التعارض و الترجيح عند الأصوليين و أثرهما في الفقه الاسلامي
التعارض و الترجيح عند الأصوليين و أثرهما في الفقه الاسلامي | |
---|---|
پدیدآوران | حفناوی، محمد ابراهیم (نويسنده) |
ناشر | دار تسنیم للنشر و التوزیع |
مکان نشر | مصر - المنصوره |
سال نشر | 1408ق - 1987م |
چاپ | 2 |
زبان | عربی |
تعداد جلد | 1 |
کد کنگره | 7ت7خ 166/6 BP |
نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
التعارض و الترجيح عند الأصوليين و أثرهما في الفقه الإسلامي، اثر محمد ابراهیم محمد حفناوی، کتابی است پیرامون مبحث اصولی تعارض (تنافی دو دلیل شرعی با یکدیگر) و ترجیح (رجحان دادن یکی بر دیگری) و تأثیری که این دو در فقه اسلامی دارند.
موضوع تعارض و ترجیح بین ادله شرعی، از جمله موضوعات ارزشمند علم اصول است. این موضوع بیتردید هسته اصلی دانش اصول را تشکیل میدهد؛ چراکه وصول به استنباط احکام شرعی از ادله آنها میسر نمیشود مگر پس از شناخت این موضوع و آگاهی دقیق از قواعد آن؛ ازآنرو که ادله شرعی در درجه و قوت متفاوتند؛ ازاینجهت مجتهد میبایست به درجات ادله و قوت آنها آگاه باشد و بداند در هنگام تعارض دو دلیل چه باید بکند؛ چنانکه سزاوار است وجه ترجیح صحیح مورد اتفاق نظر علما را بشناسد. این است که پژوهش در موضوع تعارض و ترجیح لازم میباشد[۱].
از جمله ویژگیهای کتاب، آن است که نویسنده بر این اصل که «گرفتن هرچیزی از منبع اصلی آن، دقیقتر و شایستهتر است»، پایبند بوده، ولذا سعی فراوان نموده تا در هر متن، به منابع اصلی آن، رجوع مستقیم داشته باشد؛ البته به شرطی که این کار، آسان و مقرون به صرفه بوده و ممکن باشد. در مواردی که به هر دلیلی، این امکان وجود نداشته، به منابع ثانویه رجوع شده و همه این موارد، بهمنظور تسهیل در مراجعه خوانندگان، در پایین صفحه، گزارش شده است[۲].
مطالب کتاب در یک مقدمه و دو باب، تنظیم شده است. در مقدمه، ابتدا اسباب و دلایلی که باعث به وجود آمدن تعارض ادله در نزد مجتهد خواهد شد بررسی گردیده و سپس، به بحث پیرامون دلیل اینکه علما وظیفه حل تعارض میان ادله را برعهده گرفته و به دنبال آن هستند، پرداخته شده است[۳].
باب اول، در ضمن چهار فصل، به مباحث مربوط به تعارض و شروط و احکام آن، اختصاص یافته است.
در باب دوم، راهکارهای مربوط به رفع تعارض که عبارتند از جمع میان ادله و ترجیح یکی بر دیگری، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. شروط و کیفیت جمع[۴]، دیدگاه علما پیرامون جمع و تأویل[۵] و شروط جمع[۶]، از جمله مباحث این باب میباشد.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.