ثواب قضاء حوائج الإخوان و ما جاء في إغاثة اللهفان

ثواب قضاء حوائج الإخوان و ما جاء في اغاثة اللهفان، اثر محمد بن علی بن میمون بن محمد عرنی (متوفی 510ق)، دربردارنده احادیث، آثار و نصوصی است پیرامون ثواب برآورده کردن نیازهای برادران دینی و مداومت بر اعمال خیر و نیکو که با تحقیق عامر حسن صبری، به چاپ رسیده است.

‏ثواب قضاء حوائج الإخوان و ما جاء في اغاثة اللهفان
پدیدآوران	ابن ميمون، محمد بن علي (نويسنده) صبری، عامر حسن (محقق)
ناشر	دار البشائر الإسلامية
مکان نشر	لبنان - بيروت
سال نشر	مجلد1: 1993م , 1414ق,
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

ساختار

کتاب با مقدمه محقق آغاز و مطالب در دو قسم، ارائه شده است.

روش نویسنده، همانند روش محدثین بوده و به فهرست کردن احادیث، آثار و نصوص اکتفا شده است، بدون اشاره و توضیحی پیرامون ماده‌ای که بر اساس آن، احادیث گردآوری شده است. همچنین نویسنده التزامی به صحت روایات ذکر شده نداشته و در میان احادیث، روایات ضعیف، متروک و موضوع نیز به چشم می‌خورد.

گزارش محتوا

در مقدمه، به موضوع کتاب، اشاره گردیده است.

قسم اول، به شرح‌حال مؤلف اختصاص یافته و اطلاعات دقیق و جامعی پیرامون نام و نسب نویسنده و ولادت، سفرها و سماع حدیث، شیوخ، شاگردان، تصانیف و وفات وی ارائه گردیده و در ادامه، ضمن معرفی کتاب و اشاره به مضمون و روش آن و نیز اثبات نسبت آن به مؤلف، به توصیف نسخ خطی و اسناد کتاب پرداخته شده و در پایان، به اقدامات تحقیقی صورت گرفته بر روی کتاب، اشاره شده است.

پیرامون مضمون کتاب، به این نکته اشاره گردیده است که ماده اصلی کتاب و مضمون آن، جمع‌آوری و تدوین احادیثی است که در آن، به فضایل مداومت بر انجام کارهای نیک و اعمال معروف اشاره گردیده و بر هر فرد مسلمانی، شایسته و بایسته است که خود را بدان ملزم نموده تا از خیر آن، مستفیض گردد.

قسم دوم، دربردارنده مجموعاً 55 روایت و نصوصی همچون شعر و مطالب حکیمانه پیرامون مسائل اخلاقی مرتبط با برآورده ساختن نیازها و حوایج برادران دینی می‌باشد. از جمله این روایات، روایتی است از پیامبر(ص) که فرمودند: «من نفس عن اخیه المومن کربة من کرب الدنیا، نفس الله بها عنه کربة من کرب یوم القیامة و من ستر مسلما سترالله علیه في الدنیا و الآخرة و من یسر علی معسر یسر الله علیه في الدنیا و الآخرة و...»، هر که اندوهی از اندوه‌های دنیا را از برادر مؤمن خود بزداید، خداوند به‌واسطه آن، اندوهی از اندوه‌های قیامت را از او بزداید و هر که عیب مسلمانی را بپوشاند، خداوند در دنیا و آخرت عیب او را بپوشاند و هر که بر نیازمندی آسان بگیرد، خداوند در دنیا و آخرت بر او آسان می‌گیرد و....

در روایت دیگری از پیامبر(ص) آمده است که فرمودند: «صنایع المعروف تقی مصارع السوء و صدقة السر تفطیء غضب الرب عزوجل و صله الرحم تزید في العمر»، نیکوکاری از فروافتادن در خواری نگاه می‌دارد و صله‌رحم، عمر را طولانی می‌کند.

وضعیت کتاب

فهارس کتاب در انتهای آن جای گرفته است که به ترتیب عبارتند از: فهرست احادیث؛ اعلام؛ منابع تحقیق و تخریج روایات و فهرست مطالب کتاب.

در پاورقی‌ها علاوه بر ذکر منابع، به شرح‌حال مختصری از راویان و اعلام مذکور در متن و نیز بررسی صحت و ضعف روایات، پرداخته شده است.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.