تاریخ بخارای صغیر: مشتمل بر سه اثر در تاریخ کاشغر و یارکند
| تاریخ بخارای صغیر: مشتمل بر سه اثر در تاریخ کاشغر و یارکند | |
|---|---|
| پدیدآوران | عاطف بیگ، محمد (نویسنده)
كوروپاتكين، آلكسي نيكولايويچ (نویسنده) فورسیت، داگلاس (نویسنده) شجاعیمهر، حسن (گردآورنده، مصحح) |
| ناشر | نگارستان اندیشه |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1403 |
| چاپ | يکم |
| شابک | 9ـ68ـ5273ـ622ـ978 |
| موضوع | تاریخ -- متون قدیم کاشغر,تاریخ -- متون قدیم ترکستان شرقی (چین),فورسیت، تامس فورسیت، ۱۸۲۷-۱۸۸۶ م,تاریخ -- متون قدیم یارکند |
| کد کنگره | 2ت3ش / 329/4 DS |
تاریخ بخارای صغیر: مشتمل بر سه اثر در تاریخ کاشغر و یارکند تألیف محمد عاطف بیگ، الکسی کوروپاتکین، داگلاس فورسیت، با گردآوری و تصحیح حسن شجاعی مهر؛ این کتاب مجموعهای ارزشمند از سه سفرنامه و گزارش تاریخی درباره منطقه کاشغر و یارکند (بخارای صغیر) در قرون 18 و 19 میلادی است که دیدگاههای روسی، انگلیسی و عثمانی را درباره این منطقه مهم آسیای مرکزی ارائه میدهد.
ساختار
کتاب در سه بخش اصلی شامل: 1) تاریخ کاشغر اثر محمد عاطف بیگ، 2) کاشغریه اثر الکسی کوروپاتکین، و 3) یارکند اثر داگلاس فورسیت سازماندهی شده است. همچنین دارای مقدمه مصحح، نمایهها، فرهنگنامه و مجموعهای از عکسهای تاریخی است.
گزارش کتاب
این کتاب دربرگیرنده سه رساله در تاریخ کاشغر و یارکند است. ازآنجاکه این ناحیه در متون تاریخی همواره «بخارای صغیر» نامیده میشود، مصحح این نام را برای مجموعۀ سه رساله برگزیده است.
نخستین کتاب از این مجموعه، «تاریخ کاشغر» اثر محمد عاطفبیگ از مستوفیان توپخانۀ عثمانی است که حدود سال 1885 میلادی به زبان ترکی عثمانی نگاشته و کمتر از ده سال بعد از نگارش، توسط محمدعارف منشی اسپناقچی ارزنة الرومی به فارسی ترجمه شده است. این کتاب افزون بر تاریخ کاشغر در سدههای هجدهم و نوزدهم میلادی، اطلاعات جغرافیایی و همچنین شرححال امیران حاکم بر کاشغر را بیان میکند و مطالبی دربارۀ مردمشناسی و معادن و جغرافیای کاشغر را نیز آورده است.
رسالۀ دوم این مجموعه، کاشغریه» اثر الکسی نیکولایویچ کوروپاتکین ژنرال خبرۀ نظامی روس است که بعدها وزیر جنگ روسیه شد. این رساله یکی از مهمترین و دقیقترین منابع معاصر این دوره و این منطقه است که گزارش مأموریت او در سالهای 1867 ـ 1877 میلادی به کاشغریه را دربر دارد. او در این کتاب با نگاهی روسی به مسائل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و نظامی و تاریخی کاشغریه پرداخته و از دادههای تاریخی و اطلاعات میدانی فراوانی بهره برده است.
آخرین رسالۀ این مجموعه، «یارکند» خلاصۀ گزارش مأموریت نخست داگلاس فورسیت دیپلمات انگلیسی به یارکند در سال 1870 میلادی است که به مسائل اجتماعی و اقتصادیی کاشغریه پرداخته است. کتاب «کاشغریه» گزارش سفر گروه روسی از مسیر شمال به کاشغریه است و کتاب «یارکند» گزارش سفر گروه انگلیسی از مسیر جنوب به کاشغریه است.
این سه رساله به همراه مقدمه و تعلیقات و مجموعهای از عکسها و نقاشیهای پیوستشده، تصویری از کاشغریه یا همان بخارای صغیر در سدههای هجدهم و نوزدهم میلادی در میانۀ میدان «بازی بزرگ» روسیه، انگلستان و چین به پژوهشگران ارائه میدهد.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات