جوابات أهل الموصل في العدد و الرؤیة
| جوابات أهل الموصل في العدد و الرؤیة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | نجف، مهدی (محقق) مفید، محمد بن محمد (نویسنده) |
| ناشر | المؤتمر العالمي لألفية الشيخ المفيد |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1413 ق |
| چاپ | 1 |
| موضوع | کلام شیعه امامیه - قرن 5ق. |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 209/7 /م7م6 42.ج |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
جوابات أهل الموصل في العدد و الرؤية اثر شيخ مفيد، محمد بن محمد بن نعمان، از متكلمين و فقهاى بزرگ شيعه (336 - 413 هجرى) است.
شيخ مفيد در اين كتاب ثبوت هلال ماه رمضان را بررسى نموده و در آن، ماه رمضان را با ديدن هلال ثابت مى‌داند، كه ممكن است هر ماه 29 يا 30 روز باشد؛ به خلاف برخى كه آن را فقط 30 روز مى‌دانند.
ارزش كتاب
اين كتاب از ارزش و اعتبار خاصى برخوردار است، خصوصا با توجه به اين كه بسيارى از ديدگاه‌هاى مهم فقهى شيخ مفيد را شامل مى‌شود.
كتاب حاضر بسيار مورد توجه علما و فقهاى شيعه قرار گرفته و در بسيارى از منابع فقهى و روايى و رجالى به آن استناد شده و از آن نقل نموده‌اند.
انگيزۀ نگارش
يك نفر از اهالى موصل نامهاى به يكى از شاگردان شيخ مفيد نوشته، از او مى‌خواهد تا از شيخ بپرسد كه ماه رمضان از چه طريقى ثابت مى‌شود و آيا امكان دارد كه ماه رمضان 29 روز باشد يا نه؟
شيخ مفيد كتاب حاضر را در پاسخ به اين سؤال نگاشته و در آن به بررسى فقهى و تحقيق در رواياتِ اين مسئله پرداخته است.
شيوۀ نگارش
شيوۀ شيخ در نگارش اين كتاب، فقه استدلالى و با توجه به ادله فقاهتى و اجتهادى مسئله است، كه بيانگر سبک اجتهاد فقهاى شيعه در قرون اوليه هجرى مى‌باشد.
نكته جالب اينكه شيخ به روشهايى در استدلال استناد كرده كه امروزه نيز در اسلوب‌هاى فقهى به كار مى‌آيد.
وى در اين كتاب به آيات قرآن استناد مى‌كند و قبل از آن، حجيت ظواهر و مفاهيم لفظى آن را به اثبات مى‌رساند.سپس به اطلاق عرفى و مفهوم متداول و مسلّمات فقهى و بررسى سند و دلالت روايات مى‌پردازد.
ویژگی‌هاى كتاب
شيخ مفيد، در اين كتاب به نكات ارزشمندى اشاره فرموده كه به برخى از آنها اشاره مى‌كنيم:
1 - نوادر به رواياتى مى‌گويند كه به آنها عمل نمى‌شود و حجت نيستند.
2 - نبودن روايت در كتاب راوى حديث، دليل بر ضعف آن روايت است.
3 - بسيارى از رواتى كه از آنها روايت نقل كرده را توثيق عام نموده است.
4 - مراد از روايات مخالف با عامه، فقط روايات مسائل امامت است نه ابواب ديگر.
5 - روايات شاذ و نادر را مى‌توان حمل بر تقيه كرد، نه روايات مشهورى كه اكثر علما به آن عمل مى‌كنند.
ديگر تأليفات
شيخ مفيد غير از اين كتاب دو تأليف ديگر در اين موضوع دارد به نامهاى «مصباح النور في علامات أوائل الشهور» و «جواب أهل الرقّة في الأهلّة و العدد»، كه در آنها نيز به بررسى راه‌هاى ثبوت ماه مبارک رمضان و ثبوت هلال پرداخته است.
نسخه‌هاى خطى
1 - نسخه‌اى در كتابخانه حضرت آیت‌الله نجفى مرعشى در شهر مقدس قم