دقائق لغة القرآن في تفسير ابن جرير الطبري

    از ویکی‌نور
    دقائق لغة القرآن في تفسير ابن جرير الطبري
    دقائق لغة القرآن في تفسير ابن جرير الطبري
    پدیدآورانعمیره، عبد الرحمن (نويسنده)
    ناشرعالم الکتب
    مکان نشرلبنان - بیروت
    سال نشر1413ق - 1992م
    چاپ1
    شابک-
    موضوعطبری، محمد بن جریر، 224؟ - 310ق. جامع البیان فی تفسیر القرآن - واژه نامه‏‌ها - قرآن - واژه نامه‌‎ها
    زبانعربی
    تعداد جلد2
    کد کنگره
    ‎‏/‎‏ط‎‏2‎‏ ‎‏ج‎‏2‎‏067 93 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    دقائق لغة القرآن الكريم في تفسير ابن جرير الطبري، گردآوری و تألیف عبدالرحمن عمیره (معاصر)، مشتمل بر دقائق و لطائف لغت قرآن کریم ذکرشده در تفسیر ابن جریر طبری است.

    «جامع البيان عن تأويل آي القرآن» محمد بن جریر طبری، از جمله آثار ارزشمندی است که به گفته صاحب الإتقان از اجل و اعظم تفاسیر است. نویسنده در مقدمه با تعبیر «و لقد كانت لنا سياحة في هذا الكتاب... فأعجبني ما فيه من الدرر اللغوية و الخلافات الجوهرية»، شگفتی خود را از تفسیر طبری ابراز داشته است. سپس هدفش از نگارش این کتاب را گردآوری شواهد شعری متقدمین و دشواری‌های لغوی در تفسیر طبری دانسته است تا به‌راحتی مورد استفاده کسانی قرار گیرد که فرصت تعمق در بطون این موسوعات و استخراج این درر را ندارند[۱]‏.

    در مقدمه کتاب، شرح حال محمد بن جریر طبری ذکر شده و هفت اثر مشهور او به‌اختصار معرفی شده است[۲]‏.

    از جمله الفاظی که طبری در رابطه با آن سخن گفته لفظ «الرحمن» است. بعضی از افراد کم‌اطلاع چنین گمان کرده‌اند که عرب «رحمن» را نمی‌شناخته و این لفظ در زبان عرب وجود نداشته و به همین جهت مشرکین به نبی(ص) گفتند:و ما الرحمن أنسجد لما تأمرنا (فرقان: 60) و این اسم را انکار کردند. وی سپس با مدد از آیات قرآن کریم و شواهد شعری به بررسی این موضوع می‌پردازد و آن را نقد می‌نماید[۳]‏.

    یا اینکه در رابطه با «ام الکتاب» ابتدا آیه 7 سوره آل ‌عمران ذکر شده است. سپس ام الکتاب همان آیات محکمات دانسته شده است. سپس به این نکته ظریف اشاره شده که همه آیات محکمات، ام الکتاب است، نه اینکه هر آیه از آن ام الکتاب باشد؛ چراکه در این صورت می‌فرمود: «هنّ أمهات الكتاب»[۴]‏.

    محقق کتاب، تحقیقات ارزشمندی انجام داده و آنها را در پانوشت صفحات ارائه کرده است؛ برخی اعلام ذکرشده در متن را معرفی کرده است و همچنین منابع اشعار را ذکر کرده و گاه اشعار و واژگان آنها را تشریح و تبیین کرده است. همچنین گاه واژگان عناوین منتخب را نیز شرح و توضیح داده است[۵].‏

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه محقق، ج1، صفحه ب
    2. ر.ک: همان، صفحه ج - ع
    3. ر.ک: متن کتاب، همان، ص315-314
    4. ر.ک: همان، ص108
    5. ر.ک: همان، صفحات 6 و 8، پاورقی 2

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.


    وابسته‌ها