خصائص التراکيب

    از ویکی‌نور
    خصائص التراکيب
    خصائص التراکيب
    پدیدآورانابوموسی، محمد محمد (نويسنده)
    عنوان‌های دیگردراسة تحليلية لمسائل علم المعاني
    ناشرمکتبة وهبة
    مکان نشرمصر - قاهره
    سال نشر1416ق - 1996م
    چاپ4
    شابک-
    موضوعزبان عربی - معانی و بیان
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏خ‎‏6 6161 ‏PJ‎‏
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    خصائص التراکیب، نوشته محمد محمد ابوموسی(1937م) ادیب مصری که پژوهشی در بارۀ مسائل علم معانی است. نویسنده مسائل دانش معانی را آورده و توضیح داده است.

    معانی یا علم معانی یکی از شاخه‌های سه‌گانهٔ علوم بلاغی در ادبیات است که فایدهٔ آن آگهی بر اسرار بلاغت در نظم و نثر است. با این دانش، حالات لفظ عربی به هنگامی که لفظ به وسیله همین حالات با مقتضای حال مطابقت می‌کند، شناخته می‌شود. مباحثی مانند تعریف، تنکیر، ذکر، حذف، اظهار و اضمار از حالات لفظ شمرده می‌شوند. مصنف نام این حالات را خصایص، کیفیات یا هیئت‌ها گذارده است.[۱]

    ابوموسی در مقدمه (تمهید) در بارۀ پیشینۀ علم بلاغت سخن گفته و مثال‌هایی از بزرگان این علم آورده است و جایگاه آن را در میان دانش زبان عربی بیان کرده است. مدعی است که کتاب‌های ادیبان گذشته، همچون جاحظ، ابن قتیبه، علی بن عبدالعزیز، آمدی، ابن قدامه و مبرد مسائل بلاغت را به نقد، نحو، لغت و مانند آن‌ها مخلوط کرده‌اند که به مرور، به دست کسانی همچون ابن معتذر در کتاب بدیع، ابوهلال در کتاب صناعتین، عبدالقاهر در کتاب دلائل الاعجاز و اسرار البلاغه جداسازی انجام شده است و پژوهشگر می‌باید اصول بلاغت را از این بحث‌ها پیراسته گرداند. وی در این کتاب می‌خواهد به مرویاتی در صناعت شعر و ادب که جاحظ و مانند او به آن‌ها توجه کرده‌اند، بپردازد.[۲]

    این اثر دارای سه مقدمه یک تمهید و پنج فصل است؛ فصاحت و بلاغت، احوال اسناد خبری، احوال مسندالیه، احوال مسند و احوال متعلقات فعل، محتوای فصل‌ها را تشکیل می‌دهد.

    منابع و فهرست محتوا در پایان کتاب آمده است.


    پانویس

    1. ر.ک: متن کتاب، ص 75
    2. ر.ک: مقدمه کتاب، ص 46

    منابع مقاله

    1. مقدمه کتاب
    2. متن کتاب.

    وابسته‌ها