تجارت در آینده (درآمدی بر سازمان تجارت جهانی)
تجارت در آینده (درآمدی بر سازمان تجارت جهانی)، تألیف بخش اطلاعات و روابط رسه‌گانه سازمان تجارت جهانی، کتابی است در معرفی سازمان تجارت جهانی و عملکرد آن، که توسط محمدجواد ایروانی، به فارسی ترجمه شده است.
| تجارت در آینده (درآمدی بر سازمان تجارت جهانی) | |
|---|---|
 | |
| عنوان‌های دیگر | درآمدي بر سازمان تجارت جهاني |
| ناشر | مؤسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1381ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | بازرگانیبين المللي -سازمان جهانیتجارت - سياست بازرگانی |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | JZ 5185 /ت3 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
از آنجا که این کتاب، تحت عنوان «شناخت سازمان تجارت جهانی»، با ویراستاری مسعود طارمسری، در مقاله‌ای جداگانه معرفی شده است، در این نوشتار، به معرفی نسخه دیگری که تحت عنوان مذکور و با ویراستاری ادبی زهرا اکرمی، به چاپ رسیده، پرداخته شده است.
از جمله اختلافاتی که میان این دو ویراستاری وجود دارد، عبارتند از:
- اختلاف در عناوین فصلها: به‌عنوان مثال، فصل اول «شناخت سازمان تجارت جهانی»، دارای عناوین زیر است:
- الف)- سازمان تجارت جهانی چیست؟
- ب)- اصول نظام بازرگانی؛
- ج)- موضوع تجارت آزاد؛
- د)- سالهای حایت گات: از هاوانا تا مراکش؛
- ه)- دور اروگوئه.
- درحالی‌که فصل اول «تجارت در آینده»، در سه موضوع نخست با آن مشترک بوده، اما پس از آن، به این ترتیب می‌باشد:
- ریشه‌ها: از هاوانا تا مراکش؛
- دور اروگوئه؛
- سازمان تجارت جهانی و گات، آیا یکی هستند؟.
- این اختلاف، در فصلهای دیگر نیز وجود دارد.
- تغییر در برخی ریزعنوان‌های کتاب: به‌عنوان مثال، در صفحه 5 «شناخت سازمان تجارت جهانی»، به‌منظور اشاره به قدمت سازمان تجارت جهانی، چنین عنوانی آمده است: «متولد 1955، اما نه خیلی جوان»، ولی در صفحه 4 «تجارت در آینده...»، با چنین عنوانی روبه‌رو خواهیم شد: «عمر سه ساله، اما نه خیلی جوان».
- اختلاف در تعداد فصول: به‌گونه‌ای که «شناخت سازمان تجارت جهانی»، دارای هفت فصل به شرح زیر می‌باشد: فصل اول: مبانی؛ فصل دوم: موافقت‌نامه‌ها؛ فصل سوم: حل و فصل اختلافات؛ فصل چهارم: حرکت میان‌بر و موضوعات جدید؛ فصل پنجم: دستور کار نشست دوحه؛ فصل ششم: کشورهای در حال توسعه؛ فصل هفتم: تشکیلات.
- درحالی‌که تعداد فصول کتاب «تجارت در آینده...»، شش فصل بوده و از فصل چهارم، عناوین آن، متفاوت است: فصل چهارم: فراسوی موافقت‌نامه‌ها؛ فصل پنجم: کشورهای در حال توسعه؛ فصل ششم: تشکیلات.
- اختلاف در متن برخی از فصول کتاب و نحوه ارائه مطالب: به‌عنوان مثال، مطالب آغازین فصل نخست «شناخت سازمان تجارت جهانی»، چنین می‌باشد:
«سازمان تجارت جهانى چیست؟ به‌طور ساده، سازمان تجارت جهانى «OTW»، به قواعد تجارت بین کشورها در سطح جهانى و شبه جهانى میپردازد، اما چیزى فراتر از آن است.
آن پدیده چیست؟ آیا یک پرنده است، یا یک هواپیما؟!
راههاى متعددى براى شناخت این سازمان وجود دارد. سازمانى است براى آزادسازى تجارت یا این سازمان وسیلهاى براى دولتها جهت مذاکره درباره موافقتنامههاى بازرگانى است. مکانى براى رسیدگى به اختلافات دولتها درباره تجارت است. فعالیت این سازمان بر اساس سامانهاى از مقررات است. (هرچند انتظار کار خارقالعاده از این سازمان منطقى نیست، ولى تلاشش براى حل کلیه مشکلات جهانى است).
آیا یک میز مذاکره است؟ شرکتکنندگان در یک مناظره رادیوئى اخیرا نظرات متعدد و قابل توجهى داشتند که سازمان آن را انجام دهد. یکى از شرکتکنندگان اظهار داشت: لحظهاى تأمل کنید سازمان یک میز مذاکره است، افراد دور میز می‌نشینند و مذاکره میکنند. از میز مذاکره چه انتظارى دارید؟
علاوه بر مطالب فوق، محلى براى تبادل نظر و مذاکرات است... اساسا سازمان تجارت جهانى جایى است که دولتهاى عضو گرد هم می‌آیند و تلاش دارند که مسائل مربوط به تجارت را حل و فصل کنند. اولین قدم، گفتگو است. این سازمان در فضایى بیرون از مذاکرات، متولد شده است. فعالیت و حاصل کار آن نتیجه مذاکرات است. حجم کار کنونى سازمان، پیامد مذاکرات سالهاى 1986 تا 1994 که به دور اروگوئه معروف شد و نیز نتیجه مذاکرات قبلى تحت عنوان موافقت‌نامه عمومى درباره تعرف و تجارت (TTAG) است. اکنون این سازمان میزبان و برگزارکننده مذاکرات جدید با عنوان «دستور کار توسعه دوحه» است که در سال 2001 آغاز شده است. آنجایى که کشورها مواجه با محدودیتهاى بازرگانى می‌شوند و خواهان برطرف شدن این موانع باشند، مذاکرات به آنها کمک مى‌کند تا آزادسازى در تجارت صورت گیرد. اما سازمان تجارت جهانى کارش فقط آزادسازى تجارت نیست. در برخى موارد مقررات آن از محدودیتهاى تجارى حمایت مى‌کند؛ مثلاًحمایت از مصرفکنندگان یا جلوگیرى از گسترش بیمارى. سازمان مجموعهاى از مقررات است... قلب این سازمان را موافقتنامههاى آن تشکیل میدهد که حاصل مذاکرات اعضا است و توسط ملل تجارتکننده دنیا امضا شده است. این اسناد چارچوب مقررات قانونى براى بازرگانى بینالملل فراهم مى‌کنند. اساسا آنها قراردادهایى هستند که دولتها را ملزم مى‌کنند تا سیاستهاى تجارى خود را در چارچوب توافقشده حفظ کنند. هرچند دولتها مذاکره نموده و مقررات را امضا نمودهاند، هدف اصلى کمک به تولیدکنندگان کالاها و خدمات، صادرکنندگان و نیز واردکنندگان براى انجام تجارت است و همزمان به دولتها اجازه میدهد اهداف اجتماعى و زیستمحیطى خود را دنبال نمایند. هدف غالب سیستم، کمک به جریان آزادتر تجارت تا جائى است که اثر منفى به‌جاى نگذارد. این مىتواند تا حدى به معنى برطرف کردن موانع نیز باشد. همچنین بدین معنى است که به افراد، شرکتها و حکومتها امکان مىدهد تا مقررات بازرگانى حاکم بر جهان را بشناسند و این اعتماد را فراهم مى‌کند که تغییرات ناگهانى در سیاستها رخ ندهد. به بیان دیگر، مقررات بایستى شفاف و قابل پیشبینى باشند»[۱].
درحالی‌که در همین قسمت از کتاب «تجارت در آینده...»، مطالب به‌گونه زیر (بسیار خلاصه‌تر) عنوان شده است: «سازمان تجارت جهانى چیست؟ سازمان تجارت جهانى (OTW) تنها نهاد بینالمللى است که به قواعد بازرگانى بین کشورها مىپردازد. موافقتنامههاى سازمان تجارت جهانى که به‌وسیله تعداد کثیرى از کشورهاى تجارتکننده جهانى امضا شده است، در بطن آن قرار دارد. این موافقت‌نامه‌ها قواعد حقوقى پایه را براى تجارت بینالمللى فراهم مىسازد که حکومتها را ملزم به تنظیم سیاستهاى تجارى خویش در محدوده‌اى پذیرفته‌شده مى‌کند؛ گرچه این قواعد به‌وسیله کشورها مورد مذاکره قرار گرفته و پذیرفته شده است، لیکن هدف آن مساعدت به تولیدکنندگان کالاها و خدمات، صادرکنندگان و واردکنندگان براى انجام دادوستد است.
سه هدف اصلى هدف غالب سیستم، کمک به جریان آزادتر تجارت تا جایى است که اثر منفى به‌جاى نگذارد. این می‌تواند تا حدى به معنى برطرف کردن موانع نیز باشد. همچنین بدین معنى است که به افراد، شرکتها و حکومتها امکان مىدهد تا مقررات بازرگانى حاکم بر جهان را بشناسند و این اعتماد را فراهم مى‌کند که تغییرات ناگهانى در سیاستها رخ ندهد. به بیان دیگر، مقررات بایستى شفاف و قابل پیشبینى باشند. از آنجا که موافقت‌نامه‌ها اغلب پس از مباحثه و مشاجره زیاد توسط جامعه کشورهاى تجارتکننده تنظیم و امضا شده است، یکى از وظایف مهم سازمان تجارت جهانى این است که مجمعى براى چانهزنىهاى بازرگانى باشد. سومین جنبه فعالیتهاى «سازمان تجارت جهانى» حل و فصل منازعات و اختلافات است. روابط تجارى اغلب با منافع متعارض همراه است. قراردادها و موافقتنامههاى تصویب‌شده در سیستم سازمان تجارت جهانى اغلب نیاز به تفسیر دارند. طریق هماهنگ براى حل و فصل این اختلافات، استفاده از برخى روش‌هاى بىطرفانه و بر مبناى اصول حقوقى مورد توافق است. در موافقتنامههاى «سازمان تجارت جهانى» به این هدف درباره فرایند حل و فصل اختلافات استناد مىشود[۲].
فهرست مطالب در ابتدای کتاب آمده و در پاورقی‌ها، علاوه بر درج عبارت لاتین برخی از واژگان مذکور در متن[۳]، به توضیح برخی از مطالب متن، پرداخته شده است.[۴].
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- ایروانی، محمدجواد، «شناخت سازمان تجارت جهانی»، ویراسته مسعود طارمسری، تهران، مؤسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی، چاپ اول، بهمن 1383.