الشعر أو شرح الأبيات المشكلة الإعراب
كتاب الشعر أو شرح الأبيات المشكلة الإعراب، از آثار نحوی، لغوی و مُقری ایرانی قرن چهارم هجری قمری، ابوعلی حسن بن احمد بن عبدالغفار فارسی مشهور به ابوعلی فارسی (288-۳۷۷ق)، است که به توضیح ادبی برخی از اشعار مشکل میپردازد. پژوهشگر و مصحح معاصر، محمود محمد طناحی (متولد 1935-1999م)، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی ارزشمند بر آن افزوده و شخصیت و آثار ابوعلی فارسی و نیز ویژگیها و روش اثر حاضر را معرفی کرده است.
| الشعر | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | فارسی، حسن بن احمد (نويسنده) طناحی، محمود محمد (محقق و شارح) |
| عنوانهای دیگر | شرح الأبيات المشكلة الإعراب |
| ناشر | مکتبة الخانجي |
| مکان نشر | مصر - قاهره |
| سال نشر | 1408ق - 1988م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /الف2ش7 6141 PJ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
اسم کتاب
- محمود محمد طناحی بعد از بررسی اینکه 10 نام («کتاب الشعر»، «الکتاب الشعري»، «إیضاح الشعر»، «الإیضاح الشعري»، «إعراب الشعر»، «أبیات الإعراب»، «شرح الأبیات»، «شرح الأبیات المشکلة الإعراب علی نظم کتاب الإیضاح»، «شرح الأبیات المشکلة الإعراب في الشعر» و «کتاب الشعر في أبیات الإعراب المسوقة علی کتاب الإیضاح») برای کتاب حاضر ذکر شده، سرانجام به این نتیجه رسیده است: من از بین این عناوین، نام «کتاب الشعر» را برگزیدم زیرا در آغاز یکی از دو نسخه مورد اعتماد در تصحیح، آمده است و بر موضوع کتاب نیز دلالت دارد و مختصر است. [۱]
هدف و روش
- محمود محمد طناحی با تأکید بر آنکه اثر حاضر به بررسی مسائل نحو و معانی میپردازد، افزوده است: ابوعلی فارسی این کتاب را بر محور اشعار عربی سامان داده است. [۲]
ساختار و محتوا
نمونه مباحث
- بدان که در استفهام، «متی زید؟» صحیح نیست همان طور که در خبر نیز «یومَ الجمعةِ زیدٌ» درست نیست زیرا در هر دو مثال اسم زمان را به ذات نسبت میدهی، در صورتی که ظرف زمان خبر نمیشود. ولی «متی انت و بلادک؟» و «متی انت و أرضک؟» روایت شده که به معنای «متی عهدک ببلادک؟ و أرضک؟» است: چه زمانی در شهر و وطن خودت بودی؟ و مضاف (عهد) حذف شده و مضاف الیه به جای آن آمده است.... [۵]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.