حقوق فرزندان در مکتب اهلبیت علیهمالسلام
| حقوق فرزندان در مکتب اهلبیت علیهمالسلام | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مروجی طبسی، محمد جواد (نويسنده) معرفت، محمدهادی (مقدمهنويس) |
| ناشر | دفتر تبليغات اسلامی حوزه علميه قم. مرکز انتشارات |
| مکان نشر | ایران - قم |
| سال نشر | 1376ش |
| چاپ | 2 |
| شابک | 964-424-292-0 |
| موضوع | اسلام و خانواده - تربیت خانوادگی (اسلام) - حقوق کودک - جنبههای مذهبی - اسلام - والدین و فرزندان - جنبههای مذهبی - اسلام - والدین و کودک (اسلام) - کودکان مسلمان |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ط2ح7 253/4 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
حقوق فرزندان در مکتب اهل بیت(ع)، تألیف محمدجواد طبسی(متولد 1331ش) در تبیین حقوق واجب و وظایف دینی و اجتماعی والدین نسبت به فرزندانشان است و با استناد به دستورات و راهنماییهای معصومین(ع)، به تشریح این حقوق به هدف تربیت صحیح فرزندان پرداخته شده است.
انگیزه نگارش
هدف نویسنده از نگارش کتاب، نجات کودکان و جوانان از خطر انحراف و جلوگیری از فروپاشی خانوادهها، با تکیه رهنمودهای پیشوایان معصوم بوده است. [۱]
ویژگی کتاب
از ویژگیهای کتاب استناد آن به سیره معصومان(ع) در کیفیت برخورد و معاشرت آنان با فرزندانشان به عنوان راه حل نهایی در تربیت است.[۲]
ساختار و محتوای کتاب
مباحث کتاب در دو مقدمه (مقدمه از آیتالله محمدهادی معرفت در اهمیت کتاب و مقدمه نویسنده درباره موضوع، اهمیت کتاب و هدف از نگارش آن است) و هشت فصل به شرح زیر تنظیم شده است:
- فصل اول: جایگاه فرزند و مسؤولیت والدین. این فصل با اشاره به جایگاه فرزندان در پرتو قرآن و روایات و موهبت و نعمت شمردن آنها، به وظیفه پدر و مادر در آموزش توحید و آداب الهی به فرزندان علاوه بر وظیفه تامین خوراک و پوشاک بر اساس روایات توجه شده است. [۳]
- فصل دوم: دوران تولد و رعایت سنتها. مباحث این فصل بر سنتهای بدو تولد متمرکز است و در آن از استحباب گفتن اذان و اقامه در گوش نوزاد، برداشتن کام نوزاد، سنت ختنه نوزادان پسر در هفتمین روز ولادت آنان، تراشیدن سر آنان و صدقه دادن به میزان وزن موی آنها، ولیمه دادن و اطعام مؤمنین، عقیه کردن به همراه آداب آن سخن گفته شده است.[۴]در ادامه موضوع سنت انتخاب نام خوب و مناسب برای فرزندان به همراه روایاتی در این باب مطرح شده[۵]و در آخر به موضوع شیر دادن به نوزاد و تاثیرات آن و... اشاره شده است.[۶]
- فصل سوم: رابطه پدر و فرزند. در این فصل مطالبی بر رابطهای عاطفی و اخلاقی میان والدین و فرزندان تاکید شده و درباره خوشحالی از ولادت دختر و فضیلت شمردن آن بر خلاف سنت جاهلی و آثار اخروی احسان و محبت به فرزندان، نوادگان و سایر کودکان، مطالبی با تکیه بر قرآن، سیره پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) و روایات نقل شده از آنان، مطرح شده است.[۷] شیوههای گوناگون مهرورزی به کودکان و بیان آثار تربیتی و اخلاقی[۸]باضافه بیان زمینه سازی برای رشد و شکوفایی استعدادهای نهفته کودکان، اهمیت دعای پدر و مادر برای آنان و آثار آن و شکیبایی در سوگ فقدان فرزند از دیگر مطالب این فصل است.[۹]
- فصل چهارم: ادبآموزی و تربیت فرزندان. اهمیت تربیت و نقش آن در تکامل انسان با توجه به زمان مناسب برای تربیت فرزندان و فواید آن، نخستین مطالب این فصل است.[۱۰]ابزارهای تربیت فرزندان و تدابیری که در بازسازی رفتار فرزندان کارساز است همچون تشویق و تنبیه، [۱۱]باضافه برخی حقوق فرزند بر والدین از قبیل تعلیم خواندن و نوشتن و دیگر آموزشهای ضروری از دیگر مطالب مطرح شده در این فصل است.[۱۲]
- فصل پنجم: دوران بازسازی شخصیت فرزند. در این فصل به برچیدن زمینه فساد و انحراف فرزندان با اشاره به باریکبینیهای تربیتی اسلام در این جهت[۱۳]و یادآوری بزرگی گناه و خطیر بودن آن به فرزندان با اشاره به توصیههایی از لقمان حکیم و امامان معصوم به فرزندان خویش پرداخته شده است.[۱۴]واکسینه کردن فکر و مغز فرزندان از رهگذر تربیت آنان بر محبت اهل بیت(ع)، مسلح کردن آنان در برابر افکار انحرافی و گفتگو با آنان در مورد معارف اسلامی[۱۵]باضافه کنترل دوستان و وظایف مهم والدین نسبت به دوستیهای فرزندان با ارائه راهکارهایی با تکیه بر فرمایشات معصومان از مباحت مطرح شده در این فصل است.[۱۶]
- فصل ششم: پرورش ایمان و مذهب. در این فصل به برخی از مسئولیتهای والدین در خصوص پرورش ایمانی فرزندان پرداخته شده است. نخست آشنا کردن آنان به خداوند و آفریدگار هستی، آموزش دین و احکام متناسب با نیازهای آنان و آشنا کردن عملی آنان با احکام شرعی مطرح شده است.[۱۷]در ادامه در مباحثی به ترغیب فرزندان به امور عبادی و کارهای پسندیده توسط والدین با رفتار و گفتار، موعظه و نصیحت و آشنا نمودن آنان با زندگی ابدی و معاد اشاره شده [۱۸]و از اهمیت دادن به نماز، روزه، تلاوت قرآن و آموزش آنها به فرزندان[۱۹]و آشنا کردن آنان با مستحبات و بزرگداشت شعائر دینی و تشویق به انجام آنها و...سخن به میان آمده است. [۲۰]
- فصل هفتم: فرزند و جامعه. آموزش زندگی اجتماعی و آداب آن به فرزندان در این فصل مورد توجه قرار گرفته است. یاری رساندن به فرزندان در خودشناسی و توجه دادن آنان به کرامت انسانی، احترام به شخصیت دیگران و متخلق شدن به اخلاق اسلامی با رعایت برخی از امور ارزشمند و دوری گزینی از برخی اعمال ناشایست نخستین مطالب فصل را تشکیل داده است. [۲۱] به دنبال آن به ایجاد ارتباط فرزندان با دانشمندان و اهل علم و آموزش آنان به دور اندیش در کارها[۲۲]همچنین چگونگی برون رفت آنان از مشکلات و روش مقابله با آنها در زندگی و توصیه به عدم دلبستگی به دنیا و تمایلات اشباعناپذیر مادی که از وظایف والدین در تربیت فرزندان است در این فصل به آن پرداخته شده است. [۲۳]
- فصل هشتم: دوران بلوغ و جوانی. در این فصل به وظایف والدین در این دوره از زندگانی فرزندان پرداخته شده و به اهمیت انجام برخی امور توسط والدین مانند جشن تکلیف، انتخاب همسر مناسب با ذکر برخی ویژگیهای آن اشاره شده است.[۲۴]در پایان مباحث کتاب آینده فرزندان مطرح شده و از توجه به آینده شغلی آنان، آشنا کردن آنان با برخی تجربیات زندگی و کمک مالی به آنها سخن گفته شده است.[۲۵]
پانویس
- ↑ مقدمه نویسنده، ص 26
- ↑ مقدمه نویسنده، ص 26
- ↑ متن کتاب ص32- 37
- ↑ همان، ص41- 54
- ↑ همان، ص54- 69
- ↑ همان، ص69- 73
- ↑ همان، ص۷۷ و 91
- ↑ همان، ص91- 110
- ↑ همان، ص110- 122
- ↑ همان، ص125- 128
- ↑ همان، ص131 - 145
- ↑ همان، ص145- 150
- ↑ همان، ص 153– 161
- ↑ همان، ص161- 167
- ↑ همان، ص167- 174
- ↑ همان، ص174- 183
- ↑ همان، ص187- 199
- ↑ همان، ص200- 214
- ↑ همان، ص214- 235
- ↑ همان، ص236- 250
- ↑ همان، ص253- 268
- ↑ همان، ص268- 272
- ↑ همان، ص273- 290
- ↑ همان، ص290-307
- ↑ همان، ص307- 312
منابع مقاله
- مقدمهها و متن کتاب.