البحر الرائق شرح كنز الدقائق (في فروع الحنفیة)
| البحر الرائق شرح كنز الدقائق (في فروع الحنفیة) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن نجیم، زینالدین بن ابراهیم (نويسنده)
نسفی، عبدالله بن احمد (نویسنده) ابن عابدین، محمد امین (محشی) عمیرات، زکریا (محقق) |
| عنوانهای دیگر | کنز الدقائق. شرح ** منحة الخالق علی البحر الرائق |
| ناشر | دار الکتب العلمية |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1418ق - 1997م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 9 |
| کد کنگره | /ن۵ و۲۰۲2 172/3 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
البحر الرائق شرح كنز الدقائق (في فروع الحنفية)، مجموعه 4 کتاب (متن، شرح، حاشیه و تکمله)، در مسائل فقهی مذهب حنفی بهترتیب ذیل است:
- كنز الدقائق، از آثار فقیه و مفسر سنی حنفی قرن هفتم و هشتم هجری قمری، ابوالبرکات عبدالله بن احمد بن محمود نسفی، مشهور به حافظالدین نسفی (متوفای 710ق)؛
- البحر الرائق، تألیف فقیه و نویسنده مصری قرن دهم زینالدین بن ابراهیم بن محمد، معروف به ابن نجیم حنفی (926-970ق)؛
- منحة الخالق علی البحر الرائق (حاشیههای ادیب و فقیه قرن سیزدهم هجری قمری، سید محمد امین عابدین بن عمر عابدین بن عبدالعزیز، شناختهشده به ابن عابدین دمشقی حنفی (متوفای 1252ق)؛
- تكملة البحر الرائق، نوشته دانشور قرن دوازدهم هجری قمری، محمد بن حسین بن علی طوری قادری حنفی (درگذشته بعد از 1138ق).
این مجموعه را پژوهنده معاصر، زکریا عمیرات، تصحیح و تحقیق کرده است. در آغاز کتاب، شرح احوال پدیدآورندگان، (ابن نجیم حنفی و ابن عابدین دمشقی حنفی) با اختصار بیان شده، ولی محقق زندگینامه حافظالدین نسفی را مشهورتر از آن دانسته که نیازی به معرفی باشد و یا فراموش کرده است.
ساختار و محتوا
- این اثر از مطالب ذیل تشکیل شده است:
- جلد اول: طهارت و نماز.
- جلد دوم: ادامه نماز، جنائز، زکات، روزه و حجّ.
- جلد سوم: ادامه حجّ، نکاح، رضاع و طلاق.
- جلد چهارم: ادامه طلاق، عتق و ایمان.
- جلد پنجم: حدود، سرقت، سیر (جهاد و غنیمت و جزیه و...)، لقیط و لقطه، اباق، مفقود، شرکت، وقف و بیع.
- جلد ششم: ادامه بیع، صرف، کفالت، حواله و قضاء.
- جلد هفتم: ادامه قضاء، شهادات، وکالت، دعوی، اقرار، صلح، مضاربه، ودیعه، عاریه، هبه و اجاره.
- جلد هشتم: «تكملة البحر الرائق»: ادامه اجاره، مکاتب، ولاء، اکراه، مأذون، غصب، شفعه، قسمت، مزارعه، مساقات، ذبائح، اضحیه، کراهیت، احیای موات، اشربه، صید و رهن.
- جلد نهم: ادامه «تكملة البحر الرائق»: جنایات، دیات، معاقل، وصایا، خنثی و فرائض.
نمونه مباحث
- «نماز - باب امامت»:
- متن: نماز جماعت، سنت مؤکّد است.
- شرح: بدان که کلام در اینجا در چند موضع است: اول در بیان شرائط صحت آن؛ دوم در بیان شرائط کمالش؛ سوم در بیان کسی که امامتش مکروه است؛ چهارم در بیان صفت جماعت و...
- حاشیه: امامت دو نوع است: صغری (اقتدای دیگری به نمازگزار) و کبری (استحقاق تصرف عامّ، مانند جهاد و غنیمت)...[۱].
پانویس
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ج1، ص601
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.