الاشکالية المعاصرة في تربية الطفل المسلم
| الاشکالية المعاصرة في تربية الطفل المسلم | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | عبدالعظیم، سعید (نویسنده) |
| ناشر | دارالایمان للطباعة و النشر و التوزیع |
| مکان نشر | اسکندریه |
| سال نشر | 2001ق |
| چاپ | اول |
| موضوع | اسلام و آموزش و پرورش,تربیت خا‌نوادگی (اسلام),اسلام و خانواده,والدین - جنبه‌ها‌ی مذهبی - اسلام,والدین و کودک (اسلام),احا‌دیث آموزش و پرورش |
| کد کنگره | LC۹۰۳/ع۱۸الف۵ |
الاشکالية المعاصرة في تربية الطفل المسلم [۱] تألیف سعید عبدالعظیم؛ این کتاب داراى هفت عنوان اصلى و نزدیک به یکصد و ده عنوان فرعى در کنار مقدمه و خاتمه است. نام مؤلف، همه عناوین، سرصفحه‌ها، شماره صفحات، آیات، سخنان پیامبر اکرم(ص)، شماره ردیف ارجاعات به رنگ قرمز است. نشانى آیات در متن و نشانى روایات در پانوشت آمده است. در این اثر هیچ استناد و ارجاعى جز به آیات و روایات نبوى وجود ندارد.
اینک اشارتى به عناوین اصلى و مطالب ذیل آن‌ها.
آرزویم براى فرزندانم: در شرح این عنوان آمده است که آرزوى ما سعادت فرزندانمان در دو سراست؛ سپس از محبت به فرزندان در سیره نبوى یاد شده است و با اشارتى به ماجراى حضرت نوح و پسرش و یوسف نبى و برادران و پدرش از قول مالک‌بن انس ادعا شده است که ادب، ادب خداوند است نه ادب پدر و مادر همچنان که خیر، خیر خداوند است نه خیر پدر و مادر، دیگر آن‌که پدر بر پسر حسادت نمى‌ورزد.
نگارنده ذیل عنوان طغیان مادى و تأثیر آن بر کودکان، از اختلاط نامشروع زنان و مردان، خطرات و زیان‌هاى تلویزیون یاد کرده است، آنگاه به عنوان سوم یعنى پندى که نیازمند اندرز است، و محبتى که مهربانى آن را نقض مى‌کند، مى‌رسد و در آن از نیاز مربیان به تربیت ایمانى، مدارس تبشیرى، نظر مخالفان و موافقان تدریس زبان خارجى در مرحله پیش‌دبستانى یاآموزش ابتدایى، شمارى از مجلات خاص کودکان در کشورهاى عربى که هدفشان ترویج نژادپرستى و ملیت است یاد مى‌کند.
در عنوان چهارم: دوشیزۀ قریش در ادبیات کودکان، نخست از دیدگاه انتقادى جورجى زیدان در کتاب عذراء قریش نسبت به خلیفه سوم سخت انتقاد گشته و به تأثیر محیط انسانى و خاص مدرسه بر تربیت کودک اشارت رفته است و پس از آن نظر برخى روان‌شناسان غربى که دین را عامل سرکوب امیال انسان دانسته‌اند، رد شده است؛ سپس گوشزد گشته است که برخى کسان گمان کرده‌اند میان تعداد فرزندان و آسایش و تربیت درست آنان نسبت عکس وجود دارد. بعد به نقد برنامه تنظیم خانواده و دفاع از کثرت فرزند پرداخته شده است.
نکته بعدى اشاره به برخى ضرب‌المثل‌ها در میان مردم و اثر منفى آن‌ها بر زندگى و نیز ناسازگارى مفهوم آن‌ها با کتاب و سنت است؛ مانند: مرگ دختران سرپوش است. نگارنده در ادامه با اشاره به سیزده مشکل رایج در رفتار کودکان و اندرزها و ارشاداتى براى برون‌رفت از آن‌ها به عنوان بعدى مى‌پردازد.
حقوق کودک در اسلام، عنوان پنجم کتاب است و در واشکافت آن، این حقوق به پیش و پس از ولادت کودک تقسیم شده است. حقوق پیش از ولادت در چهار عنوان و حقوق پس از ولادت در بیست عنوان خلاصه و شرح شده است. از آن‌هاست: ازدواج شرعى والدین، حرمت ازدواج دختر مسلمان با پسر کافر (که از حقوق پیش از ولادت است)، خواندن اذان و اقامه در گوش راست و چپ، حق شیر، نگه داشتن کودک بر فطرت سالم، تربیت ایمانى، پرورش اخلاق نیکو در او، دقت در حفظ بهداشت و سلامت او، رعایت عدالت میان فرزندان، آموزش او، نشانه‌هاى نجابت کودک در چهره و اخلاق او. اندرزهاى من به فرزندانم و فرزندان مسلمانان دو عنوان دیگر این کتاب است.
- مطالعه منابع ذیل نیز مفید است:
سهام مهدى جبار، الطفل فى الشریعه الاسلامیه و منهج التربیه النبویه (بیروت، المکتبه العصریه، 1417 ق)؛ احمد بهشتى، اسلام و حقوق کودک (قم، دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم، 1377)؛ همو، تربیت کودک در جهان امروز (قم، دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم، 1377)؛ مجید وزیرى، حقوق متقابل کودک و ولى در اسلام و موارد تطبیقى آن (تهران، سازمان تبلیغات اسلامى، 1383)؛ عبدالرحمن نحلاوى، التربیه الاسلامیه والمشکلات المعاصره (چاپ‌دوم: بیروت - ریاض، المکتبه الاسلامیه - مکتبه اسامه، 1405 ق/ 1985 م)؛ سید محمد بحرالعلوم، المشکله التربویه و اهم ملامح حلولها من وجهه النظر الاسلامیه (چاپ اول: بیروت، دارالزهراء، 1408 ق/ 1988 م)؛ عباس مدنى، مشکلات تربویه فى البلاد الاسلامیه (چاپ دوم: مکه مکرمه، مکتبه المناره، 1409 ق).[۲]
پانویس
منابع مقاله
رفیعی، بهروز، کتاب‌شناسی تعلیم و تربیت در اسلام، مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی(ص)، قم، یکم، 1390ش.