الواضح في شرح مختصر الخرقي

الواضح في شرح مختصر الخرقي
پدیدآوران	اب‍ن‌ اب‍ی‌ ال‍ق‍اس‍م‌، ع‍ب‍دال‍رح‍م‍ن‌ب‍ن‌ ع‍م‍ر (نويسنده) ابن دهیش، عبدالملک (محقق) خرقی، عمر بن حسین ( نویسنده)
عنوان‌های دیگر	المختصر الخرقي‌. شرح‌
ناشر	دار خضر
مکان نشر	لبنان - بیروت
سال نشر	1421ق - 2000م
چاپ	1
موضوع	فقه حنبلی - قرن 4ق. - فقه اهل سنت - قرن4ق. - خرقی‌، عمر بن‌ حسین‌، - 334ق‌. المختصر الخرقی‌ - نقد و تفسیر
زبان	عربی
تعداد جلد	5
کد کنگره	BP ۱۷۹/۳/خ۴م۳۰۲۲
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

الواضح في شرح مختصر الخرقي، اثر نورالدین ابوطالب عبدالرحمن بن عمر بن ابوالقاسم بن علی بن عثمان بصری ضریر (624-684ق)، شرحی است بر کتاب «مختصر الخرقي علی مذهب الإمام المجبل أحمد بن حنبل» اثر ابوالقاسم عمر بن حسین خرقی (متوفی 334ق)، که با تحقیق عبدالملک بن عبدالله بن دهیش، منتشر شده است.

«مختصر الخرقي»، کتابی فقهی و از جمله نخستین آثاری است که بنا بر مذهب امام احمد بن محمد بن حنبل (متوفی 241ق) نوشته شده است. اکثر مبتدیان در مذهب حنبلی، این کتاب را به‌عنوان اولین کتاب فقهی حفظ می‌کنند و در این مذهب جایگاه ویژه‌ای دارد. ابوعلی بن البناء بغدادی در ابتدای شرح خود بر «المختصر»، آن را ستوده و بی‌همانند دانسته است. به دلیل اهمیت و ارزش علمی بالایی که این کتاب دارد، چند تن از بزرگان مذهب حنبلی بر آن شرح نوشته‌اند، که اثر حاضر، از جمله آنها می‌باشد.

کتاب با مقدمه مختصری از محقق در اشاره به موضوع و اهمیت کتاب و نیز اهمیت «مختصر الخرقي» آغاز شده است. وی «مختصر الخرقي» را از معروف‌ترین کتب فقهی حنفی دانسته و آن را به دلیل ایجاز و درعین‌حال، اشتمال آن بر مسائل و نیز وسعت اطلاعات نویسنده آن، ستوده است. وی همچنین به این نکته اشاره نموده است که روش و شیوه شارح در این شرح، تقریبا همانند شیوه ابن قدامه در «المغني» بوده، ولی با این تفاوت که از آن کمی خلاصه‌تر است. در این شرح، اقوال صحابه، تابعین و ائمه مذاهب مختلف اهل سنت نیز ذکر شده است.

شیوه کار شارح بدین صورت است که ابتدا قسمتی از متن اصلی کتاب را تحت عنوان «مسئلة»، انتخاب نموده و در ادامه، با استفاده از اقوال سایر بزرگان و ائمه مذاهب مختلف اهل سنت، به شرح و توضیح آن، پرداخته است.

منابع مقاله

1. مقدمه و متن کتاب.
2. مختصر الخرقي علی مذهب الإمام المجبل أحمد بن حنبل.
3. نقشبندی، نوید، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، برگرفته از سایت مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، آخرین به‌روزرسانی: چهارشنبه 10 دی 1398