تقويم أصول الفقه و تحديد أدلة الشرع

    از ویکی‌نور
    تقویم أصول الفقه و تحدید ادلة الشرع
    تقويم أصول الفقه و تحديد أدلة الشرع
    پدیدآوراندبوسی حنفی، عبد الله بن عمر (نويسنده)
    ناشرمکتبة الرشد ناشرون
    مکان نشرعربستان - ریاض
    سال نشر1430ق - 2009م
    چاپ1
    شابک978-9960-01-783-9
    موضوعاصول فقه اهل سنت - قرن 5ق. - اصول فقه حنفی - قرن 5ق.
    زبانعربی
    تعداد جلد3
    کد کنگره
    /‎‏د‎‏2‎‏ت‎‏7 161 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    تقويم أصول الفقه و تحديد أدلة الشرع، از آثار اصولی و فقیه حنفی قرن پنجم هجری قمری، ابوزید عبیدالله بن عمر دبوسی (متوفای 430ق) است که دانش اصول فقه را همراه با مثال‌های فراوان از مسائل فرعی فقهی تشریح می‌کند. پژوهشگر معاصر عبدالرحیم یعقوب هروی، مشهور به «فیروز» (دانشگاه اسلامی مدینه منوره)، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی سودمند بر آن افزوده و شخصیت و آثار نگارنده و به‌خصوص ویژگی‌ها و روش اثر حاضر را شناسانده و چند انتقاد را نیز بر او وارد شمرده است.

    هدف و روش

    • عبدالرحیم یعقوب با تأکید بر آنکه ابوزید عبیدالله بن عمر دبوسی، در این کتاب برای تبیین مسائل علم اصول فقه از شیوه فقیهان استفاده کرده، افزوده است: نویسنده به همین جهت به توضیح فروع و مسائل جزیی شرعی اهتمام می‌ورزد و مثال‌ها و شواهد فراوانی از علم فقه می‌آورد و بلکه اگر رساله کرخی را استثنا کنیم، می‌توان گفت که دبوسی اولین دانشوری است که در تشریح دانش اصول فقه از روش توجه به مسائل فرعی فقهی و آوردن مثال‌های گوناگون استفاده کرده است و همین ابتکار، اصول فقه را تکامل بخشید و قواعدش را تثبیت کرد[۱].
    • دبوسی هدفش را از نگارش اثر حاضر، تکمیل مطالب کتاب دیگر خودش به نام «خزانة الهدی» (در علم اصول فقه) و بیان و تبیینی جدید از اصول اربعه (کتاب، سنت، اجماع و قیاس) دانسته است[۲].

    ساختار و محتوا

    • ابوزید دبوسی در این کتاب 3 جلدی، مباحث علم اصول فقه مذهب حنفی، به‌خصوص ادله اربعه را همراه با مثال‌های متعدد از مسائل فرعی فقهی (البته فقط از دو مذهب فقهی حنفی و شافعی) توضیح داده است[۳].

    انتقاد محقق

    • عبدالرحیم یعقوب، افزون بر توضیح ویژگی‌های مثبت اثر حاضر، 7 انتقاد نیز بر آن مطرح کرده است؛ از جمله اینکه دبوسی در این کتاب، نسبت به مخالفانش با قساوت و عباراتی خشن سخن می‌گوید[۴].

    نمونه مباحث

    • سخن صحابی: «اُمِرنا بكذا» و «نُهينا عن كذا» دلالت نمی‌کند بر اینکه آمر یا ناهی، پیامبر(ص) بوده است؛ زیرا آنان امر و نهی خلیفه‌ها را می‌پذیرفتند[۵].


    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه محقق، ج1، ص107-108
    2. ر.ک: مقدمه نویسنده، همان، ص111-112
    3. ر.ک: مقدمه محقق، همان، ص114
    4. ر.ک: همان، ص111
    5. ر.ک: متن کتاب، همان، ص363

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.


    وابسته‌ها