ابن حی، حسين‌ بن‌ احمد

    از ویکی‌نور
    ابن حی، حسين‌ بن‌ احمد
    NUR00000.jpg
    نام کاملابن حَى‌ّ، حسين‌ بن‌ احمد بن‌ حسين‌ بن‌ حى‌ تُجيبى‌ قرطبى‌
    نام‌های دیگرحسين‌ بن‌ محمد، حسن‌ بن‌ محمد
    نام پدراحمد بن‌ حسين‌
    رحلت456ق‌
    اطلاعات علمی
    اساتیدابوعبدالله‌ محمد بن‌ عمر بن‌ محمد، معروف‌ به‌ ابن‌ برغوث‌، ابوالحكم‌ عمرو بن‌ عبدالرحمان‌ بن‌ احمد بن‌ على‌ كرمانى‌
    برخی آثارزيجى‌ به‌ شيوه سند هند

    ابن حَى‌ّ، حسين‌ بن‌ احمد بن‌ حسين‌ بن‌ حى‌ تُجيبى‌ قرطبى‌ (د 456ق‌/1064م‌)، رياضى‌دان‌ و ستاره‌شناس‌.

    برخى‌ از مآخذ، نام‌ او را حسين‌ بن‌ محمد و برخى‌ ديگر، حسن‌ بن‌ محمد ذكر كرده‌اند.

    اساتید

    ابن‌ حى‌ حساب‌ و هندسه‌ و هيأت‌ را از ابوعبدالله‌ محمد بن‌ عمر بن‌ محمد، معروف‌ به‌ ابن‌ برغوث‌، فرا گرفت. نزد ابوالحكم‌ عمرو بن‌ عبدالرحمان‌ بن‌ احمد بن‌ على‌ كرمانى‌ نيز حساب‌ و هندسه‌ آموخت‌.

    ابن‌ حى‌ در 442ق‌/1050م‌ عزم‌ سفر كرد و پس‌ از تحمل‌ سختی‌های‌ بسيار به‌ مصر رسيد. در آن‌ سرزمين‌ اندكى‌ توقف‌ كرد، سپس‌ به‌ يمن‌ رفت‌ و به‌ خدمت‌ امير آن‌ ديار، يعنى‌ على‌ بن‌ محمد صليحى‌، كه‌ داعى‌ خليفه فاطمى‌ المستنصر بالله‌ معدّ بن‌ الظاهر بود، درآمد و نزد او منزلت‌ بلندی‌ يافت‌. على‌ بن‌ محمد او را به‌ عنوان‌ رسول‌ نزد القائم‌ بامرالله‌، خليفه عباسى‌ فرستاد، ابن‌ حى‌ در دربار خليفه‌ نيز با استقبال‌ بسيار روبه‌رو شد و نعمت‌ فراوان‌ يافت‌.

    وفات

    وی به‌ يمن‌ بازگشت‌ و همانجا در سال 456ق درگذشت.

    آثار

    از آثار وی‌، زيجى‌ را كه‌ به‌ شيوه سند هند تدوين‌ كرده‌، نام‌ برده‌اند. وی‌ علاوه‌ بر رياضيات‌ و هيأت‌، به‌ ادبيات‌ هم‌ علاقه‌ داشته‌ و اشعاری‌ نيز سروده‌ است.[۱]

    پانویس

    1. انزابى‌نژاد، رضا، ج3، ص385

    منابع مقاله

    انزابى‌نژاد، رضا، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1374.

    وابسته‌ها