رزمنامه کنیزک؛ حماسهای به زبان گورانی و روایتی از یادگار زریران
| رزمنامۀ کنیزک؛ حماسهای به زبان گورانی و روایتی از یادگار زریران | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | اکبری مفاخر، آرش (نویسنده) شیبانی فر، رقیه (ویراستار) |
| ناشر | مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی (مرکز پژوهشهای ایرانی و اسلامی) |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1395 |
| چاپ | اول |
| شابک | 978-600-6326-83-2 |
| موضوع | متون قدیم شعر گورانی,متون قدیم -- ترجمه به فارسی شعر گورانی,اقتباسها -- گورانی یادگار زریران |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | PIR 3256.G843R41395 |
رزمنامۀ کنیزک؛ حماسهای به زبان گورانی و روایتی از یادگار زریران تألیف آرش اکبری مفاخر؛ ویراستار رقیه شیبانیفر؛ این کتاب به تصحیح، ترجمه و تحلیل حماسهای کهن به زبان گورانی میپردازد که روایتی از داستان یادگار زریران را در بر دارد و بخشی از منظومۀ هفتلشکر گورانی محسوب میشود.
ساختار
این کتاب شامل پیشگفتار، مقدمهای مفصل در پنج بخش، متن اصلی به زبان گورانی، آوانگاری، ترجمه فارسی و یادداشتهای تحلیلی است.
گزارش کتاب
کتاب «رزمنامۀ کنیزک» اثر آرش اکبری مفاخر، پژوهشی ارزشمند در حوزۀ ادبیات حماسی ایران است که به بررسی و احیای یکی از متون کهن گورانی میپردازد. این اثر که بخشی از منظومۀ بزرگتر «هفتلشکر» گورانی است، بر اساس دستنویس کتابخانۀ آستان قدس رضوی تصحیح و تحلیل شده است (ص 25).
نویسنده در مقدمۀ مفصل کتاب، ابتدا به معرفی زبان گورانی و ویژگیهای آن پرداخته و تأکید میکند که این زبان با وجود تأثیرات کردی و فارسی، زبانی مستقل با پیشینۀ کهن است (ص 45-50). سپس به بررسی منظومۀ هفتلشکر و جایگاه رزمنامۀ کنیزک در آن میپردازد. این منظومه که ظاهراً در پنج جلد تدوین شده بود، اکنون تنها جلد پنجم آن باقی مانده است (ص 67).
مهمترین بخش تحلیل کتاب، مقایسۀ تطبیقی رزمنامۀ کنیزک با روایت پهلوی یادگار زریران است. اکبری مفاخر نشان میدهد که چگونه این اثر گورانی، با حفظ ساختار اصلی داستان زریران، دارای تفاوتهای چشمگیری با روایتهای فارسی و پهلوی است (ص 120-145). وی با بررسی دقیق همانندیها و ناهمانندیها، به بازسازی روایت پارتی یادگار زریران میپردازد.
متن اصلی کتاب شامل سه بخش است: متن گورانی به خط اصلی، آوانگاری علمی و ترجمۀ روان فارسی. نویسنده در ترجمه کوشیده است ضمن حفظ ساختار و زیباییهای ادبی متن اصلی، آن را برای خوانندۀ فارسیزبان قابل فهم کند (ص 200). یادداشتهای تحلیلی پایانی نیز به توضیح نکات پیچیده و مبهم متن میپردازد.
این کتاب با پیوستهای مفیدی شامل نمونههایی از دستنویس اصلی، راهنمای آوانگاری و نمایههای مختلف تکمیل شده است. اثر حاضر منبعی ارزشمند برای پژوهشگران ادبیات حماسی، زبانشناسی ایرانی و فرهنگ عامۀ ایران زمین محسوب میشود.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات