الشقشقية
الشقشقية: دراسة موضوعية لشخصيات تصدت للخلافة الإسلامية، تألیف عبدالرسول غفاری(متولد 1335)، شرحی بر خطبه شقشقیه نهجالبلاغه است که به بررسی تاریخ خلفای راشدین و شخصیتهایی که در این زمینه نقش داشتهاند، میپردازد.
| الشقشقية | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | غفاری، عبدالرسول (نويسنده) |
| عنوانهای دیگر | دراسة موضوعیة لشخصیات تصدت للخلافة الإسلامیة |
| سال نشر | 1432ق - 2011م |
| چاپ | 0 |
| موضوع | نقد و تفسیر علی بن ابی طالب(ع)، امام اول، ۲۳ قبل از هجرت - ۴۰ق.. نهج البلاغه. خطبه شقشقیه,خطبهها - نقد و تفسیر علی بن ابی طالب(ع)، امام اول، ۲۳ قبل از هجرت - ۴۰ق.,خلفای راشدین علی بن ابی طالب(ع)، امام اول، ۲۳ قبل از هجرت - ۴۰ق.. نهج البلاغه,خلفای راشدین,خلافت |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP ۳۸/۰۲۳/غ۷ش۷ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
این کتاب، بهویژه بر روی مباحث مربوط به خلافت و جانشینی پیامبر اسلام تمرکز دارد و سعی میکند تا با نگاهی تحلیلی به وقایع تاریخی و شخصیتهای کلیدی، ابعاد مختلف این موضوع را مورد بررسی قرار دهد.
اهمیت و جایگاه کتاب
ازآنجاییکه اهمیت این خطبه به دلیل بیان مسائل و حوادث سیاسی بعد از رحلت پیامبر و مسیری که در مسئله خلافت اسلامی آغاز گردید و طی شد و آشکار کردن شخصیت خلفا با بیان حضرت امیر(ع)، میباشد، بهطور طبیعی، کتاب «الشقشقية» با رویکرد تحلیلی و موضوعی خود، اهمیت پیدا میکند و میتواند بهعنوان یک منبع معتبر در زمینه تاریخ خلافت اسلامی و شخصیتهای کلیدی آن دوران مورد استفاده قرار گیرد.
انگیزه مؤلف
- نصرت حق و دفاع از حضرت امیرالمؤمنین(ع)؛
- دفع شبهات درباره نهجالبلاغه؛
- آشکار کردن حقایقی که این خطبه درباره آنهاست و روشن کردن دورههای سیاسیای که بعد از رحلت پیامبر(ص) بر مسلمانان گذشت[۱].
روش و محتوا
غفاری، تلاش کرده است تا تاریخ خلافت اسلامی بعد از پیامبر(ص) و شخصیتهای مؤثر و اتفاقات مهم در آن را بهگونهای جامع و مستند بررسی کند.
وی در 9 فصل، به بررسی ابعاد مختلف خطبه و محتوای آن میپردازد.
ایشان در فصل اول بعد از نقل خطبه، به شرح مفردات، بلاغت، مصادر و ظواهر خطبه پرداخته است[۲].
وی در فصل دوم، جهت شرح مطالب خطبه، با استناد به منابع تاریخی، روایی و برخی شروح نهجالبلاغه، تفصیل وقایع را از سقیفه بنیساعده و بیعت با خلیفه اول آغاز میکند[۳].
نویسنده در فصول بعد با ادامه شرح، خصوصیات شخصی، اخلاقی و شیوه خلفای سهگانه در حکومتداری را تبیین کرده و با بازگو کردن وقایع تاریخی، به تحلیل آنها میپردازد. در فصل آخر، بیعت مردم با حضرت امیرالمؤمنین(ع) و مشکلات حکومت وی را شرح و توضیح میدهد[۴].
از جمله موارد مطرحشده در مورد خلفای سهگانه، عبارت است از: فرار از جنگ[۵]، خشونت رفتاری و شلاق[۶]، اجتهاد در مقابل قرآن[۷]، تعطیل برخی حدود[۸]، فسق اطرافیان و منصوبان[۹] و تصرف در بیتالمال و بخششهای بیضابطه به اطرافیان[۱۰].
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه ومتن کتاب.
- غفاری، عبدالرسول، «الشقشقية»، المؤسسة الإسلامية للبحوث و المعلومات، ایران، قم، چاپ اول، 1431ق/1389ش/ 2010م.