القرآن الكريم و أثره في الدراسات النحوية

القرآن الكريم و أثره في الدراسات النحوية
پدیدآوران	مکرم، عبدالعال سالم (نويسنده)
ناشر	المکتبة الأزهرية للتراث
مکان نشر	مصر - قاهره
سال نشر	13ش
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/م۸ق۴ 82/2 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

القرآن الكريم و أثره في الدراسات النحوية اثر عبدالعال سالم مکرم (متولد 1944م)، استاد زبان و ادبیات عرب، در موضوع اثرگذاری قرآن بر مطالعات نحوی است.

این اثر رساله دکترای نویسنده است که پس از دفاع به شکل کتاب منتشر گردیده و از یک مقدمه و دو باب تشکیل شده است.

در مقدمه کتاب در مورد وثاقت نص قرآن صحبت شده و به سه مرحله از مراحل آن - توثیق قرآن در عهد رسول خدا(ص) ، و توثیق قرآن در عهد ابوبکر و توثیق قرآن در عهد عثمان - پرداخته شده است.

همچنین در این مقدمه به برخی از شبهات و مناقشاتی که در باره قرآن از سوی برخی از مستشرقین و دیگران گفته شده پاسخ داده شده است.

در فصل اول از باب اول درباره اثر قرآن در پیدایش و تکوین علم نحو تا عصر سیبویه سخن گفته است.

پیدایش صرف و نحو عربی ارتباط تنگاتنگی با قرآن کریم دارد و بدون آن، این علم به وجود نمی‌آمد. علمی که توانست بر همه علوم زبان و ادبیات عربی تسلط یابد.

ارائه آرا پیشینیان و متأخرین در پیدایش علم نحو و زمان پیدایش این علم که به‌احتمال زیاد به دست ابی الاسود پدیدآمده است، از دیگر مباحث این فصل از کتاب است.

برای اولین‌بار در تاریخ نحو، از زمانی که به دست ابوالاسود دئلی شروع شد تا به دست سیبویه به کمال خود رسید، این حرکت در این دوره تاریخی دارای حلقه مفقوده‌ای است که لازم است شناسایی شود.

در فصل دوم این باب به تأثیر قرآن بر مکاتب نحوی و برنامه‌های درسی آنها پرداخته است و به این نتیجه رسیده که قرآن کریم بر نحو در این مدارس و برنامه‌های آن تأثیر بسزایی داشته است.

فصل اول از باب دوم درباره منابع نحو قرآنی است، ایشان به چند منبع پرداخته که از مهم‌ترین آن‌ها، کتاب‌های تفسیر ، کتاب‌های غریب ، کتاب‌های معانی قرآن و کتاب‌های اعراب قرآنی است.

در فصل دوم به بیان نمونه‌های نحو قرآنی پرداخته است. نمونه‌هایی از نحو قرآنی را بر اساس سبک، قواعد صیغه‌های آن و اصول قرائت یادآوری کرده است.

فهرست محتوا در آغاز و کتابنامه، فهرست اعلام، قبائل و جای‌ها در پایان کتاب آمده است.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب