دو قرن سکوت: افسانه یا واقعیت؟: نقد و بررسی کتاب «دو قرن سکوت»
دو قرن سکوت: افسانه یا واقعیت؟: نقد و بررسی کتاب «دو قرن سکوت» تألیف عبدالنبی قیم؛ این کتاب به بررسی و نقد علمی کتاب مشهور «دو قرن سکوت» اثر عبدالحسین زرینکوب میپردازد و با تحلیل محتوایی و روششناختی، ادعاهای اصلی آن را مورد ارزیابی قرار میدهد.
| دو قرن سکوت: افسانه یا واقعیت؟: نقد و بررسی کتاب «دو قرن سکوت» | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | قیم، عبدالنبی (نویسنده) |
| ناشر | صدای معاصر |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1403 |
| چاپ | اول |
| شابک | 978-622-5727-53-3 |
| موضوع | زرینکوب، عبدالحسين، ١٣٠١-١٣٧٨. دو قرن سكوت -- نقد و تفسير. ايران - تاريخ - حكومت اعراب و جنبشهاى ملى، تا ٢٠۵ق. |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | DSR 516 |
ساختار
این کتاب در هشت فصل اصلی به همراه پیشگفتار و سخن آخر تنظیم شده است که هر فصل به جنبههای مختلف نقد کتاب «دو قرن سکوت» اختصاص دارد.
گزارش کتاب
کتاب «دو قرن سکوت: افسانه یا واقعیت؟» اثر عبدالنبی قیم، به بررسی انتقادی یکی از جنجالیترین آثار تاریخی معاصر ایران میپردازد. نویسنده در این اثر با رویکردی علمی و مستند، به نقد کتاب «دو قرن سکوت» عبدالحسین زرینکوب پرداخته و آن را از جنبههای مختلف روششناختی، محتوایی و ایدئولوژیک مورد تحلیل قرار داده است (ص 25).
در فصل اول، قیم به بررسی سیر نگارش کتاب «دو قرن سکوت» و بازتابهای آن در محافل علمی پرداخته است. وی اشاره میکند که چگونه این کتاب از ابتدای انتشار در سال 1330 با انتقادات شدیدی مواجه شد و حتی خود زرینکوب ناچار به تجدید نظر در آن گردید (ص 37). فصل دوم به اعتبارسنجی علمی این اثر اختصاص دارد و نویسنده با معیارهای تاریخنگاری علمی، اعتبار آن را مورد سنجش قرار میدهد.
قیم در فصل سوم نشان میدهد که زرینکوب در نگارش این کتاب تحت تأثیر جریان باستانگرایی قرار داشته و نگاهی قومی و نژادی به تاریخ ایران داشته است (ص 89). فصل چهارم به بررسی موارد عدم امانت زرینکوب در نقل قولها و تحریف منابع پرداخته است. نویسنده با استناد به منابع اولیه، موارد متعددی از این تحریفات را مستندسازی کرده است (ص 112-145).
فصلهای پنجم و ششم به نقد روایت زرینکوب از دوره امویان و عباسیان اختصاص دارد. قیم با ارائه اسناد تاریخی نشان میدهد که تصویر ارائه شده در «دو قرن سکوت» از این دورهها یکسویه و غیرمنصفانه است (ص 167-201). در فصل هفتم، دیدگاههای زرینکوب درباره ادیان و مکاتب فکری مختلف مورد نقد قرار گرفته است.
فصل پایانی کتاب به بررسی اصل ادعای «دو قرن سکوت» میپردازد. قیم با ارائه شواهد تاریخی متعدد نشان میدهد که این دوره نه تنها دوره سکوت نبوده، بلکه دوران شکوفایی فرهنگی و علمی ایران در بستر تمدن اسلامی بوده است (ص 245-268).
این کتاب با ارائه اسناد و منابع معتبر تاریخی، تصویر متوازنتری از تاریخ ایران در قرون اولیه اسلامی ارائه میدهد و خواننده را به بازاندیشی در برخی کلیشههای تاریخی فرا میخواند.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات
وابستهها
[[رده:تاریخ]