دانش‌نامه نظریه روایت راتلج (رویکردها و گرایش‌های رشته‌ای)
| دانش‌نامه نظریه روایت راتلج | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | هرمن، دیوید (نویسنده)
یان، مانفرد (نویسنده) لور رایان، ماری (نویسنده) راغب، محمد (گردآورنده و ویراستار) |
| ناشر | نیلوفر |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1403 |
| شابک | 2ـ10ـ8089ـ622ـ978 |
| کد کنگره | |
دانش‌نامه نظریه روایت راتلج (رویکردها و گرایش‌های رشته‌ای) تألیف دیوید هرمن، مانفرد یان و ماری ـ لور رایان، گردآورنده و ویراستار محمد راغب، مدخل‌هایی که در این مجلد گنجانیده شده‌اند، تاریخ حوزه، اصطلاحات کلیدی و مفاهیم توسعه‌یافته توسط نظریه‌پردازان روایت، مکاتب و رویکردهای مختلف، مباحث مهم و گسترۀ وسیعی از بافت‌های میان‌رشته‌ای که روایت در آن نقش مهمی بازی می‌کند، پوشش می‌دهند.
گزارش کتاب
تزوتان تودوروف اصطلاح «روایت‌شناسی» را در سال 1969 وضع کرد تا به آن چیزی اختصاص یابد که او و دیگر ساختارگرایان فرانسوی‌زبان به عنوان دانش روایت الگوبرداری شده از «دانش راهبر» زبان‌شناسی ساختارگرای سوسور می‌شناختند. با توجه به اینکه روایت‌ها می‌توانند در گسترۀ وسیعی از شکل‌ها، رسانه‌ها و گونه‌ها عرضه شوند، ساختارگرایانی چون بارت آشکارا از رویکردی میان‌رشته‌ای برای تحلیل داستان‌ها دفاع می‌کردند؛ رویکردی که در آن داستان‌ها به عنوان پشتیبان نوعی از فعالیت‌های شناختی و ارتباطی از محاوره‌های خودجوش و شهادت دادگاهی گرفته تا هنر تجسمی، رقص و عملاً صدها سنت اسطوره‌ای و ادبی دیده می‌شوند.
چیرگی به عنوان کانون توجه رشته‌های مختلف، دسترسی به منبعی مرجع و فراگیر را برای پژوهشگران، معلمان و دانشجویان ضروری می‌سازد؛ منبعی که در تقابل با تخصص‌گرایی رشته‌ای، اطلاعاتی دربارۀ مفاهیم، مقولات، تمایزات اصلی و نام‌گذاری‌های فنی فراهم می‌کند که پیرامون مطالعۀ روایت در همۀ پوشش‌های آن رشد کرده‌اند. این کتاب می‌خواهد نوعی ابزار مرجع جهانی باشد و منبعی فراگیر برای دانشجویان و پژوهشگران در بسیاری از رشته‌ها مبتنی بر مفاهیم داستان‌گویی و با استفاده از الگوهای ساختارگرا و چارچوب‌های پیشرفته برای مطالعۀ روایت‌های ادبی فراهم می‌کند؛ فراتر از این دانش‌نامه می‌کوشد نمای کلی وسیعی از الگوها برای تحلیل داستان‌ها در طیفی از رسانه‌ها و گونه‌ها ارائه دهد از فیلم، تلویزیون، اپرا و محیط‌های دیجیتال گرفته تا وراجی، پخش برنامه‌هیا ورزشی، رمان‌های مصور و گرافیکی و آگهی‌های ترحیم و....
مدخل‌هایی که در این مجلد گنجانیده شده‌اند، تاریخ حوزه، اصطلاحات کلیدی و مفاهیم توسعه‌یافته توسط نظریه‌پردازان روایت، مکاتب و رویکردهای مختلف، مباحث مهم و گسترۀ وسیعی از بافت‌های میان‌رشته‌ای که روایت در آن نقش مهمی بازی می‌کند، پوشش می‌دهند. تأکید دانش‌نامه بر اندیشه‌هاست؛ درنتیجه هیچ مدخلی به نظریه‌پرداز منفردی اختصاص نیافته است؛ اما نمایۀ مفصل کتاب، خواننده را توانا می‌سازد تا مشارکت‌های مهم پژوهشگرا کهن و نیز تازه و معاصر روایت را دنبال کند.
پیکرۀ اصلی دانش‌نامه از پنج نوع مدخل ساخته شده که در قالب الفبایی آرایش یافته است؛ نیم‌جستار سه‌هزار کلمه‌ای ویژۀ عناوین، مفاهیم و رویکردهای اصلی؛ مدخل‌های هزارکلمه‌ای ویژۀ مفاهیم و صور مهم روایت؛ مدخل‌های پانصد و دویست‌کلمه‌ای ویژۀ گونه‌های خاص، اصطلاحات فنی و اندیشه‌های کلیدی و تعاریف مختصر، طرحی فوری از مفاهیمی چون «روایت‌گری خودداستان» و «من روایت‌گر» فراهم می‌کنند و ارجاعات متقابل به مداخلی که در آنها مباحث مهم‌تری از اندیشه‌ها ممکن است یافت شود، تدارک می‌بینند.
همچنین دانش‌نامه سه دستیار راهبری دارد که در آغاز کتاب گنجانده شده است؛ نخست: فهرست الفبایی تمامی مداخل مجلد است؛ فهرستی که رمزگان‌بندی شده است تا اندازۀ هر مدخل را نشان بدهد. پس از فهرست الفبایی، راهنمای درون‌مایۀ محوری برای خواننده قرار دارد. با گروه‌بندی مدخل‌ها به سه مقولۀ گسترده ـ اصطلاحات و مفاهیم کلیدی؛ رویکردها و گرایش‌های رشته‌ای؛ گونه‌ها، رسانه‌ها و صورت‌های منطقه‌ای ـ هدف این راهنما ترسیم مسیرهای مختلفی است که خوانندگان ممکن است در دانش‌نامه طی کنند.
این کتاب که مرجعی جهانی و منبعی فراگیر را برای دانشجویان و پژوهشگران در بسیاری از رشته‌ها فراهم کرده است، ترجمۀ کامل بخش رویکردها و گرایش‌های رشته‌های دانش‌نامۀ نظریه‌های روایت راتلج است که بنیادی‌ترین کتاب برای آغاز پژوهش در این زمینۀ گسترده است. [۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات