ترجمه من‌لايحضره‌الطبيب (نسخه بازنویسی شده)

    از ویکی‌نور
    ترجمه من لا یحضره الطبیب (نسخه بازنویسی شده)
    ترجمه من‌لايحضره‌الطبيب (نسخه بازنویسی شده)
    پدیدآورانرازی، محمد بن زکریا (نويسنده)

    مترجم ناشناخته (مترجم) سیفائی، متانت (مصحح)

    اصفهانی، محمدمهدی (مقدمه‌نويس)
    عنوان‌های دیگرآفرینش آسمان و جهان در نهج‌البلاغه ** دائره المعارف نهج‌البلاغه: آفرینش آسمان و زمین در نهج‌البلاغه ** دائره المعارف نهج‌البلاغه: خلقت آسمان و جهان در نهج‌البلاغه ** نهج‌البلاغه. شرح
    ناشردانشگاه علوم پزشكی ايران. مؤسسه مطالعات تاريخ پزشکی. طب اسلامی و مکمل
    مکان نشرایران - تهران
    سال نشر1392ش
    چاپ1
    شابک-
    موضوعآفرینش - علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. نهج‌البلاغه - نقد و تفسیر
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    /ر2 م8041 128/3 R
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    ترجمه من‌لايحضره‌الطبيب (نسخه بازنویسی‌شده)، نسخه‌ای است بازنویسی‌شده (یا بازخوانی‌شده) از ترجمه کتاب «من‌لايحضره‌الطبيب» از مترجمی ناشناس که احتمالا آن را در سال 740ق، نگاشته است.

    بازخوانی ترجمه، توسط خانم متانت سیفایی صورت گرفته است.

    یادآوری: نام کتاب، در صفحه اول نسخه حاضر، چنین ذکر شده: «ترجمه من‌لايحضره‌الطبيب (نسخه بازخوانی‌شده)»[۱]، ولی در صفحه شناسنامه، به این صورت آمده است: «ترجمه من‌لايحضره‌الطبيب (نسخه بازنویسی‌‌شده)» [۲].

    درباره نسخه حاضر

    در مهرماه سال 1391 ترجمه‌ای از کتاب «من‌لايحضره‌الطبيب» نوشته محمد بن زکریای رازی (251- 313ق)، در سلسله انتشارات مؤسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل، همراه با توضیحات کافی درباره اهمیت اصل کتاب و مشخصات این ترجمه و کاستی‌ها و فزونی‌های آن انتشار یافت... در اثر حاضر، که در حقیقت شکل بازخوانی‌شده و تا حدودی تصحیح و تذییل‌شده ترجمه مورد اشاره است، در بخش نخستین آن مطالبی خارج از کتاب «من‌لايحضره‌الطبيب» درباره فواید و فلسفه خلقت اندام‌های مختلف به سبک کتاب توحید مفضل آورده شده است و در بخش دوم آن، ترجمه‌ای از کتاب مورد اشاره (البته نه به‌صورت کامل) قرار گرفته که با مراجعه به اصل متن عربی و کتاب ترجمه‌شده توسط استاد فقید مرحوم دکتر ابوتراب نفیسی، قابل تکمیل و ارتقای کیفیت است که قرار است إن‌شاءالله، این کار توسط مصحح محترم سرکار خانم متانت سیفایی و با نظارت استاد محترم آقای دکتر ناصری صورت گیرد و عجالتا نشر محدود این اثر قبل از اتمام کار با اجازه هردو بزرگوار به‌منظور دسترسی آسان‌تر پژوهشگران طب سنتی صورت می‌گیرد [۳].

    ساختار و محتوا

    • بخش اول (فلسفه و فوائد خلقت اندام‌های مختلف بدن انسان)، در 17 باب است که باب اول و دوم آن افتادگی دارد و باب سوم آن نیز ناقص است. سپس در یک باب مستقل، به آفرینش کودک و آرای حکمای پیشین در این‌باره پرداخته شده است [۴].
    • بخش دوم: در این بخش، ترجمه فارسی کتاب «من‌لايحضره‌الطبيب» آمده، که از باب پنجم، آغاز و به باب صدوسی‌چهارم ختم می‌شود[۵].

    ترجمه، آزاد و با نثر قدیمی است

    نمونه

    متن:

    «في نهش الحيات:

    و ينفع من نهش الحيات بعد أن يوثق أولا من فوقها أو يقطع إن كان من نهش الأفعي ردية...»[۶].

    ترجمه:

    «اندر علاج زخم مار که بگزد:

    چنین گوید محمد بن زکریا که اگر چنان باشد که مار بگزد، آن جایگاه را بندد زود سختی محکم و جایگاه کشته را جراحت کند...»[۷].

    پانویس

    1. ر.ک: کتاب، صفحه عنوان (اولین صفحه: بدون شماره)
    2. ر.ک: همان، صفحه شناسنامه (سومین صفحه: بدون شماره)
    3. ر.ک: دیباچه (پنجمین صفحه: بدون شماره)
    4. ر.ک: متن کتاب، ص1-15؛ اصفهانی، محمدمهدی، دیباچه (سومین صفحه: بدون شماره)
    5. ر.ک: متن کتاب، ص16-105
    6. ر.ک: رازی، محمد بن زکریا، «من‌لايحضره‌الطبيب»، ص130
    7. ر.ک: متن کتاب، ص86

    منابع مقاله

    1. دیباچه و متن کتاب.
    2. اصفهانی، محمدمهدی، دیباچه «ترجمه من‌لايحضره‌الطبيب»، مؤلف: محمد بن زکریای رازی، مترجم: ناشناس، تهران، مؤسسه مطالعات تاریخ پزشکی طب اسلامی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی تهران، چاپ اول، دوره پنجم، مهرماه 1391.
    3. رازی، محمد بن زکریا، «من‌لايحضره‌الطبيب أو طبيبك قبل وصول الطبيب»، تعلیقه و حواشی: محمد امین ضناوی، لبنان، دارالكتب العلمية، چاپ اول، 1420ق/ 1999م.

    وابسته‌ها