المحبة لله سبحانه

المحبة لله سبحانه
پدیدآوران	ابن جنید، ابراهیم بن عبدالله (نويسنده) بدران‌، عبدالله‌ (محقق)
ناشر	دار المکتبي
مکان نشر	سوریه - دمشق
سال نشر	1423ق - 2002م
چاپ	1
موضوع	‏‫عشق و عبادت الهی (اسلام) - احادیث - خدا - عشق - احادیث - احادیث اهل سنت - قرن 3ق.
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	2الف2ع 117/25 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

المحبة لله سبحانه، از آثار حافظ و محدّث حنبلی قرن سوم قمری، ابواسحاق ابراهیم بن عبدالله بن جنید خُتَّلی سامرایی بغدادی رقائقی (حدود 190-260ق)، مجموعه‌ای از آیات و روایات و منقولات از امت‌های پیشین و اشعار است که موضوع سرنوشت‌ساز «محبت به خدای متعال» و ارزش و اهمیت و کیفیت و شرایط آن را بیان می‌کند. پژوهشگر معاصر، عبدالله بدران، این کتاب را تصحیح کرده و برای آن مقدمه نوشته و منابع روایاتش را مشخص کرده است.

هدف و روش

• محقق کتاب، با اشاره به اینکه این اثر، یکی از آثاری است که اندیشوران قرن سوم هجری قمری در موضوع زهد و سخنان دلکش و شیرین تألیف کرده‌اند، افزوده است: ابوبکر عبدالله بن محمد بن عُبَید بن سُفیان بن قیس قُرشى مشهور به ابن ابی‌الدنیا (208-281ق)، پرچم‌دار این میدان است و ابراهیم بن عبدالله بن جنید همانند او هر مطلبی را که مربوط به یک موضوع است، در یک کتاب جمع می‌کند و غالباً هیچ دسته‌بندی و ترتیبی فراهم نمی‌کند و اطلاعاتی که عرضه می‌کند، روایی و نقلی است.
• عبدالله بدران، نوشته است: به نظر می‌رسد که نویسنده، طعم محبت الهی را چشیده و معنای دوستی، خوف و رجا و خشیت را دریافته و در نتیجه توانسته است، حالات محبان و سرور و لذتی را که می‌یابند، شرح بدهد و در این کتاب، اطلاعاتی را آورده است که من، قبل از این اثر، در آثار هیچ اندیشوری ندیده‌ام.

ساختار و محتوا

در این اثر، تعداد 264 روایت ذکر شده است، ولی هیچ عنوان‌گذاری و سامان‌دهی خاصی ندارد. برخی از موضوعات مورد بحث، عبارت است از: ارتباط محبت به خدا و پیامبر(ص) و اهل‌بیت(ع)، رابطه ایمان و محبت به خدا، ناسازگاری محبت به خدا با محبت دنیا و نشانه‌های دوستان خدا.

نمونه مباحث

• با سند از ابن عباس از پیامبر(ص) نقل می‌کند که گفت: «أحِبّوا اللّهَ عزَّوجلَّ لِما يغْذوكم بهِ مِن نِعَمِهِ و أحِبّوني لِحُبِّ اللّه ِ عزَّوجلَّ و أحِبّوا أهْلَ بَيتي لِحُبّي»؛ یعنی: خدای عزَّوجلَّ را دوست بدارید که از نعمت‌هایش به شما عطا می‌کند و مرا دوست بدارید؛ چراکه خدا را دوست دارید و خاندان مرا دوست داشته باشید؛ چه، دوستدار من هستید.
• با سند از انس بن مالک نقل کرده است که پیامبر(ص) گفت: «عَلامَةُ حبِّ اللهِ حُبُّ ذِكرِ اللهِ و عَلامَةُ بُغْضِ اللهِ بُغْضُ ذِكرِه»؛ یعنی: نشانه اینکه خدا را دوست داری، این است که یادکرد او را هم دوست بداری و کسی که خدا را دشمن دارد، یاد خدا را نپسندد.
• ابراهیم گفته است: به ما رسیده است که خدای متعال به حضرت داوود(ع) وحی کرد: می‌پنداری مرا دوست می‌داری؟! اگر مرا دوست داری، محبت دنیا را از قلبت بیرون کن؛ چون دوستی من و دوستی دنیا، در یک قلب جمع نمی‌شود.
• با سند از امام جعفر صادق(ع) نقل کرده است که از جمله دعای مریم(ع) مادر عیسی(ع) این بود: خدایا قلبم را از خوف خودت پُر کن و چهره‌ام را با پرده «حیای نسبت به خودت» بپوشان.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.