الأخلاق و السير في مداواة النفوس
الأخلاق و السير في مداواة النفوس، از آثار شاعر، اديب، محدث، فقيه ظاهری و فيلسوف اندلسی قرن پنجم هجری قمری، ابومحمد على بن احمد بن سعيد بن حزم مشهور به ابن حزم (384- 456ق)، به بررسی برخی از مسائل تربیتی و اخلاقی میپردازد و چگونگی رهایی از عادات و اخلاق فاسد را نشان میدهد.
| الأخلاق و السير في مداواة النفوس | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن حزم، علی بن احمد (نويسنده) |
| عنوانهای دیگر | کتاب الاخلاق و السیر |
| ناشر | دار الکتب العلمية |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1405ق |
| چاپ | 2 |
| شابک | - |
| موضوع | اخلاق اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /الف2الف3 247/35 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
اسم کتاب
- نام دیگر اثر حاضر، «مداواة النفوس» است و با عنوان «الأخلاق و السِّيَر» نیز شناخته میشود. [۱]
هدف و روش
- ابن حزم با تأکید بر آنکه در این کتاب مطالب فراوانی را جمع کردم که خدای متعال و بخشنده قدرت تشخیص به من عطا کرده و آن را بهمرورزمان و بعد از تجربهها و حوادث گوناگونی که بیشتر عمرم در آن گذشته است، آموختهام، افزوده است: امیدوارم این اثر برای بندگان خدا سودمند باشد و اخلاق فاسدشان اصلاح گردد و بیماری جانهای آنان مداوا شود. [۲]
- دارالکتب العلمیة (بیروت)، نوشته است: کتاب حاضر هرچند حجمش اندک است؛ ولی اطلاعات فراوانی درباره خودشناسی و روانشناسی ارائه میدهد که هر مسلمانی باید از آن استفاده کند.... [۳]
ساختار و محتوا
- این اثر تقسیمبندی خاصی ندارد و برخی از مسائل مهمّ آن عبارت است از: درد نفوس مردم را درمانکردن و اخلاق فاسد را صالح ساختن، عقل و آسایش در آن است که انسان به حرف مردم اهمیتی ندهد و سخن خالق را محترم و مهمّ بشمارد، آداب علمآموزی و نشر دانش، تعریف شجاعت و عفت و عدالت، و نصیحت و خیرخواهی نشانه دوستی و درستی، نشانههای دوستنمایان، مذمت علاقه به مدح، تعریف و انواع محبّت، تفاوت حماقت و جنون، فضیلت توجه انسان به عیوب نفس خودش، پرهیز از عجله و داوری شتابزده و چگونگی حضور در مجلس علم.
نمونه مباحث
- حتی اگر علمآموزی و مشغولشدن به آن، هیچ فایدهای نداشته باشد جز ازبینبردن وسوسه و آرزوهای بیهوده، کفایت میکند....[۴]
- هنگامی که میخواهی در مجلس علم شرکت کنی، پس حضورت در آنجا جز برای علمآموزی و افزایش دانش و رسیدن به اجر نباشد. و هرگز مغرورانه در آنجا حاضر مشو و به دنبال عیبجویی مباش که این اخلاق و رفتار اراذل است که روی رستگاری را هرگز نمیبینند. [۵]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.