ترجمه کتاب الملل و النحل
| ترجمه کتاب الملل و النحل | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | شهرستانی، محمد بن عبدالکریم (نويسنده)
مترجم ناشناخته (مترجم) عمادی حائری، محمد (مقدمه‌نويس) |
| ناشر | مرکز پژوهشی ميراث مکتوب |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1395ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | ادیان - تاریخ - ادیان - متون قدیمی تا قرن 14 - اسلام - فرقهها - متون قدیمی تا قرن 14 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ش9 م7041 236 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ترجمه کتاب الملل و النحل اثری قدیمی به زبان فارسی از مترجمی است که اطلاعاتی از او در دسترس نیست و حتی اسمش نیز ناشناخته است. متن اصلی به زبان عربی و نوشته محمد بن عبدالکریم شهرستانى (479 -548ق.) قبلا به نام الملل و النحل معرفی شده است. متأسفانه این ترجمه بدون تصحیح منتشر شده است.
انتشار ویژه
- ترجمه حاضر به‌صورت "نسخه‌برگردان" (فاکسیمیله) -از نسخه خطی منحصربه‌فرد به شمارۀ ٢٣٧١ قابل‌دسترسی در کتابخانۀ ایاصوفیا(استانبول)- منتشر شده است.[۱] در این شیوه، هر نسخه ارزشمند خطی با عکس‌برداری رنگی از همه صفحات آن، به‌صورت کامل انتشار می‌یابد تا محفوظ بماند و آسان‌تر در دسترس عموم پژوهشگران قرار بگیرد.
- البته "نسخه‌برگردان" جایگزین مقابله و تصحیح انتقادی نیست و در واقع، ترجمه حاضر بدون تصحیح عرضه شده است و به همین جهت، مخاطبان کتاب حاضر فقط کارشناسان نسخه‌شناس هستند و برای عموم علاقه‌مندان نه‌تنها خوش‌خوان و زودیاب نیست؛ بلکه در موارد بسیاری به‌خاطر کیفیت خط و نگارش قدیمی، ناخوانا و غیرقابل‌استفاده است. در برخی موارد کلمات به‌خاطر ساییدگی و فرسودگی نسخه، محو یا نامشخص شده است.[۲]
مشکلات کتابت
کاتب در این نسخه خطی، نقطه‌گذاری را در موارد بسیاری مراعات نکرده و به‌عنوان‌مثال بجای "چون" نوشته است: "حون"[۳] این اهمال باعث ابهام و اختلال در خوانش متن شده است.
کدام قرن؟
معلوم نیست که کتابت یا ترجمه در چه زمانی انجام شده است. حتی مشخص نیست که این اثر متعلق به کدام قرن است! سید محمدعمادی حائری می‌گوید به قرینه متن فارسی اثر و خطّ نسخه می‌باید آن را از قرن ششم دانست.[۴] ولی این گفته فقط یک حدس است و احتمالی بیش نیست و نیازمند اثبات علمی است و به همین جهت در صفحه عنوان کتاب نیز ناشر و مقدمه‌نویس عبارت را به این صورت نوشته‌اند: از مترجمی ناشناخته (احتمالاً از سده ششم هجری)[۵]
کیفیت ترجمه
این ترجمه به زبان فارسی قدیمی -شاید قرن ششم هجری- انجام شده است و کلمات عربی در آن فراوان مشاهده می‌شود به‌طوری‌که می‌توان آن را (فارسی عربی) شمرد و مترجم حتی کلماتی مانند"قالَ"را نیز ترجمه نکرده و همان(قالَ) را در ترجمه فارسی آورده است![۶]
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.