انقلاب عاشورا

انقلاب عاشورا اثر سید عطاءالله مهاجرانی(متولد 1333ش) است که به تحلیل قیام امام حسین(ع) می‌پردازد.

انقلاب عاشورا
انقلاب عاشورا
پدیدآورانمهاجرانی، عطاء‌الله (نويسنده)
ناشراطلاعات
مکان نشرایران - تهران
سال نشر1388ش
چاپ10
شابک978-964-423-345-6
موضوععاشورا - واقعه کربلا، 61ق.
زبانفارسی
تعداد جلد1
کد کنگره
‎‏/‎‏م‎‏9‎‏الف‎‏8 41/5 BP
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

وی حادثه عاشورا را ازآن‌جهت انقلاب می‌داند که امر چهره اسلام و جامعه اسلامی و ساختار حکومت بنی‌امیه را دگرگون نمود.[۱]

روش مؤلف

مؤلف حوادث منتهی به واقعه عاشورا را به ترتیب زمانی می‌آورد و در خلال ذکر آنها، تحلیل خود را ارائه می‌کند و برای تحلیل‌های خود به شواهد تاریخی دیگر و حتی تاریخ معاصر، استناد می‌کند. همچنین از آیات قرآن و اشعار عربی و فارسی و نیز دیدگاه دیگر صاحبان آثار در زمینه نهضت عاشورا، بهره می‌برد.

ساختار کتاب

مؤلف مطالب کتاب را بر اساس ترتیب زمانی آن‌ها و همچنین بر اساس شناخت عوامل منجر به نهضت عاشورا و ریشه‌یابی فرهنگی و اجتماعی و سیاسی آن، تنظیم نموده است. وی بعد از بیان مقدمه، در 9 بخش مطالب خود را می‌آورد و در انتهای هر بخش، منابع و مستندات مطالب خود را ذکر می‌کند.

گزارش محتوا

مؤلف در مقدمه، بعد از بیان تعاریف مختلفی که برای انقلاب از جانب اندیشمندان، شده است، ثابت می‌کند که واقعه عاشورا را به معنای واقعی می‌توان انقلاب نامید[۲]

به باور نویسنده، عاشورا در سه قلمرو تغییر ایجاد کرد: 1- تبیین حقیقت اسلام و رسالت پیامبر(ص) 2- دگرگون ساختن فرهنگ و ارزش های حاکم 3- متلاشی ساختن حکومت یزید از درون.

ازاین‌رو وی معتقد است بدون بررسی ریشه‌ها، شناسایی این سه قلمرو ممکن نیست؛ بدین جهت وی در ابتدا به بررسی ریشه‌های آن می‌پردازد.[۳]

در بخش بعدی، روند دگرگونی باورها و ارزش‌هایی را که در زمان پیامبر(ص) در جامعه نهادینه شده بود، بررسی می‌کند که باورها و ارزش‌های جامعه جاهلی قبل از اسلام، بعد از رحلت پیامبر(ص) به‌مرور، توسط جریان اموی دوباره احیا شدند.[۴]

در بخش چهارم، مؤلف ماهیت و مبانی ساختار سلطنت معاویه را موردبحث و بررسی قرار می‌دهد.[۵]

در بخش پنجم، به یکی از رویه‌های معمول در زمان سلطنت معاویه یعنی دستور به سب حضرت علی(ع) پرداخته و مصادیق متعددی از این رویه را می‌آورد[۶]

بخش ششم، طراحی‌های معاویه برای جاانداختن جانشینی یزید را بررسی می‌کند.[۷]

بخش هفتم به مرگ معاویه و حوادث بعد از آن تا شروع نهضت عاشورا اختصاص دارد.[۸]

بخش هشتم اشاره به حوادثی دارد که می‌توان از آن‌ها به مقدمات شروع نهضت عاشورا تعبیر کرد. حوادثی مانند حرکت امام(ع) از مدینه به مکه و گفت‌وگو با خواصی چون عبدالله بن عباس و عبدالله بن عمر و...[۹]

بخش نهم، به اصل نهضت عاشورا و حوادث اصلی منجر به شهادت امام حسین(ع) اختصاص دارد. [۱۰]

پانویس

  1. ر.ک: مقدمه کتاب ص12
  2. ر.ک: مقدمه کتاب، ص 16- 12
  3. ر.ک: متن کتاب، ص 34- 19
  4. ر.ک: همان، ص 67-37
  5. ر.ک: همان، ص 83- 71
  6. ر.ک: همان، ص 111- 87
  7. ر.ک: همان، ص 142- 115
  8. ر.ک: همان، ص 161 –145
  9. ر.ک: همان، ص 189- 163
  10. ر.ک: همان، ص 220- 195

منابع مقاله

  1. مقدمه و متن کتاب؛


وابسته‌ها