المنتخب في النوب

    از ویکی‌نور
    المنتخب في النوب
    المنتخب في النوب
    پدیدآورانابن جوزی، عبدالرحمن بن علی (نويسنده) عبدالعظیم، اسامه (محقق)
    عنوان‌های دیگرمنتخب المنتخب
    ناشردار الکتب العلمية
    مکان نشرلبنان - بیروت
    سال نشر1433ق - 2012م
    چاپ1
    موضوعتفسیر قرآن
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    BP 102/الف۲م۸
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    المنتخب في النوب، اثر ابوالفرج عبدالرحمن بن على بن جوزى (597-508ق)، عالم بغدادی قرن ششم هجری است که در دانش‌های گوناگون زمانه خود چیره‌دست بوده است. ابن جوزی، از دریاها مطالبی که در باب تفسیر آیه‌های قرآن نوشته شده است، صد مسئله را برگزیده و کتاب شایسته‌ای را با مباحثی در تفسیر قرآن، پارسایی و پند (اندرز) پیشکش خوانندگان نموده‌ است و بایسته است که کتابخانه‌ها از آن تُهی نمانند. این اثر با پژوهش اسامه عبدالعظیم عرضه شده است[۱].‏

    در این کتاب که در صد فصل صورت‌بندی شده است، نوآوری در چینش مطالب، ظرافت در نوشتار، برگرفتن مطالب از چشمه‌های زلال و گفتارهای تازه دیده می‌شود. ابن جوزی متن را بر مبنای آیه‌هایی از قرآن با ترتیب سوره‌های آن تنظیم کرده است که هر آیه‌ای شایسته است که در نوبت خویش خوانده شود. او می‌گوید: اگر دیده می‌شود که برخی آیه‌هایی که مناسبتی با بحث دارند، نادیده گرفته شده‌اند، برای این است که آیه‌ای که مشابه آن است، جای آن را پر کرده است[۲].

    ابن جوزی در مقدمه‌اش فهرستی از صد فصل را آورده است. برای معرفی هر فصل، آیه‌ای را که برگزیده است، نمایش می‌دهد و آنچه را که از آیه دریافت کرده است، در یک یا دو جمله، می‌نویسد؛ برای نمونه، در معرفی نخستین فصل می‌نویسد: الفصل الأول في قوله تعالی: «وَ إذ قَالَ رَبُّك للمَلَـٰٓئِكةِ إِنِّي جَاعِل فِي الأرضِ خَلِيفَة»؛ يُذكر فيه خلق آدم و قصة هاروت و ماروت[۳]‏.

    اسامه عبدالعظیم (محقق) بحثی را درباره دانش تفسیر و شناساندن برخی از اصحاب پیامبر(ص)، مانند امام علی(ع) که از نخستین مفسران جهان اسلام شمرده می‌شوند[۴] و‏ شرح حالی را برای ابن جوزی نوشته‌ است[۵]. او نشانی آیه‌ها، حدیث‌ها، شاهدهای شعری و نثری و واژه‌هایی که نیاز به توضیح داشته‌اند را در پاورقی آورده است و برای تهیه این کتاب ‏از نسخه‌ای خطی که در کتابخانه ازهریه نگهداری می‌شود، بهره ‌جسته است[۶]‏.

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه محقق، ص4
    2. ر.ک: همان
    3. ر.ک: مقدمه نویسنده، ص63
    4. ر.ک: مقدمه محقق، ص41-5
    5. ر.ک: همان، ص56-42
    6. ر.ک: همان، ص58-57

    منابع مقاله

    مقدمه‌های محقق و نویسنده.


    وابسته‌ها