الثبت المصان المشرف بذكر سلالة سيد ولد عدنان
الثبت المصان المشرّف بذكر سلالة سيد ولد عدنان، تألیف مؤیدالدین عبیدالله اعرجی حسینی واسطی، معروف به ابن اعرج حسینی علوی(متوفای 787ق) در معرفی اعقاب و فرزندان رسولالله(ص) و اهلبیت(ع) است که آن را به درخواست عدهای از سادات نوشته است. کتاب با تحقیق سید مهدی رجایی منتشر شده است.
الثبت المصان المشرف بذکر سلالة سید ولد عدنان | |
---|---|
پدیدآوران | أعرجي، عبیدالله بن حلال (نويسنده) رجایی، سید مهدی (محقق) |
ناشر | کتابخانه بزرگ حضرت آیتالله العظمی مرعشی نجفی (ره). گنجینه جهانی مخطوطات اسلامی |
مکان نشر | ایران - قم |
سال نشر | 1395ش - 1437ق - 2016م |
چاپ | 1 |
شابک | 978-600-161-121-6 |
موضوع | سادات - نسبنامه - متون قدیمی تا قرن 14 ه. - امام زادگان - نسب نامه - متون قدیمی تا قرن 14 ه. |
زبان | عربی |
تعداد جلد | 1 |
کد کنگره | BP۵۳/۷/و۲ث۲ |
نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
از این کتاب، گروهی از نویسندگان تراجم و معاجم یاد کردهاند؛ افرادی همچون: علامه شیخ آقابزرگ طهرانی در «الذريعة»؛ علامه ابن کمونه در «موارد الإتحاف» و «منية الراغبين في طبقات النسابين»؛ اسماعیل پاشا بغدادی در «هدية العارفين» و «إيضاح المكنون في الذيل علی كشف الظنون» و عمر رضا کحاله در «معجم المؤلفين». سراجالدین محمد رفاعی در «صحاح الأخبار» نیز فراوان از این کتاب نقل کرده و در اول کتابش تصریح کرده که «المشجر الكشاف»، تشجیر کتاب الثبت الضمان است[۱].
این کتاب را شیخ ابوالحسن علی صوفی نسابه تشجیر کرده و «المختصر في نسب آل سيد البشر» نامیده است. همچنین سید محمد بن احمد بن عمیدالدین حسینی نجفی (متوفی اواخر قرن نهم و اوایل قرن دهم) آن را مشجر کرده و «كتاب بحر الأنساب أو المشجر الكشاف» نامیده است[۲].
سید مهدی رجایی این کتاب را با استفاده از نسخهای ارزشمند که آن را از دارالوثائق مصر به دست آورده، تحقیق کرده است[۳]. به گفته محقق، این کتاب به «بحر الأنساب» ابونظام واسطی هم مشهور است[۴]. اسماعیل پاشا بغدادی، در کتابش «هدية العارفين»، کتاب را به این نام نامیده، است[۵].
واسطی کتابش را با اشارهای مختصر به حیات رسولالله(ص) و فرزندان آن حضرت آغاز کرده است. پس از آن بهاختصار از ائمه اهلبیت(ع) و اعقاب و فرزندان ایشان سخن گفته است. پس از آن از اعقاب جعفر بن علی الهادی(ع) مشهور به جعفر کذاب[۶]، ابراهیم بن موسی الکاظم(ع)، ملقب به «الهاديإلیالله»[۷] و یکی از ائمه زیدیه، زید بن موسی الکاظم(ع) ملقب به «زید النار»[۸] و دیگر فرزندان و نوادگان ائمه اطهار(ع) سخن رفته است.
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- اسماعیل پاشا بغدادی، «هدية العارفين»، وكالة المعارف الجليلة، استانبول، 1951م.