دقایق الشعر؛ علم بدیع و صنایع شعری در زبان پارسی دری

    از ویکی‌نور
    دقایق الشعر
    دقایق الشعر؛ علم بدیع و صنایع شعری در زبان پارسی دری
    پدیدآورانت‍اج‌ال‍ح‍لاوی‌، ع‍ل‍ی‌ب‍ن‌ م‍ح‍م‍د (نويسنده) امام، محمد کاظم (مصحح)
    عنوان‌های دیگرعلم بدیع و ضایع شعری در زبان پارسی دری
    ناشردانشگاه تهران
    مکان نشرایران - تهران
    سال نشر13سده
    چاپ0
    موضوعفارسی - بدیع - معانی و بیان - فارسی - فن شعر
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    PIR۳۳۶۱/ت۲د۷
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    دقایق الشعر؛ علم بدیع و صنایع شعری در زبان پارسی دری، منسوب به تاج‌الدین علی بن محمد مشهور به تاج حلاوی، از شعرای قرن هشتم هجری، مجموعه‌ای است پیرامون شعر و صنایع شعری که به تصحیح و حواشی سید محمدکاظم امام، منتشر شده است.

    این اثر، دربرگیرنده مباحث دانش بلاغت است. در این کتاب، به برخی از مباحث کلی علم بلاغت، نظیر تعریف بلاغت و فصاحت، اشاره شده است. نویسنده در کتاب راجع به تشبیه و انواع آن صحبت کرده و ضمن اشاره به استعاره و دو گونه اصلی آن، تعریفی از کنایه به دست داده، اما به مبحث مجاز نپرداخته است؛ بنابراین کتاب دربردارنده بحث‌های دانش بیان هم هست[۱].

    نویسنده بیشترین حجم کتاب را به دانش بدیع اختصاص داده و سعی کرده اصطلاحات و صنایع گوناگون بدیعی را توضیح دهد. همچنین نویسنده مسائلی راجع به قافیه مطرح و درباره سرقات شعر و مسائل نقد ادبی هم مطالبی کلی بیان کرده است. وی برای هر کدام از عنوان‌های مطروحه، مثال‌هایی از ادب عرب و ادب پارسی ارائه کرده و چون طبع شعر هم داشته، در مواردی از اشعار خودش نیز به عنوان شاهد مثال، استفاده کرده است[۲].

    یکی از امتیازات کتاب، آن است که نویسنده به تناسب صناعات مختلف ادبی، از شعر شاعران گوناگون به عنوان شاهد مثال، استفاده کرده است و در این میان، نام و شعر چند تن از شاعرانی که ناشناس یا کمتر شناخته شده هستند، ثبت شده است و این امر، اهمیت ویژه‌ای به کتاب، داده است؛ از جمله کسانی که نامشان در این کتاب، برای نخستین بار آمده، می‌توان به شاعری گمنام، به نام «اسودی» و همچنین شاعری که اطلاعات بسیار اندکی از وی به جا مانده، یعنی «شمس رضی»، اشاره کرد[۳].

    از دیگر شاعران ناشناس مذکور در کتاب، می‌توان از قزوینی، قاضی بهاءالدین زنجانی، شمس سجاسی، قاضی سجاس و مکرانی نام برد[۴]. فردوسی طوسی، نظامی، خاقانی، سنایی، منوچهری، رشید وطواط،، ظهیر فاریابی، انوری، سراج قمری، عبید زاکانی و مولانای رومی نیز از شاعران معروف و بنام مذکور در کتاب هستند[۵].

    پانویس

    1. سالمیان، غلامرضا، ص50
    2. همان
    3. همان
    4. ر.ک: مقدمه، صفحه دو
    5. ر.ک: همان، صفحه دو- سه

    منابع مقاله

    1. مقدمه کتاب.
    2. سالمیان، غلامرضا، «معرفی شمس رضی و اسودی، شخصیت‌هایی ناشناس در کتاب دقایق‌الشعر»، تاریخ ادبیات بهار و تابستان 1401، شماره 90.


    وابسته‌ها