیدآوران | کوک، گای (نویسنده)
داوری، حسین (مترجم) ایرانمهر، ابوطالب (مترجم) آقا گلزاده، فردوس (مترجم) |
ناشر | نویسه پارسی |
مکان نشر | تهران |
سال نشر | 1398 |
شابک | 6ـ80ـ7030ـ600ـ978 |
موضوع | گیاهان تراریخته,مواد غذایی اصلاح شده ژنتیکی,فراوردههای زراعی - مهندسی ژنتیک,مواد غذایی - تکنولوژی زیستی,گفتمان |
کد کنگره | SB ۱۲۳/۵۷/ک۹ز۲ ۱۳۹۸ |
زبان تراریخته؛ تحلیل گفتمان استدلالهای حامیان و مخالفان محصولات تراریخته تألیف گای کوک، مترجمان دکتر حسین داوری، دکتر ابوطالب ایرانمهر، با مقدمه فردوس آقا گلزاده، این کتاب در کنار بسیاری از کتابهای دیگر، به تحلیل انتقادی موضوع محصولات تراریخته میپردازد. البته این کتاب به جای آنکه تنها به تشریح استدلالها بپردازد، توجه خود را به زبانی جلب نموده که در این دسته از استدلالها به کار رفته و به جزئیات دقیق در مورد گزینش ظاهراً بیاهمیت واژهها میپردازد.
ساختار
کتاب در سه بخش تدوین شده است.
گزارش کتاب
گیاهان تراریخته ماهیت زندگی بر روی کرۀ زمین را تغییر خواهند داد. این موضوعی است که احتمالاً هم حامیان و هم مخالفان این دسته از گیاهان نسبت به آن اتفاق نظر دارند. اما تفسیر هر یک از آنها در خصوص این موضوع بسیار متفاوت است. حامیان معتقدند که محصولات تراریخته با آفات گیاهی مبارزه میکنند، آسیبهای زیستمحیطی را کاهش میدهند، با معضل گرسنگی در عرصۀ جهانی مبارزه میکنند، تغذیه را بهبود میبخشند و «میوهها و سبزیجات خوشمزهتری» تولید مینمایند. در مقابل مخالفان معتقدند که این دسته از گیاهان به حیات وحش آسیب میرسانند، مخاطرات جدیدی برای سلامتی ایجاد میکنند، کشاورزان فقیر را به استثمار درمیآورند، حق و حقوق دیگران را تضعیف و طبیعت را مختل میکنند، بدون اینکه مزایایی دربر داشته باشند.
این کتاب در کنار بسیاری از کتابهای دیگر، به تحلیل انتقادی موضوع محصولات تراریخته میپردازد. البته این کتاب به جای آنکه تنها به تشریح استدلالها بپردازد، توجه خود را به زبانی جلب نموده که در این دسته از استدلالها به کار رفته و به جزئیات دقیق در مورد گزینش ظاهراً بیاهمیت واژهها میپردازد. این کتاب مبتنی بر این باور نگاشته شده که درک و نحوۀ تحلیل نوشتن و سخن گفته دربارۀ این دسته از محصولات، همپای خود حقایق علمی مرتبط با این حوزه از اهمیت ویژهای برخوردار است. به بیانی روشنتر، چنین تحلیلی میتواند شناخت مهمتری در مورد ماهیت قدرت، تعارضها و تصمیمگیریها در جهان معاصر فراهم آورد.
هدف این کتاب آن است تا نشان دهد بسیاری از استدلالهای حامیان محصولات تراریخته، حاکی از روند نگرانکنندۀ نحوۀ کاربرد زبان انگلیسی امروزی از سوی افراد و سازمانهای قدرتمند است؛ زبانی که ادعا میشود زبانی منطقی، صادق، آموزنده، مردمی و نامبهم است؛ زبانی که در واقع هیچیک از اینها نیست، بلکه برعکس اغلب زبانی غیرمنطقی، مبهم، جانبدارانه و یکسویه است که با قیاسهایی نادرست، استعارههایی گمراهکننده و ابهامات غیرقابل درکی عجین شده است. گرچه چنین کاربردی از زبان، موضوعی جدید نیست، به نظر میرسد بهویژه هنگامی که آن را در گفتمان عمومی جوامعی که بر اساس دموکراسی شکل گرفتهاند، به کار گرفته میشود، بس آزاردهنده است. این مسئله زمانی آزاردهندهتر میشود که شاید به دلیل کاربرد دائم و آشنایی با این زبان، بدون هیچ بحث و گفتگویی و حتی بیتوجه بدان از کنارش عبور میکنیم.
این کتاب از چارچوب موسوم به «مثلث ارتباطی» پیروی میکند. در بخش اول آشکارا توجه نویسنده به پرنفوذترین سخن در حوزۀ محصولات تراریخته معطوف شده است. برای هر یک از آنها یعنی سیاستمداران، دانشمندان، روزنامهنگاران و شرکتها فصلی مجزا اختصاص یافته است. در بخش دوم به موضوع سخن یا همان دیدگاهها و اظهارات سخنگویان دربارۀ حوزۀ محصولات تراریخته پرداخته شده و نشان داده میشود که چگونه استدلالهایی که به ظاهر علمی دیده میشوند، در واقع بیانگر تفاوتهای ایدئولوژیکی و اعتقادی است. سرانجام در بخش سوم به اختصار به آخرین ضلع این مثلث ارتباطی، یعنی مردم یا همان مخاطبان سخن و اینکه تا چه حد این مخاطبان، پذیرای نقش و دیدگاههایی که به آنها نسبت داده شده هستند، پرداخته شده است.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات