العرش و ما روي فيه
كتاب العرش و ما روي فيه، مجموعهای است از روایاتی که از طریق محمد بن عثمان بن ابیشیبه عبسی (متوفی 297ق)، درباره عرش الهی و استقرار خداوند بر آن، روایت شده است.
| العرش و ما روي فيه | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن ابیشیبه، محمد بن عثمان (نويسنده) حمود، محمد بن حمد (محقق) |
| ناشر | پرینت تودی |
| مکان نشر | کویت - کویت |
| سال نشر | 1406ق - 1986م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | خدا - صفات - عرش - کلام اهل سنت - قرن3ق. |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 4ع2الف 218 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
این کتاب، چنانکه در مقدمه بدان اشاره شده، برای پاسخ به جهیمه نوشته شده است. آنان گمان دارند که خدا در همه جا هست و بودن او را بالای عرش انکار کرده و پنداشتهاند معنای آن تشبیه خدا به خلقش است[۱].
کتاب با مقدمهای از محقق آغاز شده است که در آن، ضمن اشاره به موضوع کتاب، انکار جهمیه و نظر ایشان درباره عرش، مورد بررسی قرار گرفته و پس از اشاره به تألیفاتی که در موضوع عرش نوشته شده، شرح حال مختصری از نویسنده در اختیار خواننده قرار گرفته و در پایان، از نسخه خطی کتاب، توثیق نسبت آن به مؤلف و روش تحقیق در آن، سخن به میان آمده است[۲].
ابن ابیشیبه در این کتاب، مجموعا 90 روایت را درباره استقرار خداوند بر عرش، از شیوخ و اساتید خود، نقل کرده است. وی سلسله سند هریک از روایات را از اساتید خود تا صحابی و پیامبر(ص)، بهصورت کامل ذکر کرده است. نخستین روایت کتاب، روایتی است که ابن ابیشیبه با سند خود از پیامبر(ص) نقل میکند که فرمودند: «كان الله و لا شيء غيره و كان عرشه علی الماء و كتب في الذكر كل شيء هو كائن ثم خلق السماوات...» [۳]. ترجمه: خدا بود و هیچ چیزی جز او نبود و عرش او بر آب بود و هرآنچه را که قرار بود باشد در ذکر نوشت، سپس آسمانها را آفرید...
توجه: در آخر نسخه خطیای که محقق آن را مبنای کار خود قرار داده، سماعاتی مربوط به برخی از علما، همچون: احمد بن تیمیه، ابوالحجاج مزی و قاسم بن محمد برزالی، وجود داشته که عینا در آخر کتاب به چاپ رسیده است[۴].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.