ارج‌نامه احمد گلچین معانی: زندگی، آثار، جستارهای متن‌پژوهی
| ارج‌نامه احمد گلچین معانی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ایمانی، بهروز (نویسنده) |
| ناشر | میراث مکتوب |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1400 |
| شابک | 8ـ234ـ203ـ600ـ978 |
| موضوع | گلچین معانی، احمد، ۱۲۹۵-۱۳۷۹ - سرگذشتنا‌مه,کتابشناسان - ایران - سرگذشتنا‌مه,کتابشناسان - ایران |
| کد کنگره | Z ۱۰۰۴/گ۸الف۹ ۱۴۰۰ |
ارج‌نامه احمد گلچین معانی: زندگی، آثار، جستارهای متن‌پژوهی تألیف بهروز ایمانی، زنده‌یاد استاد احمد گلچین‌معانی از احیاگران آثار و مآثر اسلامی ـ ایرانی و از رهروان پویا و راستین وادی تحقیق است. ژرف‌نگری گلچین‌معانی در متون و به گفته خود او «تحقیق در اوراق عتیق»، تفحّص سرچشمه‌های دانش و .... به شخصیت عالمانۀ او در شمار پژوهشگران، تمایز ویژه‌ای بخشیده و بنا به نوشته زنده‌یاد غلامحسین یوسفی، او را به زنجیره کتابشناسان معدود کشور، پیوند داده است.
ساختار
کتاب از هشت فصل تشکیل شده است.
گزارش کتاب
دستیابی به تجارب پیشین، بازیابی ذخیره‌های اطلاعاتی گذشته و تحصیل میراث پرشکوه باستانی، کار مصحح و متن‌پژوه است. متن‌پژوه گذرگاه تاریخ را درمی‌نوردد و به ژرفای سده‌ها نفوذ می‌کند و شاعران، هنرمندان و دانشوران را نفس در نفس می‌آمیزد و آنها را به بود و نمودی دوباره برمی‌انگیزد و بدین‌سان، با نمایاندن این چهره‌های دانش و اندیشه و احیای میراث کلان معنوی آنها، فرهنگ سرزمین خود را جایگاه برتر و بهتر در میان فرهنگ‌های ملل می‌بخشد و به حرمت و شکوه آن می‌افزاید. اهمیت تصحیح متون بر کسی پوشیده نیست و احیای هر اثری از آثار علمی و ادبی قدیم، در حکم یافتن حلقۀ مفقوده‌ای است که شیرازۀ ادبیات و سلسلۀ حیات معنوی و فرهنگی ما را به هم پیوند می‌زند.
زنده‌یاد استاد احمد گلچین‌معانی از احیاگران آثار و مآثر اسلامی ـ ایرانی و از رهروان پویا و راستین وادی تحقیق است. ژرف‌نگری گلچین‌معانی در متون و به گفته خود او «تحقیق در اوراق عتیق»، تفحّص سرچشمه‌های دانش و .... به شخصیت عالمانۀ او در شمار پژوهشگران، تمایز ویژه‌ای بخشیده و بنا به نوشته زنده‌یاد غلامحسین یوسفی، او را به زنجیره کتابشناسان معدود کشور، پیوند داده است. «کاروان هندی» که او با جلال و جمال به سیر داشته، بابی بزرگ بر روی تحقیقات و مطالعات ادبی، تاریخی و سیاسی در قلمرو زبان و فرهنگ فارسی گشوده است و «تاریخ تذکره‌های فارسی» ایشان از نظر دقت، ارائۀ نظرات انتقادی و استقصا در گردآوری هرچه شامل‌تر مراجع، شاهکاری کم‌نظیر است.
استاد گلچین شخصیت چندبعدی داشت: مصحح بود، محق بود، فهرست‌نگار بود، کتاب‌شناس بود، شاعر بود و .... . استاد احمد منزوی، گلچین را در فهرست‌نگاری «صاحب سبک» می‌داند و پژوهشگری دقیق و راستین که در شناخت سرایندگان زبردستی داشت و دخل و تصرف‌ها و اقتباسات و انتحالات را بی‌پروا نشان می‌داد و جنبه‌های انتقادی را نیز در معرفی آثار ملحوظ نظر داشت.
فصل نخست این ارج‌نامه به سال‌شمار و زندگی‌نامه احمد گلچین معانی اختصاص یافته است. در این فصل فعالیت‌های وی از زمان تولد تا مرگ در دسترس خوانندگان قرار دارد. چگونگی راهیابی وی به وزارت دادگستری، ورود به انجمن‌های ادبی، فعالیت در کتابخانه ملی ملک و انتقال به کتابخانه مجلس شورای اسلامی از جمله مطالب خواندنی در این فصل است. مؤلف در فصل دوم آثار احمد گلچین‌معانی را در هشت بخش مورد بررسی قرار داده است. در بخش نخست، آثار تصحیحی گلچین‌معانی را ارزیابی کرده و در بخش دوم از این فصل به فهرست‌نگاری این استاد ادبیات همت گمارده است. تحقیقات و تألیفات احمد گلچین‌معانی عنوان بخش سوم از فصل دوم است. اشعار گلچین‌معانی در بخش چهارم بررسی شده که در آن دیوان گلچین به خوانندگان معرفی شده است. نامه‌ها، مصاحبه‌ها، آثار چاپ نشده و فهرست تفصیلی مقالات تحقیقی و رسالات تصحیحی به ترتیب عناوین بخش‌های پنجم تا هشتم است. «اسناد و تصاویر» عنوان فصل سوم است. ایمانی در این فصل مطلبی از پرویز گلچین‌معانی فرزند آن مرحوم با عنوان «درآمدی بر مکاتبات و نامه‌های استاد احمد گلچین‌معانی و معرفی چند نامه از ایشان به زنده‌یاد استاد محمد قهرمان» را جای داده است. خوانندگان در فصل چهارم، با مطالبی در زمینۀ کتاب‌شناسی، نقد و معرفی آثار و بررسی احوال آشنا می‌شوند. مؤلف در دو بخش آثار و احوال به این موضوعات پرداخته است. فصل پنجم و ششم کتاب به شیوۀ فهرست‌نگاری و روش تصحیح متون و پژوهش اختصاص دارد و در فصل ششم نیز از آثاری که دربارۀ این استاد ادبیات فارسی به رشته تحریر درآمده، بحث شده است. آثار چاپ‌نشدۀ گلچین معانی عنوان فصل هفتم است که در آن مطلبی از محمد باهر با عنوان «یادداشت‌های استاد احمد گلچین‌معانی بر گلستان هنر» به چاپ رسیده است. در فصل هشتم که دارای عنوان «مقالات تقدیمی» است، مقاله‌ای از دکتر محمد سیاسی با نام «بلبل گلزار معانی، گلچین تهرانی» چاپ شده و پیش‌روی علاقه‌مندان قرار گرفته است.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات