دیوان اشعار فارسی مولانا حکیم ملامحمد فضولی بیاتلی
| دیوان اشعار فارسی مولانا حکیم ملامحمد فضولی بیاتلی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | فضولی بغدادی، محمد بن سلیمان (نویسنده) محمدزاده صدیق، حسین (محقق) |
| ناشر | مؤسسه انتشارات ياران |
| مکان نشر | تبریز |
| سال نشر | 1387ش |
| چاپ | اول |
| شابک | 978-964-8863-65-2 |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | /9د / 6064 PIR |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
دیوان اشعار فارسی مولانا حکیم ملا محمد فضولی بیاتلی، مجموعه اشعار حکیم ملا محمد بن سلیمان فضولی بغدادی (متوفی 990ق) شاعر سه‌زبانه‌ای است که تأثیر عمیقی در تاریخ ادبیات ترکی، عربی و فارسی برجای گذاشته و با مقدمه، تصحیح و تحشیه حسین محمدزاده صدیق، به چاپ رسیده است.
اهمیت دیوان فضولی در آن است که زمینه و گستره مساعدی برای ظهور صائب تبریزی و پیدایش سبک معروف به هندی، داشته است[۱].
دیوان فارسی فضولی، در میان دواوین فارسی، از بلیغ‌ترین آن‌ها بشمار می‌رود و در تاریخ شعر فارسی، در واقع پلی میان سبک عراقی و سبک معروف به هندی شناخته می‌شود. وی پیش از صائب تبریزی، به این سبک روی آورده و در وی تأثیر گذاشته و در واقع آن شیوه را از امیر علی‌شیر نوایی اخذ کرده و به میرزا محمدعلی صائب دل سپرده است[۲].
از جمله ویژگی‌های دیوان فضولی آن است که مضامین فلسفی عمیق در سراسر آن یافت می‌شود. وی در رباعیات، این مضامین را به‌صورت بسیار لطیفی می‌پرورد[۳].
فضولی مانند جامی و دیگر شاعران فارسی‌سرای پیش از خود، مضامین اندیشگی فلسفی را به‌طور تصادفی وارد شعر نکرده است. او یک شاعر صددرصد مذهبی است، اما مذهبی اندیشمند که عقاید کلامی و فلسفی عمیقی دارد.
ویژگی دیگر این دیوان، آن است که فضولی در علم طب ید طولایی داشته است و احتمالا در روزگار خود به طبابت مشغول بوده و یا در عطاری و دارالشفاء کار می‌کرده است. در قصیده دوم به مطلع:
| نیست اهل درد را جز درگهت دارالشفاء | بی‌دوا در وی کز این درگه نمی‌یابد شفا |
از اشاره‌های ضمنی می‌توان دریافت که سراینده، مطلع از دقایق علم طب است[۴].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.