در محضر روح‌الله، نصایح برگرفته از آثار امام خمینی(ره)

نصایح برگرفته از آثار امام خمینی
پدیدآوران	قدوسی‌زاده، حسن (نویسنده)
ناشر	نشر معارف
مکان نشر	قم
سال نشر	1388
موضوع	خمینی، روح‌الله رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران -۱۲۷۹، -۱۳۶۸ نظریه درباره تقوا
کد کنگره	‏۱۵۷۴DS/۵/ت۷ق۴ ۱

در محضر روح‌الله، سیری در اندیشه‌های اخلاقی عرفانی امام خمینی(ره)، نصایح برگرفته از آثار امام خمینی(ره) این کتاب گزیده‌ای از سخنان حضرت امام خمینی(ره) است که در کتب اخلاقی - عرفانی ایشان، مانند پرتوهای خورشید میدرخشد و میتواند نیازهای روحی نسل جوان کشورمان را سیراب سازد. بعضی مطالب نورانی‌تر و سیراب کننده‌تر به نظر میرسند. این قسم تحت عنوان نصایح تنظیم وتدوین گردیده است.

کتاب دربردارنده 55 عنوان می‌باشد که شامل مطالبی درباره ایمان حقیقی، نورانیت ایمان، تأثیر اعمال سوء برقلب، قلب مظهر القائات رحمانی و شیطانی، فلسفه بالها و مصیبتها در دنیا، انواع صبر و برکات آنها، برکات گریه از خوف خدا، ذکر زبانی و برکات آن، عظمت مقام انبیاء، پیدایش حب دنیا و حب نفس و اثرات آن، ارکان توبه کامل، عبادات و تأثیر دعا می‌باشد.

ببینید که ایمانتان حقیقی است؟

بدان که (ایمان) غیر از علم به خدا و وحدت، سایر صفات کمالیه و ثبوتیه و جلالیه و سلبیه، و علم به ملائکه و رسل و کتب و یوم قیامت است. چه بسا کسی دارای این علم باشد و مؤمن نباشد. شیطان، عالم به تمام این مراتب به قدر من و شماست و [در عین حال] کافر است.

بلکه ایمان یک عمل قلبی است که تا آن نباشد، ایمان نیست.

بدان که ایمان نیز از کمالات روحانی‌ای است که به حقیقت نوریه آن کمتر کسی آگاه گردد. حتی خود مؤمنین تا در عالم دنیا و ظلمت طبیعت هستند، از نورانیت ایمان خود و کراماتی که در پیشگاه مقدس حق برای آنهاست مطلع نیستند. یکی از اوصافی که برای آنها ذکر شده است، آن که چون ذکر خدا شود قلب‌های آنان ترسناک شود، و دیگر آن که چون آیات حق بر آنها خوانده شود، آن آیات ایمان آنها را زیادت کند. و دیگر آن که توکل آنها بر پروردگار خودشان است.

و چون که حب دنیا رأس تمام خطایا است، با زهد در دنیا سلامت نفس حاصل شود و اگر زهد حقیقی برای انسان دست (دهد)به همه معنی سالم و بی عیب از دنیا به دار سلامت خارج شود، چون که تمام عیبها از تعلقات حاصل شود، و چون تعلّق به غیر عزّ قدس نباشد، سلامت مطلقه رخ دهد. علم حقیقی آن است که چراغ و ملکوت و صراط مستقیم الهی شود.

از این راه محبوب قلوب شوید.

ای عزیز! نام نیک را از خداوند بخواه. قلوب مردم را از صاحب قلب خواهش کن با تو باشد، تو کار را برای خدا بکن، خداوند علاوه بر کرامت‌های اخروی و نعمت‌های آن عالم، در همین عالم هم به تو کرامت‌ها می‌کند، تو را محبوب مینماید. موقعیت تو را در قلوب زیاد می‌کند، تو را در دنیا سربلند می‌فرماید.

ما همه داد از توحید می‌زنیم و حق تعالی را (مقلّب القلوب و الابصار) میخوانیم و (الخیر کلّه بیده) و (الشّر لیس الیه) می سراییم ولی باز در صدد جلب قلوب بندگان خدا هستیم، و دائماً خیرات را از دست دیگران تمنا داریم.

دلی که از معرفت محتجب(پوشیده) و در حجابهای خودبینی و شهوات و لذّات حیوانی خوفناک است. چنین شخصی طمأنینه قلب را از دست داده و در کارها با عجله شتابزدگی اقدام می‌کند.

نسیان آخرت از اموری است که اگر ولی الله اعظم امیرالمؤمنین(ع)، بر ما بترسد از آن و از موجب آن- که طول اصل است- حق است، زیرا اگر او می‌داند این چه سفر پرخطری است و انسانی که باید آنی راحتی نداشته باشد و در هر حال مشغول جمع زاد و راحله باشد و دقیقه‌ای ننشیند، اگر نسیان کرد آن عالم را و به خواب رفت و نفهمید که چنین عالمی هم هست و چنین سیری هم در پیش است، چه به سر او خواهد آمد و به چه بدبختیهایی خواهد گرفتار شد. و تو را در هر آن به سوی عالم آخرت سوق میدهند و باز غافل و صدای رحیل و بانگ کوچ بلند است. عّمال حضرت عزرائیل در کارند و تو را در هر آن به سوی عالم آخرت سوق می‌دهند و باز غافل و نادانی.

و معلوم است هر مرتبه‌ای از مراتب لذات نفسانی - که راجع به این سه وقوه است- که از برای انسان حاصل شود به اندازه خود، انسان را دلبسته به دنیا و غافل از روحانیت و حق و حقیقت کند.

فلسفه بلاها و مصیبتها در دنیا

جهت (علت) اینکه مؤمن در این عالم مبتلا به بلییات شود آن است که خدای تعالی قرار نداده این دنیا را ثواب برای مؤمنی و نه سزا برای کافری. اینجا دار تکلیف و (مزرعه آخرت) و عالم کسب است، و عالم آخرت دار جزا و سزا و ثواب و عقاب است.

صبر کلید ابواب سعادات و سر منشاء نجات از مهالک است. بلکه صبر بلیات را بر انسان آسان می‌کند و مشکلات را سهل می‌نماید و عزم و اراده را قوت می‌دهد و مملکت روح را مستقل می‌نماید. و جزع و بی تابی علاوه بر عاری که خود دارد و کاشف از ضعف نفس است، انسان را بی‌ثبات و اراده را ضعیف و عقل را سست می‌کند.

دوری از گناهان، اساس تمام کمالات و مقامات اخروی است.

برکات گریه از خوف خدا، در حدیث است که انسان (ی که) از کثرت گناه مابین او و بین بهشت [فاصله] بیشتر است از بین زمین تا عرش، پس هرگاه گریه کند از خوف خدا در صورتی که پشیمان شده است

از آنها، مابین او و بین بهشت نزدیک شود مثل مژگان چشم به چشم. بدان که یأس از رحمت حق، بزرگترین گناهی است که در نفس گمان نمیکنم هیچ گناهی بدتر و بیشتر از آن تأثیر نماید. انسان مأیوس از رحمت، چنان ظلمی قلبش را فرا بگیرد و چنان افسارش گسیخته شود که با هیچ چیز اصلاحش نمی‌توان نمود.

ذکر زبانی و برکات آن

ذکر نطقی و زبانی، که از تمام مراتب ذکر نازل‌تر است، نیز مفید فایده است، زیرا که اولا در این ذکر به وظیفه خود قیام کرده، گرچه قالب

بی‌روحی باشد.ثانیا اینکه ممکن است این تذکر پس از مداومت و قیام به شرایط آن، اسباب باز شدن زبان قلب نیز می‌شود.

صورت ملکوتی غیب و شدت زشتی آن

از برای این مرتبه کبیره در عالم غیب و پس پرده ملکوت، صورت مشوه زشتی است که علاوه بر بدی آن موجب رسوایی در ملاء اعلی و محضر انبیاء مرسلین و ملائکه مقربین می‌شود، صورت ملکوتی آن همان است که خداوند میفرماید: غیبت نکند بعضی شما را، آیا دوست دارید یکی از شما که گوشت برادر خود را بخورد، در صورتی که مردار است؟ پس کراهت دارید او را البته.

ما غافلیم از آنکه اعمال ما عینا باصورتهای مناسبه با آنها در عالم دیگر به ما رجوع می‌کند. نمیدانیم که این عمل صورت مردار خوردن است. صاحب این عمل همانطور که چون سگ‌های درنده اعراض (آبرو) مردم را دریده و گوشت آنها را خورده، در جهنم نیز صورت ملکوتی این عمل به او رجوع می‌کند.

ای عزیز! با آنکه این عالم، دار جزا نیست و محل بروز سلطنت حق نیست و زندان مؤمن است، اگر تو از اسارت نفس بیرون آیی و به عبودیت حق گردن نهی و دل را موحد کنی و زنگار دوبینی را آیینه روح بزدایی و قلب را به نقطه مرکزیه کمال مطلق متوجه کنی، در همین عالم آثار آن را به عیانان می‌یابی، چنان وسعتی در قلب حاصل شود که محل ظهور سلطنت تامه الهیه شود و از تمام عوالم، فُسحَت و سِعِه (گستردگی و وسعت) آن بیشتر گردد.

منابع مقاله

بی‌نام، طوبی اندیشه (سطح دوم)، سیر مطالعاتی اندیشه‌های حضرت امام خمینی(ره)