اخلاق جنسی از دیدگاه اسلام

    از ویکی‌نور
    اخلاق جنسی از دیدگاه اسلام
    اخلاق جنسی از دیدگاه اسلام
    پدیدآورانقاسمی، حمیدمحمد
    ناشرسازمان تبلیغات اسلامی
    مکان نشرایران - تهران
    سال نشر1373ش
    چاپیکم
    زبانفارسی
    تعداد جلد1

    اخلاق جنسی از دیدگاه اسلام، اثر حمیدمحمد قاسمی، کتابی است که در پی نمایاندن واقع بینی اسلام در نگرش به اخلاق عریزه جنسی و شیوه‌های هدایت درست و ضرورت مهار آن از دید فردی و اجتماعی است. به این ترتیب نویسنده مدعی بازنگری به این مقوله با توجه به آیات و روایات و مقایسه آن با دیگر دیدگاه‌هاست.

    نویسنده از این رهگذر نخست اخلاق جنسی در دنیای کهن و جهان غرب را مطرح می‌کند و یادآور می‌شود که دیدگاه دنیای قدیم درست مقابل دیدگاه امروز غرب است، چه در گذشته روابط جنسی (حتی مشروع) تقبیح می‌شده و به سرکوب غریزه جنسی می‌خوانده‌اند اما امروز در اخلاق جنسی به آزادی مطلق و افسارگسیختگی باور دارند.

    سپس با اشارتی کوتاه از دستورات اسلام درباره اخلاق جنسی و تحکیم روابط خانوادگی می‌پردازد و می‌رساند که یگانه راه رهایی بشر از نابهنجاریها و نابسامانیهای ناشی از غریزه جنسی، رویکرد به تعالیم اسلام است.

    این اثر دارای چهاربخش چندفصلی است: پیش از بخش اول از مفهوم لغوی و اصطلاحی اخلاق، ارزش و اصالت اخلاق، مفهوم لغوی و اصطلاحی غریزه، ویژگی‌های غرایز، مفهوم غریزه جنسی و مفهوم اخلاق جنسی می‌گوید.

    بخش اول: اخلاق از دیدگاه برخی آیین‌ها و مکاتب. در این بخش نخست به اخلاق جنسی و رهبانیت و تجرد در آیینهای هندی مانند: برهمایی، جاینی، و بودایی می‌پردازد، سپس به آیین تائوئیزم در چین و پس از آن به دیدگاه ایرانیان باستان، آیین یهود و مسیحیت اشاره می‌کند.

    سپس با تحلیل علت این گرایش منفی، به جایگاه زن در آیین‌های یادشده می‌پردازد تا می‌رسد به اخلاق جنسی در غرب (و شرق غیردینی) امروز و دیدگاه برخی نظریه‌پردازان غربی را چون: فروید، راسل، مارکس، و انگلس (که در واقع بررسی نظر هنری مورگان آمریکایی است که مارکس و انگلس به شدت از او متأثرند) می‌آورد.

    پس از این از اسباب ابتذال جنسی در غرب می‌گوید و از زمینه‌های فرهنگی مانند: عملکرد غیرمنطقی و نامتعادل کلیسا، جهان‌بینی مادی غرب و تزلزل ارزشهای عام اخلاقی یاد می‌کند، بعد به زمینه‌های اجتماعی و اقتصادی می‌پردازد و از انقلاب صنعتی و پیامدهای آن، جنگ‌های جهانی و اثرات آن و گسترش سرمایه‌داری و تبعات آن می‌گوید. در این بخش بیشتر بر نوشته‌های خود غربیان تکیه شده است.

    بخش دوم: اخلاق جنسی از دیدگاه اسلام. در این بخش از عدم سرکوبی غرایز در اسلام و اهتمام اسلام نسبت غریزه جنسی و اهمیت این غریزه در اسلام یاد می‌کند، آنگاه همیت ازدواج در اسلام و دیگاه اسلام را نسبت به آزادی مطلق غریزه جنسی می‌آورد، نویسنده هر قسمت را با استناد به آیات و روایات و مابع جدید اسلامی بررسی می‌کند.

    بخش سوم: اسلام مکتب اعتدال. این بخش با معنای اعتدال، تعدیل غرایز و شیوه‌های مهار و تعدیل غریزه جنسی در اسلام آغاز می‌شود، سپس به نقش عوامل اعتقادی مانند: ایمان و اخلاق مذهبی، و نیز نقش مراقبت‌های روحی چون: مهار نگاه، مهار فکر، و قوه تخیل و مهار محرک‌های جنسی و سرانجام مراقبت‌های اجتماعی در تعدیل غریزه جنسی می‌پردازد.

    بخش چهارم: اخالق جنسی و حیات اسلامی. نویسند در این بخش از معاشرتها و ویژگی‌های آنها در اسلام می‌گوید و به مسائلی چون: وظیفه زن در نظام ارزشی اسلام، وظیفه مرد در نظام ارزشی اسلام، وظیفه والدین در قبال فرزندان می‌پردازد. آنگاه از شیوه‌های تأمین سلامتی محیط اجتماعی از دیدگاه اسلام می‌گوید سپس از منع اختلاط و ارتباط‌های عنان گسیخته، منع خودنمایی و جلب نظر، و نیز ضمانت‌های اجرایی و طرق اصلاح و وظیفه مردم و دولت اسلامی در این راستا یاد می‌کند[۱].

    پانویس

    1. رفیعی، بهروز، ص24-25

    منابع مقاله

    رفیعی، بهروز؛ اخلاق، عرفان و تصوف اسلامی: کتابشناسی توصیفی و موضوعی، تهران، انتشارات بین‌المللی هدی، چاپ یکم، 1377ش.

    وابسته‌ها