البلاغة عند الجاحظ
| البلاغة عند الجاحظ | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مطلوب، احمد (نويسنده) |
| ناشر | وزارة الثقافة و الأعلام. دائرة الشؤون الثقافیة و النشر |
| مکان نشر | عراق - بغداد |
| سال نشر | 1362ش - 1983م |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /م6ب8 4894 PJA |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
البلاعة عند الجاحظ، نوشته احمد مطلوب (معاصر) در موضوع ادبیات (بلاغت) است.
کتاب یادشده پژوهشی در آثار ادبی جاحظ به‌منظور تبیین نظرات و آراء ادبی و بلاغی اوست. تکیه این پژوهش بر برخی از آثار مهم وی مانند «البيان و التبيين»، «الحيوان» و دیگر آثار ادبی او می‌باشد. یکی از ثمرات این پژوهش روشن شدن اهمیت آثار جاحظ و ارزش آنها در پژوهش‌های لغوی و بلاغی است[۱]. نویسنده، مطالب کتاب را در سه بخش اصلی فصاحت، بلاغت و اثر عرضه کرده است. وی در بخش نخست به فصاحت متکلم و فصاحت کلام پرداخته و ذیل هریک از عناوین یادشده مسائل مختلف مرتبط به آنها را به‌تفصیل شرح و توضیح داده است. وی در بحثی پیرامون زبان به عیوب آن اشارن نموده و به دنبال آن موضوع فصاحت در کلام و شروط کلام فصیح را بر اساس نظرات و آراء جاحظ ذکر کرده است[۲].
در بخش بلاغت، مطالبی را در خصوص بلاغت از منظر برخی علمای متقدم مانند ابن مقفع (م 143ق)، عمرو بن عبید (م 144ق)، احمد بن خلیل فراهیدی (م 175ق) و دیگران... ذکر کرده و نظرات جاحظ را در این خصوص مورد توجه قرار داده است. نویسنده در این بخش از موضوع بیان و مسائل متعدد پیرامون آن سخن به میان آورده و دیدگاه جاحظ را در مورد تک‌تک مسائل مطرح‌شده با استناد به آثار وی بازگو نموده است[۳]. در بخش سوم و پایانی کتاب، مباحث ارزشمندی پیرامون شخصیت‌شناسی جاحظ و تأثیرپذیری وی از آراء و نظرات ادیبان عرب و غیر عرب و آثار آنها[۴] و هچنین تأثیرپذیری دیگر ادیبان و نویسندگان از او در موضوع بلاغت و فصاحت مطرح شده است. نویسنده نام برخی از آنان را بر اساس تاریخ وفات ذکر نموده و به چگونگی تأثرشان از اندیشه و رأی ادبی جاحظ اشاره کرده است[۵].
وی در پایان هر بخش، مطالب مطرح‌شده را به‌صورت چکیده و مختصر و گاهی همراه با اظهار نظر تحت عنوان خلاصه ذکر کرده است[۶].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.